Γουδί, Κίνημα, Στρατιωτικός Σύνδεσμος, Νικόλαος Ζορμπάς, 15 Αυγούστου 1909 Goudi, Movement, Military Association, Nikolaos Zorbas, 15th August 1909
Ημερομηνία Έκδοσης:
2024
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Το στρατιωτικό κίνημα του 1909, εκδηλώθηκε στις 15 Αυγούστου του 1909, στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο Γουδί. Ακρογωνιαίος λίθος και οργανωτής του κινήματος υπήρξε ο «Στρατιωτικός Σύνδεσμος» ο οποίος αμφισβητώντας την αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα του τότε συστήματος διακυβέρνησης, αξίωνε βελτιωτικές αλλαγές στο χώρο των ενόπλων δυνάμεων καθώς και εξυγίανση της πολιτικής ζωής της χώρας. Το εν λόγω κίνημα αποτελεί για πολλούς ιστορικούς ορόσημο για τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, διότι είναι το κομβικό σημείο το οποίο σηματοδοτεί την αφύπνιση της ελληνικής κοινωνίας ώστε να αναζητήσει ένα ελπιδοφόρο μέλλον. Ένα μέλλον σαφώς διαχωρισμένο από το φαύλο παρελθόν και τις πρακτικές του. Επίσης αλλάζει τον ρου της ελληνικής ιστορίας, τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, αφού περιορίζει την κυριαρχία του παλαιού (οικονομικού, κοινωνικού, πνευματικού και πολιτικού) κατεστημένου και αναδεικνύει νέες δυνάμεις προερχόμενες από τα μεσαία, κατά κύριο ρόλο κοινωνικά στρώματα, μιλώντας με όρους κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Είναι το κομβικό γεγονός που εισάγει την Ελλάδα στον ταραγμένο 20ο αιώνα που ακολουθεί και που διαμορφώνει την Ελλάδα όπως την γνωρίζουμε σήμερα. Στο πλαίσιο αυτό, διερευνώνται οι επιπτώσεις που είχε το κίνημα του 1909 στα κόμματα, στις εκλογές, στο στρατό και στον θεσμό της βασιλείας και πως αυτές οι επιπτώσεις καθόρισαν τη μετέπειτα εξέλιξη της ελληνικής ιστορίας, η οποία οδήγησε τόσο στους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912 - 1913 που μεγάλωσαν την Ελλάδα όσο και στη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, με την οποία κλείνει ο κύκλος της Μεγάλης Ιδέας και σχεδόν οριστικοποιούνται τα σύνορα της σύγχρονης Ελλάδας. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι, μέσα από την ιστορική αναδρομή, να διερευνηθεί κατά πόσο το κίνημα πέτυχε τους στόχους που έθεσε αυτούς καθ’ αυτούς, ή κι άλλους που προέκυψαν στην πορεία του, πέρα από τους αρχικούς. Η παρέμβαση του Στρατιωτικού Συνδέσμου παρείχε μια σημαντική καμπή στη σύγχρονη Ελλάδα καθώς οδήγησε σε ορισμένες σημαντικές αλλαγές στον χαρακτήρα της Ελλάδας και στα θεμέλια της εθνικής πολιτικής. Όσα πέτυχε οφείλονταν στο ίδιο το κίνημα ή σε άλλους παράγοντες και πρόσωπα που υπεισήλθαν κατά την πορεία του σ’ αυτό; Ποια θέση έχει το κίνημα στην ιστορία και πώς έχει καταχωρηθεί στη συλλογική μνήμη; Ποια ήταν η οπτική/δυναμική της Ελλάδας μετά το Γουδί από τις άλλες χώρες; αναβαθμίστηκε ή υποβαθμίστηκε η αξία της; οι συμμαχίες της; δημιούργησε νέους εχθρούς ή συμμάχους; κλπ. Σ’ αυτά τα ερωτήματα θα αποπειραθεί να δώσει απάντηση η εργασία αυτή, ενώ ταυτόχρονα θα διατυπωθούν αξιοποιήσιμα συμπεράσματα και προτάσεις, οι οποίες δύναται να αξιοποιηθούν στη σύγχρονη εποχή.
Abstract:
military movement of 1909 took place on 15 August 1909, at the military installations in Goudi. The cornerstone and organiser of the movement was the "Military Association", which, questioning the credibility and effectiveness of the then system of government, demanded improvements in the armed forces and the consolidation of the country's political life. For many historians, this movement is a milestone in the modern history of Greece, because it is the pivotal point that marks the awakening of Greek society to seek a promising future. A future clearly separated from the vicious past and its practices. It also changes the course of Greek history, both at the political and social level, since it limits the domination of the old (economic, social, intellectual and political) establishment and brings out new forces coming from the middle, mainly social strata, in terms of social stratification. It is the pivotal event that introduces Greece into the turbulent 20th century that follows and that shapes Greece as we know it today. In this context, the implications of the 1909 movement for political parties, elections, the army and the institution of kingship are explored, and how these implications determined the subsequent development of Greek history, which led to both the victorious Balkan Wars of 1912-1913 that enlarged Greece and the Asia Minor Catastrophe of 1922, which closed the cycle of the Great Idea and almost finalized the borders of modern Greece. The aim of this paper is, through historical retrospection, to explore whether the movement achieved the goals it set for itself, or others that arose in its course, beyond the original ones. The intervention of the Military League provided an important juncture in modern Greece's development since it led to some significant changes in the character and foundations of national politics. Was what it achieved due to the movement itself or to other factors and persons who came along in its course? What place does the movement have in history and how has it been recorded in collective memory? What was the perspective/dynamics of Greece after Gudi from other countries; did it upgrade or downgrade its value; its alliances; did it create new enemies or allies? etc. This paper will attempt to answer these questions, while at the same time formulating usable conclusions and suggestions, which can be used in the modern era.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2024
