Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών και το Ευρωσύστημα στο πλαίσιο της Ε.Ε.: oργάνωση και πολιτικές
Τίτλος:
The European Central Bank, the European System of Central Banks and the Eurosystem in the E.U.: - organization and politics
Κύρια Υπευθυνότητα:
Κυριάκης, Ιωάννης Γ.Π.
Επιβλέπων:
Κέφης, Βασίλειος Ν.
Θέματα:
Keywords:
Ευρώ, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα, Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών, Ευρωσύστημα, Οικονομική Νομισματική Ένωση Euro, European Central Bank, European Monetary System, Economic Monetary Union, European System of Central Banks, Eurosystem
Ημερομηνία Έκδοσης:
2014
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Από τα πρώτα στάδια ίδρυσης της ΕΟΚ συνειδητοποιήθηκε ότι ένα από τα μέτρα τα οποία θα έπρεπε να ληφθούν για την επίτευξη του πρωταρχικού στόχου της, δηλαδή την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ήταν αυτό του περιορισμού της διακύμανσης, αν όχι σταθεροποίησης, των συναλλαγματικών ισοτιμιών μεταξύ των νομισμάτων των κρατών μελών. Έτσι η ιδέα ενός κοινού νομίσματος για τα κράτη – μέλη της ΕΟΚ, εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1962 στο μνημόνιο Marjolin. Στις αρχές της δεκαετίας του 70 πραγματοποιήθηκε ο πρώτος, ανεπιτυχής στην υλοποίησή του, σχεδιασμός βάσει της έκθεσης Werner, για την καθιέρωση της ΟΝΕ σε τρία στάδια. Ακολούθησε η δημιουργία του Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών η οποία ανταποκρίθηκε πρόσκαιρα στην ανάγκη σύνδεσης των Ευρωπαϊκών νομισμάτων μεταξύ τους και την αποτροπή μεγάλων διακυμάνσεων ανάμεσα στις αντίστοιχες τιμές τους. Τελικά ανταποκρινόμενη στην ανάγκη ενός μόνιμου μηχανισμού η ΕΟΚ βάσει της ’Έκθεση Delors’’ η οποία παρουσιάστηκε τον Απρίλιο του 1989 προχώρησε στην επίτευξη της ΟΝΕ σε τρία στάδια. Το πρώτο στάδιο της ΟΝΕ το οποίο κατάργησε όλα τα εμπόδια στην ΟΝΕ ξεκίνησε το 1990. Το δεύτερο στάδιο με σκοπό τον καθορισμό των διοικητικών οργάνων και της οργανωτικής δομής της ΟΝΕ, ξεκίνησε το 1994 με την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ιδρύματος. Το τρίτο, το οποίο χαρακτηριζόταν από την προσήλωση των διαφόρων οργανισμών στις οικονομικές και νομισματικές υποχρεώσεις καθώς και την εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος, ξεκίνησε το 1999. Η ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και η εισαγωγή της έννοιας του Ευρωσυστήματος πραγματοποιήθηκαν κατά την διάρκεια του δεύτερου σταδίου. Το όλο σύστημα, αξιοποιώντας της προηγούμενη εμπειρία της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας, έχει ως πρότυπο την Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Οι αρμοδιότητες και ο τρόπος λειτουργίας της ΕΚΤ, η οποία έχει ως όργανα την Εκτελεστική Επιτροπή, το Διοικητικό Συμβούλιο, καθώς και το Γενικό Συμβούλιο, καθορίζονται στην Συνθήκη για την Λειτουργία της Ε.Ε. Προκειμένου η ΕΚΤ να είναι σε θέση να πετύχει τον στόχο της σταθερότητας των τιμών διασφαλίζεται η ανεξαρτησία της, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν είναι υποχρεωμένη να λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η ΕΚΤ έχει αναλάβει την αποκλειστική αρμοδιότητα να ασκεί την ενιαία νομισματική πολιτική στη ζώνη του ευρώ. Επίσης ασκεί συναλλαγματική πολιτική και προληπτική εποπτεία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων συμβάλλοντας στην χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών συγκροτείται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες του συνόλου των χωρών – μελών τις Ε.