Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα : διεθνείς και Ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες ρυθμιστικής παρέμβασης
Τίτλος:
Shadow Banking System : international and European initiatives of regulatory intervention
Κύρια Υπευθυνότητα:
Κοράλλης, Δημοσθένης Ν.
Επιβλέπων:
Γκόρτσος, Χρήστος Β.
Θέματα:
Τράπεζες και τραπεζικές εργασίες Banks and banking
Keywords:
αρνητικές εξωτερικότητες, ρυθμιστική παρέμβαση, διεθνθή fora, Ευρωπαϊκή Ένωση negative externalities, regulatory intervention, international fora, European Union
Ημερομηνία Έκδοσης:
2013
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα διπλωματική εργασία διαπραγματεύεται το φλέγον ζήτημα της ύπαρξης του Σκιώδους Τραπεζικού Συστήματος (στο εξής Σ.Τ.Σ) και της ρυθμιστικής παρέμβασης σ’ αυτό. Το πρώτο μέρος της εργασίας είναι αφιερωμένο στην οριοθέτηση, οροθέτηση, συστατικά στοιχεία και αρνητικές εξωτερικότητες που προκύπτουν από αυτό, όπως επίσης και στους λόγους σύμφωνα με τους οποίους αυτό το σύστημα έλαβε την ονομασία Σ.Τ.Σ. Το Σ.Τ.Σ είναι ένα σύστημα το οποίο είναι ταχέως μεταβαλλόμενο και εξελισσόμενο και ως εκ τούτου ο οποιοσδήποτε ορισμός θα πρέπει να είναι αυστηρά χωροχρονικά προσδιορισμένος. Έτσι, στην παρούσα φάση εξέλιξης του Σ.Τ.Σ , ο γράφων επέλεξε να χρησιμοποιήσει τον ορισμό, όπως αυτός έχει εκπονηθεί και εκφραστεί από το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (στο εξής Σ.Χ.Σ) εξ αιτίας του σημαίνοντος ρόλου αυτού στον χώρο των διεθνών χρηματοπιστωτικών φορα και της διαμόρφωσης του διεθνούς χρηματοπιστωτικού δικαίου. Στη συνέχεια αναλύονται τα αίτια εμφάνισης και γιγάντωσης του Σ.Τ.Σ για να επεξηγηθεί η μεγάλη σημασία αυτού του συστήματος στο σύγχρονο χρηματοπιστωτικό σύστημα και ο ρόλος του για την μετέπειτα διατάραξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Σ’ αυτό το πλαίσιο δεν θα μπορούσε να παραληφθεί η αναφορά στα συστατικά στοιχεία του Σ.Τ.Σ από τη στιγμή που πλειάδα φορέων παροχής επενδυτικών υπηρεσιών και χρηματοπιστωτικές δραστηριοτήτες συνετέλεσαν καίρια στην οικοδόμηση αυτού του συστήματος. Φυσικά, όπως αναφέρθηκε και πιο πριν, λόγω της φύσης του Σ.Τ.Σ, τα συστατικά του στοιχεία δεν παραμένουν τα ίδια αλλά συνεχώς αλλάζουν μορφές και ιδιότητες. Γι’ αυτό το λόγο, ο γράφων παρουσιάζει στην εργασία αυτή τους χρηματοπιστωτικούς δρώντες και τις δραστηριότητες που διαδραμάτισαν κομβικό ρόλο κατά την επέλευση της πρόσφατης χρηματοπιστωτικής κρίσης ως απότοκου των αρνητικών εξωτερικοτήτων που προήλθαν από τους κόλπους του Σ.Τ.Σ. Δυστυχώς, η κρίση δεν προέκυψε ένεκα συγκυριακών παραγόντων αλλά πρωτίστως εξ αιτίας της υπερβολικής συσσώρευσης συστημικού κινδύνου, πλημμελούς αξιολόγησης του ρίσκου και του ρυθμιστικού αρμπιτραζ. Το δεύτερο μέρος της εργασίας είναι αφιερωμένο στις πρωτοβουλίες ρυθμιστικής παρέμβασης στο Σ.Τ.Σ με σκοπό την άμβλυνση ή και εξάλειψη των προβλημάτων που έκαναν την παρουσία τους αισθητή κατά τρόπο εμφατικό τα τελευταία χρόνια. Η έκθεση αυτών των πρωτοβουλιών ρυθμιστικής παρέμβασης δεν συνιστούν σταχυολόγηση εθνικών πρωτοβουλιών ανά την υφήλιο αλλά παρουσίαση των μέτρων που εκπονήθηκαν και δημοσιεύτηκαν από το Σ.Χ.Σ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την πλευρά του Σ.Χ.Σ ως του μέχρι σήμερα υπέρτατου συντονιστικού οργάνου των διεθνών χρηματοπιστωτικών φορα, ελήφθησαν σημαντικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των αρνητικών εξωτερικοτήτων του Σ.Τ.Σ. Κύριος στόχος συνιστά η δημιουργία ενός ελάχιστου κοινού παρανομαστή έτσι ώστε να κινητοποιηθούν οι αρμόδιες εποπτικές και ρυθμιστικές αρχές των κρατών μελών του ΦΣΜΠ προς την κατεύθυνση της αξιόπιστης επίλυσης των αναφυόμενων προβλημάτων και αρρυθμιών. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η ανταπόκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία δεν σκοπεύει να προκαταβάλλει τις ενέργειες του Σ.Χ.Σ αλλά προσπαθεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά αξιολογώντας τις προυπάρχουσες ρυθμίσεις του ενωσιακού πλαισίου να καλύψει τα ενδεχόμενα κενά και ει δυνατόν να δράσει προληπτικά για το μέλλον. Τέλος, ακολουθεί μια αξιολόγηση των πρωτοβουλιών του Σ.Χ.Σ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η εργασία αυτή ολοκληρώνεται με την εκτίμηση του γράφοντος σχετικά με τις προοπτικές του Σ.Τ.Σ και τους προβληματισμούς αναφορικά με τις ήδη ληφθείσες και τις μελλοντικές πρωτοβουλίες ρυθμιστικής παρέμβασης σ’ αυτό.
