Το ιστορικό δράμα στην περίοδο της οθωνικής μοναρχίας
Τίτλος:
Historical drama in the period of king Οtto 's monarchy
Κύρια Υπευθυνότητα:
Παπαναστασίου, Ναδίνα-Φωτεινή
Επιβλέπων:
Λούβη, Ευαγγελία
Θέματα:
Keywords:
Ιστορικό δράμα- ελληνικό θέατρο 19ου αιώνα- οθωνική μοναρχία- ελληνική εθνική ταυτότητα- Κόδρος- Ιωάννης Ζαμπέλιος- Μαρία Δοξαπατρή- Δημήτριος Βερναρδάκης- Αθήναι ελευθερωμέναι- Γεώργιος Πραντούνας Historical drama, 19th century Greek theater, Otto’s monarchy, Greek national identity, Kodros, Ioannis Zambelios, Maria Doxapatri, Demetrius Vernardakis, Athine Eleftheromene [Athens liberated], Giorgos Prantounas
Ημερομηνία Έκδοσης:
2013
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Αντικείμενο της παρούσας έρευνας είναι ο προσδιορισμός της ιδεολογικής λειτουργίας του ιστορικού δράματος κατά την περίοδο της οθωνικής μοναρχίας (1832–1862) και, παράλληλα, η τεκμηρίωση της τεράστιας σημασίας του είδους ως πηγής πληροφοριών για τα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα του παρελθόντος. O όρος «ιστορικό δράμα», όπως χρησιμοποιείται εδώ, αφορά στο είδος των δραμάτων που η θεματολογία και η δράση τους επικεντρώνεται σε γεγονότα και πρόσωπα της εθνικής μας ιστορίας από την αρχαιότητα έως τα τέλη του 19ου αιώνα. Η εργασία συνιστά μια πρώτη συστηματική απόπειρα να διερευνηθεί σε βάθος η περίπλοκη σχέση ανάμεσα στα δραματικά αυτά έργα και την ιστορική πραγματικότητα της οθωνικής περιόδου. Για το λόγο αυτό, θα εξεταστούν αντιπροσωπευτικά ιστορικά δράματα (εκδόσεις και θεατρικές παραστάσεις), στο πλαίσιο των κυριοτέρων γεγονότων της εποχής. Οι ιστορικοί άξονες σε σχέση με τους οποίους θα διερευνηθεί το θέμα θα εστιαστούν σε στιγμές εθνικής κρίσης, όπως: • τα προβλήματα που σχετίζονται με την απολυταρχική μοναρχία του Όθωνα • η Συνταγματική επανάσταση του 1843 • οι ιδεολογικές ανακατατάξεις μετά την αποτυχημένη έκβαση του Κριμαϊκού πολέμου • οι αντιδυναστικοί αγώνες που επέφεραν την έξωση του Όθωνα. Κύριος στόχος είναι να καταδειχτεί η σημαντική ιδεολογική συνεισφορά του ιστορικού δράματος στη θεσμοθέτηση ή υπονόμευση/αμφισβήτηση κυρίαρχων ιδεολογικών θέσεων και απόψεων. Επομένως, η έρευνα εστιάζεται κυρίως σε θέματα όπως η συμμετοχή του στο σύγχρονο διάλογο για τη διαμόρφωση του πολιτεύματος, οι κομματικές συγκρούσεις, ο ρόλος των προστάτιδων Δυνάμεων, η εδαφική επέκταση των συνόρων, η εθνική ταυτότητα των Ελλήνων, η πολιτική θέση της χώρας μεταξύ Δύσης και Ανατολής, κλπ.. Αναφέρονται όλα τα ιστορικά δράματα που αφορούν στα σημαντικά γεγονότα της εποχής και παράλληλα αναλύονται διεξοδικά τα εξής: ο Κόδρος του Ιωάννη Ζαμπελίου, η Μαρία Δοξαπατρή του Δημητρίου Βερναρδάκη και το Αθήναι ελευθερωμέναι του Γεωργίου Πραντούνα. Η εργασία χωρίζεται σε τέσσερα μέρη και συνολικά περιλαμβάνει Εισαγωγή, οκτώ Κεφάλαια, Συμπεράσματα, Βιβλιογραφία και Ευρετήριο των εκδόσεων και παραστάσεων των αναφερθέντων δραμάτων. Η μελέτη των ιστορικών δραμάτων αυτής της περιόδου συνδυάστηκε με την παράλληλη έρευνα των ιστορικών και λογοτεχνικών/θεατρικών πηγών του 19ου αιώνα (ιστορικά, δραματικά και κριτικά κείμενα, θεατρικές κριτικές σε εφημερίδες της οθωνικής εποχής, κλπ.), σε συνάρτηση με τη μελέτη της σύγχρονης βιβλιογραφίας.
Abstract:
The purpose of my research is a) to define the ideological function of historical drama during the period of king Otto’s reign in recently liberated Greece (1832–1862) and b) to highlight the great importance of this particular literary kind as a source of information for the political and social conditions of the past. The term “historical drama”, as it is used here, refers to those dramatic works that deal with materials of Greek history from antiquity to the end of the 19th century. It is a first systematic attempt to explore the deeper relations between these works and the historical realities of Otto’s monarchy. The discussion focuses on a number of representative dramas (editions and theatrical performances) in the light of major crises: • the conflicts arising from Otto’s autocratic rule • the Constitutional revolution of 1843 • the ideological transformations following the disastrous outcome of the Crimean war • the anti-dynastic struggles that led to Otto’s deposition. The main aim is demonstrate the important role that historical drama played in helping to shape or subvert dominant ideological positions. The research, therefore, focuses on matters such as the contribution of historical drama in the contemporary dialogue about the regime, the political party quarrels, the extension of national borders, the Greek national identity, the role of the Great Powers, the political position of the country between East and West et.c. The paper presents a comprehensive survey of all the relevant historical dramas that circulated in this period, as well as a detailed analysis of the following representative works: Kodros by Ioannis Zambelios, Maria Doxapatri by Demetrius Vernardakis, and Athine Eleftheromene [Athens liberated] by Giorgos Prantounas. The contents are structured into four parts, including the Introduction, eight main Chapters, Conclusion, Bibliography, and Index of the editions and dramatic performances of the discussed works. The study of the individual dramas of this period was combined with parallel research of various 19th century historical and theatrical archives (dramatic, critical, or historical texts, newspaper theater reviews et.c), in the context of contemporary bibliographic and critical sources.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, ΠΜΣ, κατεύθυνση Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, 2013