Ε. Δεν έχει νομική προσωπικότητα και διοικείται από τα όργανα λήψεως αποφάσεων της ΕΚΤ. Πρωταρχικός στόχος του είναι η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών. Το Ευρωσύστημα συγκροτείται από την ΕΚΤ και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών με νόμισμα το ΕΥΡΩ. Θα διαδραματίζει τον κεντρικό ρόλο μέχρι την υιοθέτηση το ενιαίου νομίσματος από όλες τις χώρες της ΕΕ., καθώς από τότε ο ρόλος αυτός θα διαδραματίζεται από το ΕΣΚΤ. Δεν έχει νομική προσωπικότητα και όπως και το ΕΣΚΤ διοικείται από τα όργανα λήψεως αποφάσεων της ΕΚΤ. Στην επίτευξη των κοινών στόχων του Ευρωσυστήματος, συμβάλλουν μαζί με την ΕΚΤ και οι ΕθνΚΤ καθώς ο καταμερισμός των εργασιών εντός του συστήματος πραγματοποιείται βάσει της αρχής της αποκέντρωσης. Οι ΕθνΚΤ της ζώνης του ΕΥΡΩ εκτελούν τα καθήκοντα που έχουν ανατεθεί στο Ευρωσύστημα σύμφωνα με τους κανόνες τους οποίους θεσπίζουν τα όργανα λήψης αποφάσεων της ΕΚΤ. Η Τράπεζα της Ελλάδος όπως και όλες οι Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες έχει ξεχωριστή από την ΕΚΤ νομική προσωπικότητα. Παρόλα αυτά βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο της ΕΚΤ και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του Ευρωσυστήματος συμβάλλοντας στην υλοποίηση της νομισματικής και συναλλαγματικής πολιτικής του. Πρωταρχικός στόχος του Ευρωσυστήματος είναι η σταθερότητα των τιμών. Επιτυγχάνεται με την κατάλληλη νομισματική πολιτική και οδηγεί σε ενίσχυση της απασχόλησης, μη πληθωριστική ανάπτυξη, καθώς και υψηλό βαθμό ανταγωνιστικότητας και σύγκλισης των οικονομικών επιδόσεων, οι οποίοι αποτελούν στόχους της Ε.Ε. Έχει παρατηρηθεί εμπειρικά αλλά επίσης προκύπτει και από την οικονομική θεωρία ότι η σταθερότητα των τιμών οδηγεί σε άνοδο του βιοτικού επιπέδου και της ευημερίας γενικότερα. Τα κύρια μέσα του Ευρωσυστήματος για την άσκηση σταθεροποιητικής ως προς τις τιμές νομισματικής πολιτικής είναι οι πράξεις ανοικτής αγοράς, οι πάγιες διευκολύνσεις και τα υποχρεωτικά ελάχιστα διαθέσιμα. Θα πρέπει βέβαια να αναφερθεί ότι, όπως προκύπτει από το παράδειγμα της ΤτΕ στις ΕθνΚΤ επιφυλάσσεται σημαντικός ρόλος για την υλοποίηση της νομισματικής πολιτικής. Ο στόχος της άσκησης της συναλλαγματικής πολιτικής, εντάσσεται στο πλαίσιο της εξυπηρέτησης του στόχου της διατήρησης της σταθερότητας των τιμών. Η συναλλαγματική πολιτική προβλέπεται να χαράσσεται από το Συμβούλιο (ECOFIN) βάσει συγκεκριμένης διαδικασίας. Απαραίτητη προϋπόθεση για να ενεργοποιηθεί η διαδικασία αυτή, αποτελεί η ύπαρξη σαφούς απόκλισης μεταξύ της ισοτιμίας του ΕΥΡΩ και των πραγματικών οικονομικών εξελίξεων και οικονομικών πολιτικών. Δεδομένου ότι μετά την κυκλοφορία του ευρώ δεν προέκυψε τέτοια περίπτωση, η εν λόγω διαδικασία μέχρι στιγμής δεν βρήκε εφαρμογή. Έτσι καθώς η ΕΚΤ δεν έχει συγκεκριμένο στόχο όσον αφορά την συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ, περιορίζεται μόνο σε διορθωτικές κινήσεις για την επαναφορά της ισοτιμίας του, σε επίπεδα στα οποία αυτή δεν θα αποκλίνει από τα οικονομικά μεγέθη της ζώνης του ΕΥΡΩ. Στοιχείο της συναλλαγματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος αποτελεί ο τρόπος καθορισμού των περιθωρίων διακύμανσης των συναλλαγματικών ισοτιμιών των νομισμάτων των κρατών μελών εκτός ζώνης ΕΥΡΩ, στο πλαίσιο της εφαρμογής, μετά την 1η Ιανουαρίου 1999, του ΜΣΙ ΙΙ ο οποίος έχει ως σκοπό να συνδεθούν οι συναλλαγματικές ισοτιμίες των νομισμάτων των κρατών – μελών που δεν έχουν ενταχθεί στο ΕΥΡΩ με αυτό. Απαραίτητη για την άσκηση συναλλαγματικής πολιτικής από το Ευρωσύστημα, είναι η διατήρηση συναλλαγματικών διαθεσίμων από την ΕΚΤ αλλά και τις ΕθνΚΤ. Βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη των στόχων της Ε.Ε., δηλαδή της ενίσχυσης της απασχόλησης, της μη πληθωριστικής ανάπτυξης, καθώς και του υψηλού βαθμού ανταγωνιστικότητας και σύγκλισης των οικονομικών επιδόσεων, είναι εκτός από την σταθερότητα των τιμών και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Αυτό έγινε κατανοητό περισσότερο από ποτέ μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση η οποία ξεκίνησε με αφορμή την λεγόμενη ‘’φούσκα των ακινήτων’’ στις ΗΠΑ και δημιούργησε προβλήματα στα δημόσια οικονομικά πολλών κρατών, οδηγώντας σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης και αύξηση της ανεργίας. Η χρηματοπιστωτική σταθερότητα επιτυγχάνεται μέσω της προληπτικής εποπτείας των πιστωτικών ιδρυμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωσύστημα παρακολουθεί και αξιολογεί την χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην Ευρωζώνη, δίνει συμβουλές για τον σχεδιασμό και την αναθεώρηση των ρυθμιστικών και εποπτικών απαιτήσεων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως επίσης προωθεί την συνεργασία των μελών του σε θέματα τραπεζικής εποπτείας και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας υπό τον συντονισμό της ΕΚΤ. Δεδομένης της σημασίας της προληπτικής εποπτείας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αλλά και του πρόσφατου κινδύνου κατάρρευσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να συμβάλει στην θωράκιση της Ε.