Βιοπολιτική των συνόρων και πολιτικές της ευαλωτότητας: η επιτελεστικότητα των «ξένων» σωμάτων
Τίτλος:
Border biopolitics and vulnerability policies: the performativity of "foreign" bodies
Κύρια Υπευθυνότητα:
Λάλος, Αντώνιος Π.
Επιβλέπων:
Αβραμοπούλου, Ειρήνη
Θέματα:
Keywords:
Σώμα, αυτοτραυματισμός, βιοπολιτική, φροντίδα, επιτελεστικότητα Body, self-harm, biopolitics, care, performativity
Ημερομηνία Έκδοσης:
2022
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα ερευνητική εργασία πραγματεύεται το πολυσχιδές πλαίσιο συγκεκριμένων τεχνικών λειτουργίας της σύγχρονης βιοπολιτικής και θανατοπολιτικής στο πλαίσιο των μεταναστευτικών πολιτικών αναφορικά με τη διαχείριση των ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων. Ειδικότερα, με αφορμή την επιτέλεση των αυτοτραυματισμών από τους ανήλικους ασυνόδευτους πρόσφυγες, θα αναλυθούν τα διαχειριστικά και βιοπολιτικά μέσα επιτήρησης, πειθάρχησης και, τελικώς, επιβολής εξουσίας από τους σύγχρονους εξουσιαστικούς θεσμούς και τους μηχανισμούς της ανθρωπιστικής διακυβέρνησης. Μέσω των παραπάνω το σώμα μετατρέπεται σε πεδίο σύγκρουσης, συνάντησης, εντοπισμού και διασύνδεσης πολλαπλών και πολυεπίπεδων εξουσιαστικών φορέων και θεσμών της επικρατούσας νεοφιλελεύθερης βιοπολιτικής εξουσίας. Για να διερευνηθεί αυτό, το σώμα προσεγγίζεται ως αναλυτικό πεδίο για τον εντοπισμό και την επιτέλεση πολλαπλών εξουσιαστικών μηχανισμών αλλά και ως μέσο υποκειμενοποίησης και ενεργός φορέας εμπρόθετης δράσης και αντίστασης. Η έρευνα θα ενταχθεί σε ιστορικό, κοινωνικό και πολιτισμικό θεωρητικό πλαίσιο ανάλυσης και θα τεθούν «υπό ερώτηση» τα όριά του σε συνδυασμό με το επιβεβλημένο βιοπολιτικό διακύβευμα περί «προστασίας» της ευαλωτότητας και της ανθρώπινης ζωής των ασυνόδευτων ανηλίκων μέσω της μεθοδολογικής χρήσης της βιβλιογραφικής και αρχειακής έρευνας. Ο στόχος της εργασίας είναι διττός: εξετάζοντας τον επιτελεστικό χαρακτήρα των «ξένων» και «Άλλων» σωμάτων και την επιβολής των μηχανισμών της ενσώματης βιοπολιτικής εξουσίας στα ίδια τα υποκείμενα, θα προσεγγιστεί ταυτόχρονα και το πλαίσιο νοηματοδότησης από τα έμφυλα προσδιορισμένα επιστημονικά υπεύθυνα εργαζόμενα υποκείμενα του ανθρωπιστικού πλαισίου «παιδικής προστασίας» μίας δομής φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων αγοριών προσφύγων. Αυτό θα πραγματοποιηθεί αναφορικά με τον αυτοτραυματισμό και τις κυρίαρχες πρακτικές αντιμετώπισής του μέσω της συμμετοχικής παρατήρησης και ημιδομημένων συνεντεύξεων εργαζομένων του πεδίου έρευνας στο οποίο εργάζομαι και εγώ ο ίδιος με την επαγγελματική ιδιότητα του φροντιστή.
Abstract:
This research addresses the complex framework of specific techniques of contemporary biopolitics and necropolitics in the context of migration policies regarding control and power over the management of unaccompanied refugee minors. In particular, the act of self-harming of unaccompanied refugee minors displayed while under the care of humanitarian and governmental institutions will be analyzed, with reference to the managerial and biopolitical means of surveillance, discipline and, ultimately, imposed power and mechanisms of the humanitarian governance. Through the above mentioned, the body becomes a field of conflict, encounter, identification and interconnection of multiple and multi-level power agencies and institutions of the dominant neoliberal biopolitical power. To explore this, the body is approached as an analytical field for the identification and performance of multiple power mechanisms, but also as a mean of subjectification and an active agent of implicit action and resistance. The research will be embedded in a historical, social, and cultural theoretical framework of analysis and its boundaries will be 'called into question' in conjunction with the imposed biopolitical stakes of 'protecting' the vulnerability and human life of unaccompanied minors, through the methodological use of bibliographical and archival research. The aim of the paper is twofold: to examine the performative character of the "Foreign" and "Other" bodies and the imposition of the mechanisms of embodied biopolitical power on the subjects themselves, as well as the perception of the analyzed act from the "child protection" actors’ perspective, who are responsible of male unaccompanied minors residing in an accommodation facility. The research will investigate self-harm as a structural characteristic and possible coping strategy through participant observation and semi-structured interviews to the Psycho-Social Support personnel involved in the research field in which Ι’m employed as a caregiver.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνική και Πολιτισμική Ανθρωπολογία", 2022