Library SitePandemos Repository
Pandemos Record
 

View record information

Department of International and European Studies  

 

 
Τίτλος:"Η παγίδα του Θουκυδίδη και η γεωπολιτική του 21ου αιώνα"
Τίτλος:"The trap of Thucydides and the geopolitics of the 21st century"
Κύρια Υπευθυνότητα:Πλιάτσικας, Κωνσταντίνος Γ.
Επιβλέπων:Παπασωτηρίου, Χαράλαμπος
Θέματα:
Keywords:Θουκυδίδης, παγίδα, δίλημμα ασφαλείας, γεωπολιτική, ρεαλισμός
Thucydides, trap, security dilemma, geopolitics, realism
Ημερομηνία Έκδοσης:2021
Εκδότης:Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:Πριν από περίπου 2.400 χρόνια ο Αθηναίος Ιστορικός Θουκυδίδης (460-395 ή 398 π.Χ.) έγραψε την Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου. Το έργο του διατηρεί τη διαχρονική του δύναμη και αποτελεί βοήθημα στη μελέτη και κατανόηση της παγκόσμιας ιστορίας και των διεθνών σχέσεων στη σύγχρονη πολιτική σκηνή. Ο Θουκυδίδης θεωρείται ο θεμελιωτής του πολιτικού ρεαλισμού. Στο 1ο κεφάλαιο αναλύεται η αξία του έργου του Θουκυδίδη, που είναι η «Βίβλος» των ρεαλιστών, αναδεικνύοντας όλες τις αρχές του πολιτικού ρεαλισμού. Στο Κεφάλαιο 2 παρουσιάζεται το δίλημμα ασφαλείας του Θουκυδίδη όπως αναλύεται στο έργο του μέσα από τη σύγκρουση μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης. Ο Αμερικανός καθηγητής Gra-ham Allison χρησιμοποίησε τον όρο «Παγίδα του Θουκυδίδη» για να δείξει τη διορατικότητά του και να επισημάνει τον κίνδυνο που προκύπτει όταν οι αναδυόμενες δυνάμεις προσπαθούν να εκτοπίσουν τις μέχρι τώρα αήττητες δυνάμεις. Από τότε μέχρι τον 21ο αιώνα, ακολούθησαν και άλλες περιπτώσεις αντιπαράθεσης όπου μια αναδυόμενη δύναμη αμφισβητεί την κυρίαρχη δύναμη. Μερικά από αυτά οδήγησαν στον πόλεμο ή στο χείλος του πολέμου. Το Κεφάλαιο 3 πραγματεύεται δύο από αυτά, τη σύγκρουση των ΗΠΑ με την Ιαπωνία και την κουβανική πυραυλική κρίση. Το Κεφάλαιο 4 περιγράφει τις αλλαγές που παρατηρήθηκαν κατά τον 21ο αιώνα στους διάφορους παράγοντες ισχύος των διεθνών παραγόντων, οικονομικούς, δημογραφικούς, τεχνολογικούς και στρατιωτικούς. Το Κεφάλαιο 5 εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο όλες αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν νέα γεωπολιτικά δεδομένα, νέους τομείς δράσης και τομείς ανταγωνισμού στον 21ο αιώνα. Στο Κεφάλαιο 6 παρουσιάζεται αρχικά η αξιολόγηση της μορφής του διεθνούς συστήματος του 21ου αιώνα, σύμφωνα με την οποία θα διατηρήσει τα χαρακτηριστικά του. Η αναρχία θα συνεχίσει να υπάρχει. Τα κράτη θα συνεχίσουν να είναι οι κύριοι παράγοντες. Οι δυνατοί ηθοποιοί θα διατηρήσουν μια θετική στάση και ικανότητα. Η δυσκολία αναγνώρισης των εθνικών προθέσεων από άλλα κράτη θα παραμείνει. Τέλος, η επιβίωση θα διατηρήσει ηγετική θέση στη στοχοποίηση των μεγάλων δυνάμεων. Άρα ο ρεαλισμός θα συνεχίσει να είναι η καταλληλότερη θεωρία για την ερμηνεία των διεθνών σχέσεων. Συμπερασματικά, ο κόσμος στον 21ο αιώνα αντιμετωπίζει μια νέα εποχή όπου αναδύονται νέα κέντρα εξουσίας, νέες συμμαχίες και νέοι ανταγωνισμοί τόσο σε θέματα παγκόσμιου εμπορίου όσο και σε θέματα ασφάλειας. Η επέκταση της γεωπολιτικής σε άλλους τομείς όπως η οικονομία, το περιβάλλον και η τεχνολογία αποτελεί προϋπόθεση για την κατανόηση του παγκόσμιου περιβάλλοντος και τον εντοπισμό περιοχών αντιπαράθεσης. Ολοκληρώνοντας και θέλοντας να τονίσω την αξία του Θουκυδίδη, θα ήθελα να παραθέσω όσα σημείωσε ο Αμερικανός ναύαρχος Στάνσφιλντ Τέρνερ όταν, μετά τις εμπειρίες του αδιεξόδου στο Βιετνάμ, αποφάσισε να συμπεριλάβει τη διδασκαλία της ιστορίας του Πελοποννησιακού πολέμου στο Ναυτικό Πόλεμος. ΗΠΑ, 1972: "Για πολλούς από τους μαθητές ήταν ένα άγνωστο βιβλίο για έναν φαινομενικά άσχετο πόλεμο από έναν συγγραφέα του οποίου το όνομα δεν μπορούσε να προφερθεί. Αλλά για μένα ήταν η ουσία της προσέγγισής του, το καλύτερο παράδειγμα για το πώς θα μπορούσε κανείς να χρησιμοποιήσει το μελέτη ιστορικών γεγονότων για τη διδασκαλία σύγχρονων στρατηγικών προβλημάτων».