Ε. από μελλοντικούς κινδύνους, τον Οκτώβριο του 2008 ανέθεσε σε ομάδα εμπειρογνωμόνων να συντάξει έκθεση για το μέλλον της προληπτικής εποπτείας των πιστωτικών ιδρυμάτων και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ε.Ε.. Βασική πρόταση της εν λόγω έκθεσης, γνωστής και ως ‘’Έκθεση de Larosière’’ ήταν η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Χρηματοοικονομικής Εποπτείας (European System of Financial Supervisors - ESFS) το οποίο έχει ως στόχους την διαμόρφωση κοινής εποπτικής νοοτροπίας και τη συμβολή στη δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής αγοράς. Το εν λόγω σύστημα αποτελείται από δύο πυλώνες. Τον πυλώνα της μικροπροληπτικής εποπτείας ο οποίος με την σειρά του συνίσταται από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές των κρατών – μελών και τις τρεις Ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές (Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών, Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων, Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών). Η καθημερινή μικροπροληπτική εποπτεία ασκείται από τις αρμόδιες εθνικές εποπτικές αρχές των κρατών μελών, ενώ η ΕΚΤ έχει αποκλειστεί από την άσκηση μικροπροληπτικής εποπτείας. Δεύτερος πυλώνας του είναι αυτός της μακροπροληπτικής εποπτείας. Ασκείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου το οποίο ως στόχο έχει την πρόληψη και άμβλυνση των συστημικών κινδύνων κατά της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ε.Ε.. Στην ΕΚΤ έχουν ανατεθεί ειδικά καθήκοντα αναφορικά με την λειτουργία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου, οπότε με τον τρόπο αυτό η ΕΚΤ συμμετέχει στην άσκηση μακροπροληπτικής εποπτείας. Εκτός από την εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων για την αποτροπή μελλοντικών χρηματοπιστωτικών κρίσεων η Ε.Ε. έπρεπε να αντιμετωπίσει και μία έμμεση συνέπεια των κρίσεων αυτών η οποία αφορούσε τα ίδια τα μέλη της. Την άμεση χρηματοδότηση μελών της, τα οποία λόγω εφαρμογής αυστηρότερων κριτηρίων δανειοδότησης, συνεπεία της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αντιμετώπισαν προβλήματα δανειοδότησης και άρα εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους τους, αλλά και την δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού για μελλοντική επίλυση ανάλογων προβλημάτων. Σημαντικό κενό υπήρχε καθώς η ΕΚΤ αλλά και οι ΕθνΚΤ δεν επιτρέπεται, βάσει του Καταστατικού της ΕΚΤ και του ΕΣΚΤ, αλλά και της ΣΛΕΕ, να παρέχουν πιστωτικές διευκολύνσεις ή να αγοράζουν χρεόγραφα κρατών – μελών. Το κενό αυτό καλύφθηκε με την δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (European Financial Stability Facity – EFSF) ως προσωρινού μηχανισμού με προαποφασισμένη περίοδο λειτουργίας μέχρι τρία χρόνια από την ίδρυσή του την 07/06/2010 και από την 08/10/2012 του μόνιμου μηχανισμού με την ονομασία Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (European Stability Mechanism – ESM). H οικονομική βοήθεια από τον EFSF παρέχεται μετά από αίτημα κράτους – μέλους της Ευρωζώνης, με την ταυτόχρονη υποχρέωσή του να υπογράψει μνημόνιο σχετικό με την εφαρμογή προγράμματος προσαρμογής της οικονομίας του, το οποίο θα πρέπει να έχει προηγουμένως συμφωνηθεί μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ΔΝΤ και ΕΚΤ και γίνει ομόφωνα δεκτό από τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup). Υπό ανάλογες προϋποθέσεις παρέχεται η οικονομική βοήθεια και από τον ESM στον οποίο η ΕΚΤ συμμετέχει εκτός από την διαδικασία συμφωνίας αναφορικά με το Μνημόνιο Κατανόησης και στην διαδικασία εκτίμησης του κινδύνου τον οποίο μπορεί να προκαλέσει το δημόσιο χρέος ενός κράτους στην χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Επίσης στην εκτίμηση της βιωσιμότητάς του και των χρηματοδοτικών του αναγκών. Τέλος αναφέρεται ότι η ΕΚΤ συμμετέχει ως παρατηρητής στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Διοικητών καθώς και του Συμβουλίου Διευθυντών του. Ενώ η νομισματική ένωση έχει πραγματοποιηθεί για την πλειονότητα των κρατών μελών της Ε.