Abstract:
The aim of this dissertation paper is to deal with the urgent and very important issue of the shadow banking system and the regulatory intervention in it. The first part of this paper is dedicated to the delimitation, definition, comprising elements, the negative externalities which arise from the shadow banking system as well as a justification of why this system was named as shadow baking system. The shadow banking system is a system which is changing tremendously and is evolving drastically. As a consequence any definition should be referring to a strictly designated timeframe. So, during the current phase of shadow banking system’s evolution, the writer decided to use the definition as it has been formulated by the Financial Stability Board due to its significance in the area of international financial fora and in the shaping of the international financial law. Later on, they are presented the causes which lead to the emergence and enlargement of the shadow banking system in order to be analyzed its salient presence in the contemporary financial system and its negative role for financial stability. In this context, it could not be excluded reference to the comprising elements of the shadow banking system at a time when too many financial intermediaries and activities contributed remarkably to the establishment of this system. Of course, as it has been mentioned above, because of the very nature of the shadow banking system, its comprising elements do not remain the same but they alter their shape and quality. For this reason, the writer presents to this paper the financial intermediaries and activities which played a crucial role during the appearance of the recent financial crisis as an upshot of the negative externalities emanating from the shadow banking system. The second part of this paper is dedicated to the initiatives of regulatory intervention taken by the Financial Stability Board and the EU with the aim of mitigating or vanishing the problems that became evident during the last years. From the part of the Financial Stability Board, as the ultimate coordinating body among the international financial fora , have been adopted important initiatives in the handling of the negative externalities of the shadow banking system. Main goal remains the creation of a minimum common denominator so that the competent supervisory and regulatory authorities of its members solve the arising problems with efficacy. In the same sound wave moves the response of the EU which does not intend to pre-empt any future initiatives of the Financial Stability Board but it tries to operate supplementarily assessing at the same time the existing laws of acquis communautaire so as to fill the gaps, where is needed, and take precautionary action. In the end of this paper, follows an evaluation of the initiatives taken by the Financial Stability Board and the EU and the analysis is concluded with the personal view of the writer on the future prospect of the shadow banking system and thoughts concerning the already adopted measures of regulatory intervention as well as the ones which are going to be adopted in the future.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνές Οικονομικό, Χρηματοοικονομικό και Τραπεζικό Δίκαιο, 2013