View record information Department of Communication, Media and Culture
Postgraduate Theses
| Τίτλος: | | Το λογοτεχνικό κείμενο και ο αναγνώστης του: σχέσεις εξουσίας και αντίστασης | Τίτλος: | | The literature text and its reader: relations of power and resistance | Κύρια Υπευθυνότητα: | | Νανούρης, Εμμανουήλ Ν. | Επιβλέπων: | | Καββαθάς, Διονύσιος | Θέματα: | | | Keywords: | | Θεωρία της λογοτεχνίας, αναγνώστης, κείμενο, σχέσεις εξουσίας, γλωσσικό σημείο, διακειμενικό δίκτυο Literature theory, text, reader, power relations, linguistic sign, intertextual web
| Ημερομηνία Έκδοσης: | | 2019
| Εκδότης: | | Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών | Περίληψη: | | Η μελέτη μας, εκκινεί από τις αναγνωστικές πρακτικές στην Αρχαία Ελλάδα, όπου με την εισαγωγή του σημιτικού αλφαβήτου, η γραφή επιτελεί τον ρόλο του θεματοφύλακα της προφορικής παράδοσης. Ο λόγος του γραφέα έχει ισχύ νόμου και ο αναγνώστης καλείται να αναγνωρίσει το μοναδικό και απόλυτο νόημά που περιέχεται στη γραφή. Αυτή η λειτουργία της ως αυθεντίας, κληροδοτείται κατόπιν στο Βυζάντιο, όπου το γραπτό κείμενο προσλαμβάνεται ως μορφή έκφρασης της άχρονης βούλησης του Θεού. Έπειτα, διασχίζοντας τη θεωρία της λογοτεχνίας του 20ου αιώνα, παρατηρούμε ότι η παγιωμένη σχέση ανάμεσα στο κείμενο και τον αναγνώστη του, αποσταθεροποιείται οριστικά, και προσπαθούμε να περιγράψουμε τη φύση των διακυμάνσεων που προκαλούνται. Οι δομικές αντιστάσεις των κειμένων, εμποδίζουν τη «διαφανή» πρόσληψή απ’ τους αποδέκτες τους, ενώ ταυτόχρονα οι ίδιοι οι αναγνώστες αντιστέκονται στην επιβολή των κειμένων, με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται μεταξύ τους μία σχέση εξουσίας με συνεχείς ανατροπές. Διακρίνουμε ωστόσο, ότι το κείμενο δεν μπορεί να αποδεσμευτεί από την μεταβλητότητα της γλώσσας του και ότι ο αναγνώστης συγκροτείται μέσα από της κυρίαρχους λόγους της ιστορικής και πολιτισμικής περιόδου στην οποία δραστηριοποιείται, γεγονότα που σε τελευταία ανάλυση, καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο διαβάζουμε τα κείμενα. Έτσι, τα «εν κινήσει» γλωσσικά σημεία, αμφισβητούν της ίδιες τους τις έννοιες, οι οποίες δεν ενυπάρχουν ανεξάρτητα από την μεταξύ τους διαφορά, και προσδιορίζονται κάθε φορά από ένα απεριόριστο πλήθος ιστορικών συγκειμένων. Εφόσον όμως, η γλώσσα είναι το μοναδικό μας εργαλείο για να κατανοήσουμε αυτό που αποκαλούμε πραγματικότητα, τίθεται υπό αμφισβήτηση κάθε νόημα που παρουσιάζεται ως πρωταρχικό. Τέλος, αναζητούμε τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις ανάμεσα στις αναγνώσεις των λογοτεχνικών έργων, και τις αντίστοιχες των κινηματογραφικών και ψηφιακών κειμένων, τα οποία καταστάθηκαν δυνατά με την εμφάνιση των τεχνικών μέσων αναπαραγωγής. Το ρευστό διακειμενικό δίκτυο, επιτρέπει στους χρήστες του να το ιδιοποιηθούν και να το τροποποιήσουν, αλλά όχι με τρόπο γραμμικό, παρά απρόβλεπτο και τυχαίο, καθώς και οι ίδιοι συνίστανται από σημεία και ακολουθούν την αέναη και ακαθόριστη ροή τους προς πάσα κατεύθυνση. | Abstract: | | Our dissertation starts from the reading practices in Ancient Greece, where with the introduction of the Semitic alphabet, writing undertakes the role of the guardian of the oral tradition. The writer’s speech has got the power of the law and the reader has to acknowledge the unique and absolute meaning, contained in writing. Its function as an authority bequeathed to Byzantium, where the written text is conceived as a form of expression of the timeless will of God. Afterwards, going through the literature theory of the 20th century, we observe that the consolidated relation between the text and its reader, destabilizes definitely and we try to describe the nature of the fluctuations which are occurred. The structural resistances of the texts prevent the transparent reception from their receivers, while simultaneously readers themselves resist to the texts’ dominance, resulting in the development of power relations between them with continuous overturnings. We notice, however, that the text cannot be liberated from the mutability of its language and that the reader is constituted through the dominant discourses of the historical and cultural period in which he partakes, facts which after all, determine the way with which we read the texts. So, the “movable” linguistic signs, dispute their own meanings, which don’t exist independent of the difference between them and every time they are defined by a limitless number of historical contexts. As long as, language is the only tool for us to comprehend what we call reality, every meaning which appears as primordial is called into question. Finally, we look for the convergences and the divergences amongst the reading of literary works and those of the cinematographic and digital texts, which became possible with invention of mechanical means of reproduction. The fluid intertextual web, allows its users to make it their own and to modify it not with a linear, but with an unpredictable and random way, since both of them are consisted of signs and follow their perpetual and indefinite flow in any direction. | Περιγραφή: | | Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, ΠΜΣ, κατεύθυνση Πολιτιστική Διαχείριση, 2019 | Περιγραφή: | | Βιβλιογραφία: σ. 86-93 | | | |