Ε., μετά την πρόσφατη περίοδο έγινε σαφές ότι πραγματική θωράκιση της Ε.Ε. απέναντι σε αντίστοιχα μελλοντικά προβλήματα και διασφάλιση της ευημερίας των πολιτών της μπορεί να επιτευχθεί μόνο με πραγματική οικονομική ένωση, μέσω της οποίας θα έχει πραγματοποιηθεί ουσιαστική ΟΝΕ. Στοιχεία της είναι το ενοποιημένο χρηματοοικονομικό πλαίσιο ή αλλιώς Τραπεζική Ένωση, το ενοποιημένο δημοσιονομικό πλαίσιο, το ενοποιημένο πλαίσιο οικονομικής πολιτικής και η διασφάλιση της αναγκαίας δημοκρατικής νομιμοποίησης και λογοδοσίας της λήψης αποφάσεων στο πλαίσιο της ΟΝΕ. Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας σκόπιμο είναι να αναλύσουμε το πρώτο στοιχείο δηλαδή την Τραπεζική Ένωση. Για την ολοκλήρωσή της απαιτείται η δημιουργία τριών μηχανισμών. Ο πρώτος είναι ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (Single Supervisory Mechanism – SSM), ο οποίος δεν αντικαθιστά τον ESFS αλλά συνεργάζεται μαζί του. Θα είναι έτοιμος έως τον Νοέμβριο του 2014, με σκοπό την διαφύλαξη της ασφάλειας καθώς και της ευρωστίας του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος, και την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής ολοκλήρωσης και σταθερότητας της Ε.Ε. Για την επίτευξη του σκοπού του ανατέθηκαν αυξημένα καθήκοντα στην ΕΚΤ. Σε μικροπροληπτικό επίπεδο, δίνεται στην ΕΚΤ η αποκλειστική αρμοδιότητα να εκτελεί καθήκοντα προληπτικής εποπτείας των πιστωτικών ιδρυμάτων. Εποπτεύει άμεσα τα περίπου 130 σημαντικά πιστωτικά ιδρύματα και έμμεσα, όλα τα υπόλοιπα διατηρώντας το δικαίωμα άσκησης άμεσης εποπτείας σε αυτά, μετά από απόφασή της. Σε μακροπροληπτικό επίπεδο, δίνεται η δυνατότητα στην ΕΚΤ ή τις αρμόδιες εθνικές αρχές μετά από λήψη της γνώμης της ΕΚΤ, να λαμβάνουν απόφαση για την αύξηση των απαιτούμενων αποθεμάτων ασφαλείας των πιστωτικών ιδρυμάτων. Τα εποπτικά καθήκοντα της ΕΚΤ σχεδιάζονται και εκτελούνται από το Εποπτικό Συμβούλιο. Η ΕΚΤ λογοδοτεί για αυτά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Ο δεύτερος μηχανισμός της Τραπεζικής Ένωσης είναι ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης των Τραπεζών (Single Resolution Mechanism – SRM) ο οποίος δημιουργείται με σκοπό να θεσμοθετηθεί για το μέλλον ένα κοινό σύνολο κανόνων το οποίο θα χρησιμοποιείται για τις προβληματικές τράπεζες της Ευρωζώνης, καθώς και να έχουν αναπτυχθεί αποτελεσματικές διαδικασίες για την αντιμετώπιση πτωχεύσεων τραπεζών. Αποτελείται από το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (Single Resolution Board – SRB), τις εθνικές αρμόδιες αρχές εξυγίανσης και το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (Single Resolution Fund – SRF). Ο ρόλος της ΕΚΤ στο SRB αλλά και στην διαδικασία εξυγίανσης είναι εξαιρετικά σημαντικός. Ο τρίτος μηχανισμός της Τραπεζικής Ένωσης είναι τα εθνικά συστήματα εγγύησης των καταθέσεων τα οποία όταν ωριμάσουν οι συνθήκες θα ενοποιηθούν σε ένα ενιαίο υπερεθνικό σύστημα καταθέσεων Η Ε.Ε. είναι ένα ιδιότυπο μόρφωμα το οποίο όχι μόνο διαρκώς εξελίσσεται, αλλά και επιδεικνύει την κατάλληλη προσαρμοστικότητα στις περιστάσεις διαχρονικά. Μέσω του διαρκώς αυξανόμενου ρόλου της, η ΕΚΤ συμβάλει με τον δικό της τρόπο, στην βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των ευρωπαίων πολιτών και εμμέσως στην διασφάλιση της ειρήνης στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Abstract:
From the early stages of the establishment of the EEC it was realized that one of the measures that should be taken to achieve the primary objective, namely the completion of the internal market was the one of limiting the variation, if not stabilizing the exchange rates between the currencies of the Member States. So the idea of a common currency for the members of the EEC, first appeared in the 1962 Memorandum of Marjolin. In the early 70 took part the first, unsuccessful in its implementation, planning under the Werner report, for the introduction of EMU in three stages . After that ERM was created. It responded temporarily at the need of linking the European currencies against each other and preventing large fluctuations between their prices . Finally in response to the need for a permanent mechanism under the EEC '’Delors Report '' which was presented in April 1989 proposed the idea of achieving EMU in three stages. The first stage of EMU which would remove all obstacles towards the EMU started in 1990 . The second step which would determine the governing bodies and organizational structure of EMU began in 1994 with the establishment of the European Monetary Institute . The third , which was characterized by the commitment of the various organizations in the financial and monetary obligations and the introduction of the single currency was launched in 1999. The establishment of the European Central Bank, the European System of Central Banks and the introduction of the meaning of Eurosystem performed during the second stage. The whole structure, using the previous experience of the Federal Reserve Bank of Germany, modeled the Federal Reserve Bank of the United States of America . The responsibilities and function of the ECB, which has as instruments the Executive Board, the Governing Council and the General Council, are determined at the Treaty on the Functioning of the EU. ECB’s independence is ensured, in order to be able to achieve the objective of price stability. This does not mean that it is not required to be accountable to the European Parliament , the Council and the European Commission. The ECB has taken sole responsibility for conducting the single monetary policy in the euro area . It also carries out exchange policy and prudential supervision of financial institutions, contributing to the financial stability. . The European System of Central Banks is constituted by the European Central Bank and the national central banks of the members of the EU. It has legal personality and is governed by the decision making bodies of the ECB. It’s primary objective is to maintain price stability. . The Eurosystem consists of the ECB and the national central banks of Member States whose currency is euro . It plays a central role to the adoption of the single currency from all of the EU countries. When it is acheived this role will be played by the ESCB. It has no legal personality and as the ESCB it is governed by the decision making bodies of the ECB. At the common objectives of the Eurosystem , contribute together the ECB and the NCBs as the division of labor within the system is based on the principle of decentralization . The NCBs of the euro carry out the tasks entrusted to the Eurosystem in accordance with the rules laid down by the decision making bodies of the ECB. The Bank of Greece as well as all the National Central Banks has a separate legal personality from the ECB . It is controlled by the ECB and as an integral part of the Eurosystem it is contributing to the implementation of monetary and exchange rate policy. . The primary objective of the Eurosystem is to maintain price stability. It is achieved by the appropriate monetary policy and leads to greater employment, non -inflationary growth, and a high degree of competitiveness and convergence of economic performance, which are objectives of the EU. It is empirically observed but also emerges from economic theory that price stability leads to higher living standards and welfare in general. The main instruments of the Eurosystem for a monetary policy that leads to the stabilization of prices are open market operations , standing facilities and the mandatory minimum available . It should of course be noted that, as it is clear from the example of Bank of Greece, the NCBs have important role in the implementation of monetary policy. . The goal of exercising the exchange rate policy, is in the context of serving the objective of maintaining price stability. The exchange policy is scheduled to be drawn from the Council (ECOFIN) under one particular proccedure . Prerequisite to activate this