Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στο ενωσιακό επίπεδο, το καθεστώς των δημοσίων συμβάσεων στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας ρυθμίζεται από την Οδηγία 2009/81/ΕΚ σχετικά με τον συντονισμό των διαδικασιών σύναψης ορισμένων συμβάσεων έργων, προμηθειών και παροχής υπηρεσιών που συνάπτονται από αναθέτουσες αρχές ή αναθέτοντες φορείς στους αντίστοιχους τομείς. Ταυτόχρονα υπόκειται σε έναν αριθμό εξαιρέσεων από την εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου, ειδικότερα του άρθρου 346ΣΛΕΕ, το οποίο επιτρέπει στα κράτη μέλη τη λήψη μέτρων που τα ίδια θεωρούν αναγκαία για την προστασία ουσιωδών συμφερόντων ασφαλείας και σχετίζονται με την παραγωγή ή το εμπόριο όπλων, πυρομαχικών και πολεμικού υλικού, εφόσον δεν επηρεάζουν την κοινή αγορά που αφορά σε προϊόντα για μη στρατιωτικούς ειδικά σκοπούς. Η παρούσα εργασία σκοπεί στο να παραθέσει πτυχές της Οδηγίας 2009/81/ΕΚ, οι οποίες δεν απατώνται στις προηγούμενες Οδηγίες των δημοσίων συμβάσεων, σε συνδυασμό με την επίκληση από τα κράτη μέλη του άρθρου 346 της ΣΛΕΕ είτε πριν από την εφαρμογή της είτε μετά, προκειμένου να αποσαφηνιστεί η επιρροή του πρωτογενούς δικαίου, σε συνδυασμό με το δευτερογενές, στη σύναψη αυτής της ειδικής κατηγορίας των δημοσίων συμβάσεων. Η δομή της εργασίας εξικνείται με την εισαγωγή στο καθεστώς των συμβάσεων στο δημόσιο τομέα εν γένει και τις αλλαγές που επήλθαν μέχρι την έκδοση της ειδικής Οδηγίας 2009/81. Στη συνέχεια, παρατίθεται ο σκοπός και το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που η ίδια παρέχει για εξαιρέσεις από την εφαρμογή της. Η εδική εξαίρεση του άρθρου 346ΣΛΕΕ, στον τομέα των αμυντικών συμβάσεων αναλύεται στη συνέχεια. Μέσα από νομολογιακά παραδείγματα του ΔΕΕ, θεωρητικές προσεγγίσεις και Ανακοινώσεις- κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αποτυπώνονται οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου, προκειμένου να αποφεύγεται η καταχρηστική επίκληση και εφαρμογή του. Στο τέλος γίνεται μια επισκόπηση και συμπερασματική εκτίμηση των δρώμενων στον τομέα της άμυνας, αναφορικά τόσο με την εφαρμογή της Οδηγίας όσο και με την επίπτωση που είχε αυτή στην ευρωπαϊκή αμυντική αγορά εν γένει. Συμπέρασμα αυτού του πονήματος είναι ότι η ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης σαφώς και ενδυναμώνεται μέσω διεύρυνσης των αγορών και ειδικότερα των αμυντικών, οι οποίες καταλαμβάνουν εξέχουσα θέση στην παγκόσμια κλίμακα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, προς το σκοπό αυτό, ενεργό ρόλο διαδραματίζουν ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας ή το ΝΑΤΟ, οι οποίοι, ωστόσο, βρίσκονται εκτός του «πυλώνα» των Συνθηκών. Παρά το γεγονός ότι, δέκα σχεδόν χρόνια μετά την εφαρμογή της Οδηγίας από όλα τα κράτη μέλη, μόνο θετικά συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν, μετά και τις σχετικές παρατηρήσεις της Επιτροπής, παραμένει υπό αμφισβήτηση κατά πόσον τα 27 πλέον κράτη, με διαφορετικό οικονομικό και πολιτικό υπόβαθρο και επιδιώξεις, είναι διατεθειμένα πραγματικά να συνεχίσουν την πραγματιστική ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Abstract:
In the European Union, the procurement of defence and security equipment, services and works is regulated by the Directive 2009/81/ EU on the coordination of procedures for the award of certain works contracts, supply contracts and service contracts by contracting authorities or entities. At the same time, it can also be subject to a number of exemptions from EU law in general, in particular Art.346 of the TFEU, which allows EU member States to take the measures they consider necessary for the protection of their essential security interests connected with the production of or trade in arms, munitions and war material, as long as those measures do not adversely affect the common market regarding products not intended for specifically military purposes. This essay aims to present certain regulations of Directive 2009/81 / EC which are not required in the previous Public Procurement Directives, in conjunction with the Member States invoking Article 346 TFEU either before or after its implementation, in order to clarify the influence of primary law, in conjunction with secondary law, on the conclusion of this specific category of public procurement. The essay commences with the introduction of public procurement contracts in general and the changes that have taken place since the adoption of the Special Directive 2009/81. The purpose and scope of the directive, together with its possibilities for exemptions from its application, are set out below. The specific exception of Article 346 TFEU in the field of defense contracts is further discussed. Through ECJ case-law, theoretical approaches and Communications or guidelines of the European Commission, the conditions for applying the article are outlined, in order to avoid abusive reference and application. In the end, there is an overview and a conclusive assessment of the actions taken in the field of defense, both with regard to the implementation of the Directive and its impact on the European defence market in general. The conclusion of this paper is that, the idea of the European integration is clear and empowered by expanding the markets, and in particular the defense’s, which occupy a prominent position on the global scale. It is noteworthy that, to this end, the European Defense Agency or NATO play an active role, but are outside the "pillar" of the Treaties. Although, almost ten years after the implementation of the Directive by all Member States, only positive conclusions can be drawn, according to the Commission's observations on this, it remains questionable whether the 27 Member States, with different economic and political backgrounds and aspirations, they are really prepared to pursue the pragmatistic idea of European integration.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Εθνική και Ενωσιακή Διοίκηση, 2020
