Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία εστιάζει στο έργο της λαογράφου Αγγελικής Χατζημιχάλη προκειμένου για την ανάδειξη της οπτικής μέσα από την οποία η λαογράφος προσέγγισε τη λαϊκή τέχνη, των στόχων που έθεσε ως επιστήμονας, αλλά και των δρόμων που επέλεξε για να τους υλοποιήσει. Πέρα από αυτό, στη βάση του ότι η λαογραφία εκ της γενέσεως της(1884) υπήρξε «εθνική» επιστήμη, η έρευνα της δράσης της Χατζημιχάλη επιτρέπει σε ένα βαθμό την κατανόηση τόσο της ιστορικής περιόδου στην οποία έζησε όσο και των κύριων ιδεολογικών προσανατολισμών σε σχέση με την ελληνικότητα, όπως βέβαια εννοιολογούνταν τότε. Σε αυτό το πλαίσιο, καταρχάς επιχειρείται μια παρουσίαση του ιστορικού πλαισίου μέσα στο οποίο γεννήθηκε η λαογραφία, αλλά και των θεωρητικών προσανατολισμών της εν λόγω επιστήμης, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν από τον ιδρυτή της Νικόλαο Πολίτη και το συνεχιστή του Έργου του Στίλπωνα Κυριακίδη. Ακολούθως, παρουσιάζεται η προσωπική ζωή, τα κοινωνικά δίκτυα και η δημόσια δράση της Χατζημιχάλη, καθώς προσδοκάται ότι μια όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη παρουσίαση του προσώπου θα υποστηρίξει τη εννοιολογική ανάλυση που επί της ουσίας θα επιχειρηθεί. Έτσι, στη συνέχεια γίνεται απόπειρα να αναδειχθούν οι ιδεολογικοί άξονες και οι στόχοι πάνω στους οποίους η λαογράφος θεμελίωσε την έρευνα της περί λαϊκής τέχνης. Έπειτα, αναζητείται το ιδεολογικό περιεχόμενο και οι στοχοθεσία της δράσης της στη δημόσια σφαίρα στα πλαίσια της συμμετοχής της στο φεμινιστικό κίνημα, της οργάνωσης εκθέσεων και της ίδρυσης και ενίσχυσης εργαστηρίων και σχολών λαϊκής τέχνης. Τέλος, παρουσιάζεται το σπίτι και κατοπινό Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης Αγγελική Χατζημιχάλη, ως βασικό τεκμήριο της αντίληψης της λαογράφου για τη σύγχρονή της λαϊκή τέχνη, αναπόσπαστο κομμάτι της οποίας αποτελεί και η λαϊκή αρχιτεκτονική.
Abstract:
This paper refers to the work of the folklorist Angeliki Hatzimichali (1895-1965). It focuses on her approach to folk art, her goals as a scientist and the way that she tried to achieve them. Seeing that, from the very beginning, folklore was considered a “national” science, the work of Hatzimichali gives us the opportunity to understand not only the main ideas about Hellenicity but also the middle war period, as the historical framework where these ideas were developed. In this context, first there is an attempt to describe the historical framework in which folklore was born and its theoretical orientations, as they were determined by its founder Nikolaos Politis and his successor Stilpon Kyriakides. Subsequently, Hatzimichali’s personal, social and public life are presented, in order to support the conceptual analysis that ultimately will be proposed. Next, the ideological axes and objectives on which the folklorist based her research on folk art are highlighted. Then, the paper seeks the ideological content and the objectives of her action in the public sphere, as she participated in the feminist movement, organized arts and crafts exhibitions and established and supported folk art workshops as well as schools. Finally, the last part of the paper is dedicated to Angeliki Hatzimichali's house, which later became a Museum of Folk Art and Tradition, as evidence of the folklorist's perception of the folk art of her time, of which traditional architecture was a constituent part.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, ΠΜΣ, κατεύθυνση Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, 2015