Η ελληνική κυβερνοϊσχύς: παρούσα κατάσταση, μελλοντικές προοπτικές
Τίτλος:
The greek cyber power: current status, future prospects
Κύρια Υπευθυνότητα:
Κουτσιούμπας, Αχιλλέας Ν.
Επιβλέπων:
Λιαρόπουλος, Ανδρέας Ν.
Θέματα:
Keywords:
Επανάσταση της τεχνολογίας της πληροφορίας, κυβερνοχώρος, κυβερνοϊσχύς, στρατηγική, Κατάταξη Εθνικής Κυβερνοϊσχύος, ελληνική κυβερνοϊσχύς Cyber, cyberspace, cyber power, strategy, National Cyber Power Index, greek cyber power
Ημερομηνία Έκδοσης:
2023
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Το καινοφανές στοιχείο της σύγχρονης εποχής είναι ο αχαλίνωτος ρυθμός εξέλιξης της υπολογιστικής ισχύος και η διείσδυση της τεχνολογίας σε κάθε επίπεδο και πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ο κυβερνοχώρος, νεόκοπος όρος που πλάστηκε μόλις τη δεκαετία του ’80, από νοητικό κατασκεύασμα τείνει να αποικίσει το σύνολο του υλικού χώρου, γι’ αυτό και αναγνωρίζεται ως το πέμπτο γεωγραφικό πεδίο πολέμου. Η κυβερνοϊσχύς, ήτοι η ικανότητα να κάνεις κάτι στρατηγικά χρήσιμο στον κυβερνοχώρο, εμπεριέχει ιδιότυπα ως προς τη διεξαγωγή πολέμου χαρακτηριστικά: την ατοπικότητα, τη μη απτότητα, την εφικτότητα διενέργειας επιχειρήσεων από μεμονωμένα άτομα ή ολιγομελείς ομάδες και πρακτικώς την από πολύ δύσκολη έως αδύνατη απόδοση ευθύνης. Στα προηγούμενα, σε αντίθεση με την κλασική στρατιωτική ισχύ, προστίθεται η δυνατότητα αδιάλειπτης προβολής της υπό τη μορφή καθημερινού πληροφοριακού πολέμου στον κυβερνοχώρο. Για τη στρατηγική θεώρηση η ιδιαίτερη φύση της κυβερνοϊσχύος δεν εγείρει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι δεν προκαλεί άμεση θανατηφόρα βία, η κυβερνοϊσχύς αποτελεί μια επιπλέον κατηγορία όπλου κατατασσόμενου στις ασαφείς μορφές εθνικής ισχύος. Η ίδια η κυβερνοϊσχύς μπορεί να αποτελεί σύγχρονο επίτευγμα ο λειτουργικός της ρόλος όμως δεν είναι διόλου νέος στην ιστορία της στρατηγικής. Εύκολα διαπιστώνεται η ύπαρξη μιας longue durée συναφούς έννοιας που δεν είναι άλλη παρά η πληροφορία από κοινού με την επικοινωνία της. Στρατηγικά η κυβερνοϊσχύς δεν αφορά στην τεχνολογία και στην επιστήμη. Προφανώς, δια της κυβερνοϊσχύος οι στρατηγιστές διεκπεραιώνουν αυτό που θέλουν μακράν ταχύτερα, σε μεγαλύτερες αποστάσεις και πιο κεκαλυμμένα από ότι γινόταν μέχρι την άφιξή της. Όμως, μάλλον πρόκειται για διαφορετικό είδος ισχύος από τα άλλα είδη και πιθανόν απλά να πρόκειται απλώς για έναν "ομαδικό παίκτη" στο διαρκώς εξελισσόμενο συνδεδυασμένο και πιθανώς ενοποιημένο αφήγημα διεξαγωγής πολέμου. Στο θεσμικό επίπεδο σε παγκόσμια κλίμακα, και παρά τη φαινομενική κινητικότητα της διεθνούς κοινότητας προς διευθέτηση των προβληματικών της κυβερνοϊσχύος, οι πλείστες εξ αυτών σχετιζόμενες με την προβολή κρατικής κυβερνοϊσχύος επί ετέρων κρατικών δρώντων, παραμένουν ανοιχτά ζητήματα, διότι οι κύριοι δρώντες του διεθνούς συστήματος εμφανίζονται από απρόθυμοι έως διστακτικοί να θεσπίσουν αυστηρά κανονιστικά όρια στον κυβερνοχώρο. Η τρέχουσα τάση της νομικής ρύθμισης του κυβερνοχώρου lex lata, συνιστά απλώς μια κατ’ επίφαση απόπειρα εφαρμογής της "κανονικότητας" Δικαίου στη "μη κανονικότητα" του κυβερνοχώρου. Προφανώς, η προβολή κυβερνοϊσχύος δεν διενεργείται σε νομικό κενό. Έως όμως τη διεθνή αποδοχή ειδικού "κυβερνοδικαίου" η προβολή κυβερνοϊσχύος θα τελεί de facto σε μια ιδιότυπη προνομιακή κατάσταση γυμνή εξουσίας, με τους κρατικούς δρώντες, εκμεταλλευόμενους τη συγκυρία, να προσπαθούν να διατηρήσουν ή να επαυξήσουν το βάθος του επιχειρησιακού τους αποτυπώματος. Το αποτύπωμα της εθνικής κυβερνοϊσχύος είναι ευρύτερο της καθημερινής διαπάλης επίτευξης εθνικής κυβερνοασφαλείας και οι παρεχόμενες δια τις κυβερνοϊσχύος κυβερνοδυνατότητες δεν είναι τίποτε άλλο παρά περισσότερα εργαλεία στην κρατική εργαλειοθήκη. Επί του παρόντος δεν υφίσταται διεθνώς αποδεκτή αξιόπιστη μεθοδολογία αποτίμησης της εθνικής ισχύος ή των συνιστωσών της. Μια αξιοπρόσεκτη όμως προσπάθεια είναι το σύγχρονο, εκδοθέν τον Σεπτέμβριο του 2022, πολυκριτηριακό αναλυτικό μοντέλο υπολογισμού κατάταξης κυβερνοϊσχύος του Πανεπιστημίου του Harvard, το οποίο προσαρμοσμένο κατάλληλα εφαρμόσθηκε για τις ανάγκες εκπόνησης του παρόντος πονήματος. Με χρήση των δύο είδους εθνικών ενδεικτών του, πρόθεσης και δυνατοτήτων, αποτυπώθηκε αδρομερώς η τρέχουσα κατάστασης της ελληνικής κυβερνοϊσχύος, με τις προοπτικές της να παρουσιάζονται απτά ως οδικός χάρτης επιλογής επαύξησής της στην επιθυμητή κατεύθυνση, μέσω βελτίωσης των τιμών των αντιστοίχων ενδεικτών.
