Library SitePandemos Repository
Pandemos Record
 

View record information

Department of International and European Studies  

Postgraduate Theses  

 
Τίτλος:Σχέσεις μετανάστευσης και ανάπτυξης στο πλαίσιο της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ με τις τρίτες μεσογειακές χώρες και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας
Τίτλος:The migration and development nexus in the context of the EU migration policy with third Mediterranean countries and within the European Neighborhood Policy
Κύρια Υπευθυνότητα:Αποστολόπουλος, Αλέξανδρος Κ.
Επιβλέπων:Τσάλτας, Γρηγόρης Ι., 1950-
Θέματα:
Keywords:Μετανάστευση, ανάπτυξη, Μεσόγειος, ΕΠΓ
Migration, development, Mediterranean, ENP
Ημερομηνία Έκδοσης:2016
Εκδότης:Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:Στα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, παρατηρείται μια διαρκώς μεγαλύτερη αναγνώριση των δυνατοτήτων της μετανάστευσης, για την τόνωση της ανάπτυξης στις χώρες προέλευσης των μεταναστών. Το ζήτημα της μετανάστευσης και της ανάπτυξης έχει κερδίσει την προσοχή των οργανισμών, όπως τα Ηνωμένα Έθνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση, των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς και άλλων διεθνών οργανισμών, όπως ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης. Κατά τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια αξιοσημείωτη αναγέννηση του ενδιαφέροντος για το ζήτημα της μετανάστευσης και της ανάπτυξης και από τους φορείς χάραξης πολιτικής και τους μελετητές. Ειδικότερα, τα εμβάσματα και η αναπτυξιακή δράση της διασποράς, φαίνεται να είναι ένα θέμα που προκαλεί πρωτοφανή αισιοδοξία και ευφορία. Η αισιοδοξία αυτή ταιριάζει ιδανικά με την κυρίαρχη, στην ΕΕ, φιλελεύθερη αντίληψη για την ανάπτυξη, που θέτει το άτομο-μετανάστη υπεύθυνο για την ανάπτυξη της πατρίδας του. Σε αντίθεση με την ανωτέρω εξέλιξη γινόμαστε μάρτυρες της σταδιακής κυριαρχίας μιας αντίληψης στην ΕΕ, που θεωρεί τη μετανάστευση «απειλή» για την εθνική ταυτότητα και την δημόσια τάξη και που έχει ως αποτέλεσμα μια όλο και λιγότερο «ανοιχτή», όλο και πιο επιλεκτική ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική. Μια πολιτική, στην οποία η έμφαση δίνεται περισσότερο στην παράνομη μετανάστευση, παρά στην διασύνδεση της μετανάστευσης με την ανάπτυξη και στην διευκόλυνση και απελευθέρωση της κινητικότητας. Η εργασία αυτή αποτελεί μια προσπάθεια καταγραφής του αποτελέσματος αυτής της σύγκρουσης στις σχέσεις της ΕΕ με τις γειτονικές της χώρες στη Ν. Μεσόγειο, υπό το πρίσμα μάλιστα των τελευταίων τραγικών εξελίξεων στην πολύπαθη γειτονιά μας. Στην ανάλυση που ακολουθεί, αρχικά θα αποσαφηνιστούν κάποιες βασικές έννοιες και θα προσδιοριστεί το πεδίο της εργασίας, ενώ θα γίνει, επίσης, αναφορά στις βασικές αιτίες της διεθνούς μετανάστευσης. Στο 2ο κεφάλαιο θα αναλυθούν συνοπτικά, οι σημαντικότεροι τρόποι με τους οποίους μπορεί η μετανάστευση να επιδράσει θετικά στην ανάπτυξη των χωρών προέλευσης. Στο 3ο κεφάλαιο θα γίνει μια σύντομη αναφορά στη μορφή που έχει λάβει η διακυβέρνηση της μετανάστευσης σε διεθνές επίπεδο, για να διαπιστωθούν τα βασικά χαρακτηριστικά της, καθώς και οι αρχές που έχουν σταδιακά προκύψει. Στο 4ο κεφάλαιο θα εστιάσουμε στην ουσία της εργασίας μας, που είναι η διακυβέρνηση της μετανάστευσης σε επίπεδο ΕΕ. Θα περιγραφούν τα σημαντικότερα ορόσημα στην εξέλιξη της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής και συγκεκριμένα, στη διακυβέρνηση της εξωτερικής διάστασης της μετανάστευσης, όπως έχει εξελιχθεί από το Συμβούλιο του Τάμπερε μέχρι και την Σφαιρική Προσέγγιση της Μετανάστευσης και τις Εταιρικές Σχέσεις Κινητικότητας. Στο 5ο και 6ο κεφάλαιο θα περιγραφεί, αφενός το πώς ενσωματώνεται η μετανάστευση στην πολιτική γειτονίας της Ένωσης με τις τρίτες μεσογειακές χώρες, αφετέρου το πως προσεγγίζεται στον γενικότερο περιφερειακό διάλογο με τις χώρες της Αφρικής και θα διερευνηθεί η προστιθέμενη αξία της περιφερειακής συνεργασίας. Στο 7ο κεφάλαιο θα ελέγξουμε τα συμπεράσματά μας, αναλύοντας τις πραγματικές δράσεις και τα έργα που έχουν χρηματοδοτηθεί από τα διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία, στο πλαίσιο της συνεργασίας της ΕΕ με τις χώρες τις Ν. Μεσογείου, καθώς και στο πλαίσιο της συνεργασίας με τους διεθνείς οργανισμούς. Στο 8Ο κεφάλαιο θα αναλυθούν οι λόγοι για τους οποίους παρατηρούμε αυτή τη σύγκρουση στην διακυβέρνηση της μετανάστευσης στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Δηλαδή, τη σύγκρουση μεταξύ μιας ανοιχτής και φιλελεύθερης μεταναστευτικής πολιτικής που θα στηρίζει την ανάπτυξη των τρίτων χωρών, σε αντιδιαστολή με την ασφάλεια. Τέλος, θα ολοκληρώσουμε την εργασία, περιγράφοντας τις τελευταίες εξελίξεις στον χώρο της μεταναστευτικής πολιτικής στην ΕΕ, τα συμπεράσματα μας, καθώς και τις ελπίδες μας για το μέλλον.
