Ανάλυση της από 05.05.2020 απόφασης του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου σχετικά με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
Τίτλος:
Analysis of the decision of 05.05.2020 of the German Federal Constitutional Court regarding the program of quantitative easing of the European Central Bank
Κύρια Υπευθυνότητα:
Κοπαλίδου, Ελένη Κ.
Επιβλέπων:
Παπαγιάννης, Δονάτος Ι.
Θέματα:
Keywords:
Αποκλειστική αρμοδιότητα, Αρχή της αναλογικότητας, Αρχή της δοτής αρμοδιότητας της ΕΕ, Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο, Πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, Προδικαστικό ερώτημα, Υπεροχή ενωσιακού δικαίου, Οικονομική πολιτική, Νομισματική πολιτική, Υπέρβαση αρμοδιοτήτων Quantitative easing, Public Sector Purchase Programme, Utra vires, Economic policy, Μonetary policy,
Ημερομηνία Έκδοσης:
2020
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία επιδιώκει να παρουσιάσει μία ανάλυση της από 05.05.2020 Απόφασης του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Γερμανικού Δικαστηρίου σχετικά με το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων (ποσοτική χαλάρωση) εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μία απόφαση που προκάλεσε σφοδρές κριτικές για την κρίση του εν λόγω Δικαστηρίου, αφού χαρακτηρίστηκε από την πλειονότητα του επιστημονικού κόσμου ως ευθεία αμφισβήτηση της υπεροχής του ενωσιακού δικαίου με επιπτώσεις εμφανείς σε πολιτικό, οικονομικό και φυσικά σε νομικό επίπεδο. Η απόφαση αμφισβητεί ευθέως την κρίση ευρωπαϊκών οργάνων. Για να γίνουν πιο εύκολα αντιληπτά, όμως, τα όσα θα εκτεθούν σχετικά με τις σκέψεις του Δικαστηρίου, θα επιχειρηθεί, αρχικά μία ιστορική αναδρομή στα γεγονότα που αφορούν τη σχέση του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου με το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο γενικότερα, τα οποία σύμφωνα με πολλούς δικαιολογούν την άποψη ότι η έκδοση εκ μέρους του εν λόγω Δικαστηρίου μίας τέτοιου είδους απόφασης παρόλο που ίσως προβλημάτισε, εν τούτοις δεν ξάφνιασε. Είναι σαφές ότι μετά από μία συνοπτική παρουσίαση της επίμαχης απόφασης, εκτενές μέρος της παρούσας εργασίας, θα ασχοληθεί με την ανάλυση των νομικών συμπερασμάτων του Δικαστηρίου. Τα ζητήματα της αρχής της αναλογικότητας, του ελέγχου “ultra vires” αλλά και της φύσης του προγράμματος και ιδιαιτέρως το αν αυτό εμπίπτει στο πεδίο της νομισματικής ή της οικονομικής πολιτικής, είναι αυτά που θα απασχολήσουν κυρίως, διότι, σε αυτά στηρίζονται, σε σημαντικό βαθμό, οι βασικοί ισχυρισμοί του Δικαστηρίου σχετικά με την μη νομιμότητα του εν λόγω προγράμματος. Περαιτέρω, θα δούμε εν συντομία μία παρουσίαση του εν λόγω προγράμματος και του οικονομικού αντίκτυπου του στην ΕΕ, ο οποίος δικαιολογεί εν πολλοίς τη βαρύνουσα σημασία του για την βιωσιμότητα της ευρωζώνης. Το γεγονός ότι η εν λόγω απόφαση αγγίζει, εκτός από νομικά ζητήματα, πολιτικά αλλά και ζητήματα οικονομικού επιπέδου, την καθιστά ιδιαιτέρως σημαντική και σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Αυτός είναι και ο λόγος που 11 σημαντικά πρόσωπα της εποχής από κάθε τομέα, εξέφρασαν απόψεις και αναλύσεις για την επίμαχη απόφαση και τις σκέψεις του Δικαστηρίου, κάποιες εκ των οποίων θα παρουσιαστούν σε ξεχωριστό κεφάλαιο. Τέλος, παρατίθενται ορισμένα γενικότερα συμπεράσματα και σχόλια για την εν λόγω απόφαση, τα αίτια που οδήγησαν τους Γερμανούς Δικαστές στην έκδοση μίας τέτοιας απόφασης αλλά και τα ζητήματα που θέτει και τις πιθανές λύσεις σε αυτά.
Abstract:
This paper seeks to present an analysis of the decision of the German Federal Court of Justice on 05.05.2020 concerning the government bond purchasing program (quantitative easing) by the European Central Bank, a decision that provoked (and not unjustly) strong criticism of the judgment of this Court, as it was characterized by almost the entire scientific world as particularly anti-European, based on false legal claims with obvious implications for journalistic, political, economic and, of course, legal levels. The decision has been described by many as a direct challenge to the supremacy of European law as it directly challenges the judgment of European institutions. Regarding the Court's judgment, firstly, there will be an attempt to present the historical facts about the relationship between the German Federal Constitutional Court and the Court of Justice of the European Union and the European law in general, which according to many justify the view that the issuance of such a decision by that Court, although disappointing, nevertheless did not come as a surprise. It is clear that a large part of the present will deal with the legal conclusions of the Court, will try to analyze them and criticize on them. The issues of the principle of proportionality and the control of "ultra vires" are the ones that will concern us mainly because they are based mainly on the basic allegations of the Court regarding the illegality of this program. Furthermore, there will be a general analysis of the program and its economic impact on European society, which largely justifies its importance to the viability of the euro area. The fact that the Coyrt’s desicion touches, in addition to legal issues, political and economical fields, makes it extremely significant at political and economical level. This is the reason why plenty of scientists of each filed expressed views and personal criticism on the controversial decision and the thoughts of the Court. 13 Finally, there will be a presentation about some general conclusions and comments on this decision, as well as an analysis of the deeper reasons that led the German Judges to this path and are based on a perception that –probably- reflects the German - and not only - society, and thoughts on the future of the European Union.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Εθνική και Ενωσιακή Διοίκηση, 2020