Abstract:
The novelty of contemporary era is the unbridled pace of the computing power development and the penetration of technology into every level and aspect of human activity. Cyberspace, a newly coined term in the 80s, from conceptual construction tends to colonize the entire physical space, which is why it is recognized as the fifth geographical domain of war. Cyber power, or in other words the ability to do something strategically useful in cyberspace, includes idiosyncratic characteristics to warfare: the atopicallity, the intangibility, the feasibility of conducting operations by individuals or small groups, and the difficulty, rising almost to the heights of impossibility, of attributing responsibility in practice. Lastly, contrary to the classic military power, one must add cyber power’s unique characteristic of being projected unceasingly in cyberspace in the form of daily information warfare. For the general theory of strategy the special nature of cyber power does not pose a problem of any kind. Regardless of the fact that it does not inflict direct lethal force, cyber power constitutes just an additional category of weapon classified in the fuzzy forms of national power. Cyber power itself may be a contemporary achievement, but its operational role is by no means new in the history of strategy. It is easy to establish a connection within a longue durée relevant context which is none other than information together with its communication. Strategically, cyber power is not about technology and science. Indisputably, cyber power allows strategists to do what they want far faster, at greater distances, and more covertly than prior to its arrival. However, it is probably a different kind of power than the others, and probably just a "team player" in the ever-evolving connected and possibly unified narrative of warfare. On the institutional level on a global scale, and despite the apparent mobility of the international community to settle cyber power issues, most of them related to the projection of state cyber power on other state actors, unsolved issues remain, because the main actors of the international system appear reluctant, even hesitant, to establish strict regulatory boundaries in cyberspace. The current trend of trying to legally regulate cyberspace lex lata is merely an apparent attempt to apply the "normality" of International Law to the "non-normality" of cyberspace. Obviously, cyber power projection does not take place in a legal vacuum. But until the international acceptance of a dedicated "cyber-law", projecting cyber power will be de facto taking place in an idiosycratic, privileged status of non-existant regulatory authority, with state actors, taking advantage of the situation, trying either to maintain or even to increase the depth of their operational footprint. The footprint of national cyber power is broader than the day-to-day struggle to ensure national cybersecurity, and the cyber capabilities afforded by cyber power are nothing more than additional tools in the governmental toolbox. Currently, there is no internationally accepted reliable methodology for evaluating the national power or its components. However, a noteworthy effort is the recent, published in September 2022, multi criteria analytical model for calculating the ranking of cyber power of Harvard University, which was adapted and applied for the needs of the current thesis. Using its two types of national indicators, intent and capabilities, the current state of Greek cyber power was coarsely captured whereas its prospects are presented as a tangible road map, since increasing cyber power as desired/planned can be achieved through improving the values of the corresponding indicators.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2023
