Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η ανάπτυξη περιστατικών διαφθοράς στο χώρο της δημόσιας διοίκησης αποτελεί ένα διεθνές φαινόμενο, με εκτεταμένες αρνητικές συνέπειες για το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι των κρατών. Ως εκ τούτου, η ανάπτυξη δημόσιων πολιτικών για τη πρόληψη και την καταστολή της διαφθοράς κατέχει πλέον κεντρική θέση στην πολιτική ατζέντα όλων των κρατών. Η παρούσα εργασία επιχειρεί αφενός να αποτυπώσει τις βασικές παραμέτρους του εξαιρετικά πολύπλοκου φαινομένου της διαφθοράς, όπως αυτή εκδηλώνεται στο πεδίο της ελληνικής δημόσιας διοίκησης και αφετέρου, να προτείνει ενδεικτικά εργαλεία και μεθόδους διακυβέρνησης που δύνανται να συμβάλουν αποτελεσματικά στη πρόληψη και την καταστολή περιστατικών διαφθοράς στον ελληνικό χώρο. Ειδικότερα, στο Α’ Μέρος γίνεται αναφορά στα βασικά εννοιολογικά στοιχεία της διαφθοράς στην ελληνική, ευρωπαϊκή και διεθνή έννομη τάξη, παραθέτοντας ορισμούς που αποτυπώνονται σε νομοθετικά κείμενα ευρείας αναγνώρισης, στη διάκριση της έννοιας της «διαφθοράς» από τις συχνά ταυτιζόμενες έννοιες «δωροδοκία», «κακοδιοίκηση» και «απάτη», στους παράγοντες που δημιουργούν συνθήκες πρόσφορες για την ανάπτυξη της διαφθοράς στο χώρο της δημόσιας διοίκησης, στους συνηθέστερους τρόπους εκδήλωσης της διαφθοράς, στη σχέση διαφθοράς και νομιμότητας στην ελληνική έννομη τάξη, αλλά και τους βασικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς της διαφθοράς, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Στο Β’ Μέρος γίνεται αφενός παρουσίαση του καθεστώτος οργάνωσης και λειτουργίας, των αρμοδιοτήτων και των δράσεων της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, ως βασικού φορέα διαχείρισης του φαινομένου της διαφθοράς στον ελληνικό δημόσιο χώρο και αφετέρου, αναφέρονται οι βασικές δημόσιες πολιτικές πρόληψης και καταπολέμησης της διαφθοράς, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Επιπλέον γίνεται αναφορά στις συνέπειες της διαφθοράς (οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό κόστος), παραθέτοντας στοιχεία ειδικά για την Ελλάδα από δύο από τους σημαντικότερους διεθνείς δείκτες μέτρησης διαφθοράς, το «Παγκόσμιο Βαρόμετρο» και τον «Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς». Στο Γ’ Μέρος ακολουθεί μια συνοπτική παρουσίαση και σχολιασμό της μεγαλύτερης υπόθεσης διαφθοράς για την Ελλάδα από την περίοδο της μεταπολίτευσης, το σκάνδαλο της SIEMENS, το οποίο απασχολεί επί μακρόν την ελληνική ποινική δικαιοσύνη και εν γένει την ελληνική κοινωνία, έχοντας αναδείξει πολλά από τα κακώς κείμενα που ενυπάρχουν στην ελληνική δημόσια διοίκηση, αλλά και την ανάγκη για συστηματικό και ολιστικό έλεγχο της δράσης των φορέων δημόσιας εξουσίας. Για τους σκοπούς της παρούσας εργασίας, πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση πρωτογενούς και δευτερογενούς υλικού, το οποίο ανακτήθηκε από βιβλιοθήκες και το Διαδίκτυο. Στο πρωτογενές υλικό περιλαμβάνεται η εθνική, η ενωσιακή και η διεθνής νομοθεσία, εκθέσεις, μελέτες και αποφάσεις εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών και δημόσιων φορέων (όπως ενδ. η Εθνική Αρχή Διαφάνειας), ενώ ως δευτερογενείς πηγές αξιοποιήθηκαν επιστημονικά εγχειρίδια και υλικό που ανακτήθηκε από αξιόπιστους διαδικτυακούς τόπους.
Abstract:
The development of corruption in the field of public administration is an international phenomenon, with far-reaching negative consequences for the political, economic and social development of the states. Therefore, the development of public policies to prevent and suppress corruption is a crussial issue in the political agenda of all states. On the one hand, this paper attempts to capture the basic parameters of the extremely complex phenomenon of corruption in the field of Greek public administration, on the other hand it (this paper) attempts to propose some governance tools and methods, which can effectively contribute to preventing and suppressing acts of corruption. In particular, Part A refers to the basic conceptual elements of corruption, according to the Greek, European and international legal order, presenting some definitions of widely recognized legal texts, (it refers) to the distinction between the concepts «corruption» «bribe», «fraud» and «mismanagement», which are usually considered the same, (it refers) to the factors that create conditions favorable for the development of corruption in the field of public administration, (it refers) to the most common displays of corruption, (it refers) to the relationship between corruption and legitimacy in the Greek legal order, as well as (it refers) to the basic European and international anti - corruption control mechanisms. Part B refers to the internal structure and operation, the responsibilities and the actions of the National Transparency Authority, as the main Greek public authority for managing the phenomenon of corruption in the Greek public space, as well as to the principal, European and international, public policies for preventing and fighting against corruption. In addition, reference is made to the consequences of corruption (economic, political and social cost), mentioning data of two of the most important international indicators for measuring corruption about Greece, i.e. the «Global Barometer» and the «Corruption Perception Index». In Part C follows a brief presentation and commentary on the biggest corruption case for Greece since the post-colonial period, the SIEMENS scandal, which has been stimulating for long the interest of the Greek criminal justice and Greek society in general, having highlighted some crucial faults in the Greek public administration, as well as the need for systematic and holistic control of the action of public authorities. For the purposes of this paper, both primary and secondary material were reviewed, which were recovered from libraries and the Internet. The primary material includes Greek, EU and international legislation, reports, studies and decisions of domestic, European and international organizations and public authorities (such as the National Transparency Authority), whereas as secondary sources, scientific textbooks and material, recovered from reliable websites, were used.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διοικητική Επιστήμη και Δημόσιο Μάνατζμεντ, 2022