process is the existence of a clear divergence between the euro exchange rate and the actual economic developments and economic policies. Since after the launch of the euro such a case did not exist, this process so far has not found application. So as the ECB has no specific target for the euro exchange rate, it is limited corrective action to restore the exchange rate at the levels at which will not deviate from economic fundamentals of the euro area . Item of the exchange policy of the Eurosystem is the determining of the fluctuation of exchange rates of currencies of the Member States tha are outside the euro area , in the application , after 1st January 1999 , of the ERM II, which aims to link the exchange rates of currencies of members who have not joined the euro, with it. Necessary for the exchange rate policy of the Eurosystem is to maintain foreign exchange reserves by the ECB and the NCBs. Basic prerequisites for achieving the objectives of the EU , namely the strengthening of employment, non -inflationary growth , and the high degree of competitiveness and convergence of economic performance, is except price stability, financial stability as well. This was understood more than ever after the global financial crisis which began in response to the so-called '' housing bubble '' in the U.S. and created problems in public finances in many countries, leading to negative growth and rising unemployment. Financial stability is achieved through the prudential supervision of credit institutions. In this context, the Eurosystem monitors and evaluates the financial stability of the Eurozone , gives advice on the design and review of regulatory and supervisory requirements of financial institutions , promotes the cooperation of States in banking supervision and financial stability, under the coordination of the ECB. . Given the importance of prudential supervision of financial institutions for financial stability, together with the recent risk of collapse of the financial system , the European Commission in order to shield the EU from future risks , at the October of 2008 commissioned a group of experts to prepare a report on the future of the prudential supervision of credit institutions and financial stability in the EU . The main suggestion of this report , known as the ''de Larosière Report'’ was the creation of a European System of Financial Supervisors – ESFS which has as its goals to introduce a common supervisory culture and contribute to the creation of a single European financial market . This system consists of two pillars . The pillar of the micro-prudential supervision which consists of the competent supervisory authorities of the Member - States and the three European supervisory authorities (European Banking Authority , the European Insurance and Occupational Pensions Authority , European Securities and Markets Authority). The daily micro-prudential supervision is exercised by the competent national supervisory authorities of the Member States , while the ECB has been blocked from carrying micro-prudential supervision . The second pillar is that of macro-prudential supervision. It is exercised by the European Systemic Risk Board which aims at preventing and mitigating systemic risks to financial stability in the EU. The ECB has specific tasks concerning the functioning of the European Systemic Risk Board , so in this way the ECB is involved in the exercise of the macro-prudential supervision. In addition to the supervision of credit institutions in order to prevent future financial crises, the EU also had to face with an indirect effect of these crises which concerned it’s own members. The problem of the direct funding of it’s members , which due to the stricter lending criteria as a result of the financial crisis , faced borrowing problems and problems of servicing government debt. So E.U. had to create a permanent mechanism for resolving future such problems. Significant gap existed at this point since the ECB and the NCBs are not allowed, under the Statute of the ESCB and of the ECB , and the TFEU , to