Abstract:In the early years of the 21st century, there is a growing recognition of the potential of immigration to foster development in countries of origin. The issue of migration and development has gained the attention of organizations such as the United Nations and the European Union, financial institutions such as the World Bank and the International Monetary Fund and other international organizations such as the International Organization for Migration. In recent years there is also a marked revival of interest in the issue of migration and development by policy makers and scholars. In particular, remittances and development activity of the diaspora seems to be an issue of unprecedented optimism and euphoria. This optimism is ideally suited to the dominant, liberal conception of development that places the person-immigrant responsible for the development of his country. At the same time we are witnessing the gradual domination of a public discourse, that considers immigration as a 'threat' to the national identity and public order in the EU states and which is directly resulting in a less "open" and increasingly selective migration policy. A migration policy in which more emphasis is given to illegal immigration, as opposed to the liberalization of mobility and the migration-development nexus. This paper is an attempt to depict this conflict in the EU's relations with its neighbor countries in the south Mediterranean, especially in light of the recent tragic events in the area. In the following analysis we will firstly clarify some basic concepts and identify the scope of work, as well as outline the root causes of international migration. The second chapter will analyze briefly the most important ways in which migration can positively impact the development of countries of origin. The third chapter will make a brief reference to the international migration governance, to identify the main features and the principles that have gradually emerged. In the fourth chapter we will focus on our specific theme, the governance of migration at EU level. We will describe the major milestones in the development of European immigration policy and in particular, in the governance of the external dimension of migration, as it has evolved from the Tampere Council to the Global Approach to Migration and Mobility and the Mobility Partnerships. In the 5th and 6th chapters we will describe both how is migration incorporated in the European neighborhood policy, as well as how it is approached in the broader regional dialogue with African countries and what added value it creates within regional cooperation. In Chapter 7 we will test our conclusions by analyzing the actual actions and projects funded by the various financial instruments in the context of EU cooperation with the countries of the Mediterranean and with international organizations. In the 8th chapter we outline the causes of this emerging conflict in the governance of immigration at European level. That is, the conflict between an open and liberal immigration policy that supports the development of third countries, in contrast with the dominant concept of security, that our analysis demonstrates. Finally, we will complete the paper, describing the latest developments in the field of migration policy in the EU, as well as our conclusions and our hopes for the future.
Περιγραφή:Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Περιβαλλοντική Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη, 2016
Περιγραφή:Βιβλιογραφία: σ. 142-150
 
 
Archives to this Item
Archive Type
12PMS_DIE_EUR_SPO_ApostolopoulosAl.pdf application/pdf
 
FedoraCommons OAI Library - Information Services, Panteion University