Abstract:About 2,400 years ago the Athenian Historian Thucydides (460-395 or 398 BC) wrote the History of the Peloponnesian War. His work maintains its timeless power and is an aid to the study and understanding of world history and international relations in the modern political scene. Thucydides is considered the founder of political realism. Chapter 1 analyzes the value of Thucydides's work, which is the "Bible" of the realists, highlighting all the principles of political realism. Chapter 2 presents the security dilemma of Thucydides as analyzed in his work through the conflict between Athens and Sparta. The American professor Gra-ham Allison used the term "Thucydides's Trap" to show his insight and to point out the danger that arises when emerging forces try to displace the hitherto undefeated forces. From then until the 21st century, other cases of confrontation followed where an emerging force challenges the dominant force. Some of them led to war or the brink of war. Chapter 3 deals with two of them, the US conflict with Japan and the Cuban Missile Crisis. Chapter 4 describes the changes observed during the 21st century in the vari-ous power factors of international actors, economic, demographic, technological and military. Chapter 5 examines the way in which all these developments create new geo-political data, new areas of action and areas of competition in the 21st century. Chapter 6 first presents the assessment of the form of the international sys-tem of the 21st Century, according to which it will retain its characteristics. Anarchy will continue to exist. States will continue to be the main actors. Strong actors will maintain a positive attitude and ability. The difficulty of recognizing national inten-tions by other states will remain. Finally, survival will maintain a leading position in the targeting of the great powers. So realism will continue to be the most appropriate theory for the interpretation of international relations. In conclusion, the world in the 21st century is facing a new era where new centers of power are emerging, new alliances and new rivalries are emerging in both world trade and security issues. Extending geopolitics to other areas such as eco-nomics, environment and technology is a prerequisite for understanding the global environment and identifying areas for confrontation. Concluding and wanting to highlight the value of Thucydides, I would like to quote what US Admiral Stansfield Turner noted when, after the experiences of the impasse in Vietnam, he decided to include the teaching of the history of the Pelo-ponnesian War in the Naval War. USA, 1972: "For many of the students it was an unknown book about a seemingly irrelevant war by an author whose name could not be pronounced. But for me it was the essence of his approach, the best example of how one could use the study of historical facts to teach contemporary strategic prob-lems. "
Περιγραφή:Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2021
Περιγραφή:Βιβλιογραφία: σ. 65-67
 
 
Archives to this Item
Archive Type
12PMS_PliatsikasKo_1220M212.pdf application/pdf
 
FedoraCommons OAI Library - Information Services, Panteion University