provide credit facilities or to buy securities of the Member - States. This gap was filled by the creation of the European Financial Stability Facity - EFSF as a temporary mechanism with a predetermined operating period up to three years from it’s inception at the 07/06/2010 and from the 08/10/2012 by the permanent mechanism called European Stability Mechanism - ESM. The financial assistance from the EFSF is provided at the request of the member of the Eurozone, with the concomitant obligation to sign a memorandum relating to the implementation of it’s economic adjustment program. It should be previously agreed between the European Commission, IMF and ECB. Also it should be unanimously accepted by eurozone finance ministers (Eurogroup). In similar conditions is provided the financial assistance by the ESM in which the ECB is involved except from the process of the agreement regarding the Memorandum of Understanding, also at the process of the risk assessment which the public debt of the state may cause in financial stability of the Eurozone. Also at the estimate of the viability of the state’s debt and it’s financial needs . Finally, the ECB participates as an observer at the meetings of the Board of Governors and the Council of Directors of the ESM. While the monetary union has been made for the majority of EU member states, after the recent period it became clear that actual armor of the EU against future problems and ensuring of the welfare of it’s citizens can only be achieved with a real economic union, through which substantial EMU will be made . Parts of it are consolidated financial framework or else Banking Union, the consolidated financial framework, the integrated policy framework and ensuring of the necessary democratic legitimacy and accountability of decision-making in EMU. In the present study, it is appropriate to analyze the first element witch is the Banking Union. For its completion the creation of three mechanisms is required. The first is the Single Supervisory Mechanism - SSM, which does not replace the ESFS but cooperates with it. It will be ready by November 2014 in order to preserve the safety and soundness of Europe's financial system and strengthen the financial integration and stability of the EU. To achieve its objective, increased tasks are entrusted to the ECB. At micro level, at the ECB is given exclusive competence to perform tasks of prudential supervision of credit institutions. So it directly supervises at approximately 130 major credit institutions and indirectly all the other, retaining the right to exercise direct supervision to them, after ECB’s decision. At the macro level, ECB or the competent national authorities after obtaining the opinion of the ECB, are given the authority to take a decision to increase the required safety stock of the credit institutions. The supervisory tasks of the ECB are planned and executed by the Supervisory Board. The ECB is accountable for them to the European Parliament and the Council. The second mechanism of the Banking Union is the Single Resolution Mechanism - SRM which is generated in order to institutionalize a common set of rules for the future that will be used for troubled eurozone banks, and also in order to develop effective procedures for dealing with bank failures. It consists of the Single Resolution Board - SRB, the national competent authorities of sanitation and the Single Resolution Fund - SRF. The ECB's role in the SRB and also at the recovery process is extremely important. The third mechanism of the Banking Union is the national deposit guarantee schemes which when time is ripe will be consolidated into a single supranational deposit system. EU is a peculiar arrangement which is constantly evolving, and displaying appropriate adaptability to circumstances over time. Through it’s increasing role, ECB contributes in it’s own way, at the improvement of the standard of living of the European citizens. So it ensures peace at the European continent.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Εθνική και Κοινοτική Διοίκηση, 2014
