Η εκτίμηση κινδύνου της μόλυνσης από AIDS : η επίδραση των φοβικών μηνυμάτων Αγωγής Υγείας και ο συσχετισμός τους με την αυτό-αποτελεσματικότητα ως δυνητικοί παράγοντες αλλαγής της συμπεριφοράς των νέων
Τίτλος:
Risk assessment of the infection with AIDS : the effect of fear appeal health messages and their association with Self-efficacy as a factor of change in youth behavior
Κύρια Υπευθυνότητα:
Μπάδα, Μαρία Ι.
Επιβλέπων:
Τσαλίκογλου, Φωτεινή
Θέματα:
AIDS (Ασθένεια) Αγωγή υγείας Νεολαία -- Σεξουαλική συμπεριφορά AIDS (Disease) Health education Youth -- Sexual behavior
Keywords:
εκτίμηση κινδύνου, aids, αγωγή υγείας, φοβικά μηνύματα, αυτο-αποτελεσματικότητα, ευαλωτότητα prevention, aids, health education, fear appeal, self-efficacy, susceptibility
Ημερομηνία Έκδοσης:
2012
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η αποτελεσματικότητα των επικλήσεων φόβου είναι συχνά αμφίβολη, ανάλογα με την ομάδα στόχο. Στην παρούσα μελέτη, χρησιμοποιήθηκε το Μοντέλο Εκτεταμένης Παράλληλης Διαδικασίας (Witte, 1992), για να μελετηθεί ο τρόπος που τα μηνύματα φόβου επιτυγχάνουν και υπό ποιες προϋποθέσεις, στα πλαίσια της πρόληψης από το AIDS. Μέθοδος: Το μέγεθος του πληθυσμού ήταν 273 μαθητές Γ’ Λυκείου, με μέση ηλικία τα 17,5 έτη. Με την μέθοδο test - retest, χρησιμοποιήθηκε ένα ερωτηματολόγιο για να ερευνήσει τις γνώσεις των νέων, την επικινδυνότητα της συμπεριφοράς τους καθώς και στοιχεία σχετικά με την αυτοεκτίμηση και την αυτό-αποτελεσματικότητά τους. Κατά την επαναληπτική μέτρηση χρησιμοποιήθηκαν και αφίσες – εικόνες με μηνύματα αγωγής υγείας, και κάθε μαθητής κλήθηκε να παρατηρήσει μία, πριν απαντήσει το ερωτηματολόγιο. Οι μαθητές της ομάδας ελέγχου δεν είδαν καμία εικόνα. Αποτελέσματα: Η πλειοψηφία των μαθητών υποστήριξε ότι δεν είχε μέχρι τώρα σεξουαλική επαφή. Οι συμμετέχοντες που είχαν σεξουαλική εμπειρία και χρησιμοποιούσαν προφυλακτικό για να προστατευτούν από το AIDS, πίστευαν σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό ότι είναι ευάλωτοι σε πιθανή μόλυνση από το AIDS και ένιωθαν υψηλότερη αίσθηση φόβου σε σύγκριση με εκείνους που δεν χρησιμοποιούσαν πάντα προφυλακτικό. Κατά την διάρκεια της επαναληπτικής μέτρησης, το συναίσθημα που είχαν οι συμμετέχοντες ήταν κυρίως φόβος. Οι μαθητές που δεν αισθάνθηκαν κάποια απειλή, βλέποντας το μήνυμα της αφίσας, οδηγήθηκαν σε αποφυγή του, ενώ εκείνοι που αισθάνθηκαν απειλή, οδηγήθηκαν σε ενίσχυση της αίσθησης αυτό-αποτελεσματικότητας τους και κατά συνέπεια σε προληπτική συμπεριφορά. Συμπέρασμα: Στην παρούσα έρευνα, αποδείχτηκε ότι η αυτό-αποτελεσματικότητα αποτέλεσε προβλεπτικό παράγοντα της ασφαλούς συμπεριφοράς των μαθητών, καθώς συσχετίστηκε με την αποδοχή του μηνύματος και την υιοθέτηση προληπτικής συμπεριφοράς. Ακόμα, η επίκληση φόβου οδήγησε στην αποδοχή του μηνύματος και άρα σε γνωστική επεξεργασία του κινδύνου. Τέλος, η προηγούμενη σεξουαλική εμπειρία και η χρήση προφυλακτικού, συσχετίστηκε με την αίσθηση ευαλωτότητας και οδήγησε σε αποδοχή του μηνύματος. Οι παράγοντες που αποδείχθηκαν προβλεπτικοί για την επικινδυνότητα της συμπεριφοράς των μαθητών, ήταν η υψηλή αυτοεκτίμηση τους και η έλλειψη αίσθησης κινδύνου. Γενικά, φαίνεται ότι οι γνωστικές διαδικασίες οδηγούν σε επιτυχία της επίκλησης φόβου, μέσω των διαδικασιών ελέγχου του κινδύνου, ενώ το συναίσθημα φόβος οδηγεί σε αποτυχία της επίκλησης φόβου, μέσω των διαδικασιών ελέγχου του φόβου.
Abstract:
The effectiveness of fear appeals is often uncertain, depending on the target group. In the present study the Extended Parallel Process Model was used (Witte, 1992), to study how the messages of fear succeed and under what conditions, in terms of prevention of AIDS. Method: The population size was 273 students in the 3rd class of high school, with a mean age of 17.5 years. With the method test - retest, a questionnaire was used to investigate the knowledge of young people, the risks of their behavior and information concerning their self-esteem and self-efficacy. During the retest, posters – pictures with health messages were used, and each student was asked to watch one of them before answering the questionnaire. Students in the control group did not see any poster. Results: The majority of students claimed that they had no sexual intercourse until now. Participants who had sexual experience and were using condoms to protect themselves from AIDS, believed in a significantly higher proportion that they are vulnerable to possible infection from AIDS and felt a higher sense of fear than those who did not use a condom. During the repeated measurement, the participants felt mostly fear. Students who did not feel any threat, seeing the message of the poster were then avoiding it, while those who felt threatened, were led to a strengthening sense of self-efficacy and consequently on a preventive behavior. Conclusion: In the present study, self-efficacy was proved to be a predictor for the safe behavior of students and was associated with message acceptance and adoption of preventive behavior. Still, the fear appeal led to the acceptance of the message and thus to the risk of cognitive processing. Finally, previous sexual experience and condom use was associated with the feeling of vulnerability and led to acceptance of the health message. The factors proved to be predictive for the risk behavior of students, was high self esteem and lack of sense of danger. Overall, it appears that the cognitive processes lead to successful fear appeals, through the procedures of risk control, and emotion fear leads to failure of fear appeals, through control procedures of fear.
Περιγραφή:
Διατριβή (διδακτορική)- Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Ψυχολογίας, 2012
