Έμφυλες uποκειμενικότητες και εργασία: καφές και θέαμα στην Ελλάδα
Τίτλος:
Gender subjectivity and work: coffee and spectacle in Greece
Κύρια Υπευθυνότητα:
Κατσιγιάννης, Βασίλειος Γ.
Επιβλέπων:
Χαλκιά, Αλεξάνδρα
Θέματα:
Keywords:
Εργατική ταυτότητα, επιτελεστικότητα του φύλου, εργασιακή δραστηριότητα, λόγος, ηγεμονική αρρενωπότητα Work identity, gender's perfomativity, work activity, discourse, hegemonic masculinity
Ημερομηνία Έκδοσης:
2020
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η ανά χείρας διπλωματική εργασία εξετάζει την εργασιακή εκδοχή της αρρενωπότητας. Για την επιδίωξη αυτού του σκοπού, επικεντρώνεται στην ανάλυση της αρρενωπότητας, μέσω της εξέτασης των όσων λένε για αυτά που κάνουν οι εργάτες καθώς και των τρόπων που εμφανίζονται οι ίδιοι στα εργασιακά τους καθήκοντα στο πεδίο του εργασιακού χώρου. Αντικείμενο της έρευνας είναι όψεις της κατασκευής της αρρενωπότητας στο πεδίο της εκτέλεσης των εργασιακών καθηκόντων, στο οποίο διαφαίνονται οι έμφυλες επιτελέσεις. Τόπος της έρευνας αποτέλεσε ένα καφέ-εστιατόριο «πολυτελείας» στο κέντρο της Αθήνας όπου εργαζόμουν ο ίδιος, ως βοηθός σερβιτόρου, κατά το διάστημα που εκπονήθηκε η έρευνα από τον Ιούνιο του 2019 ως τον Μάρτιο του 2020. Για την προσέγγιση του εν λόγω εγχειρήματος, αξιοποιείται η μέθοδος της κριτικής ανάλυσης λόγου και δίνεται έμφαση στα επικοινωνιακά συμβάντα, δηλαδή οι γραπτές και προφορικές συνομιλίες μεταξύ των εργαζομένων, και στην αναπαράσταση της εμφάνισης των εργαζομένων, η οποία αποτελεί μέρος της εργασίας. Με αυτόν τον τρόπο, εντοπίζεται η άρθρωση των ιεραρχικών, ρατσιστικών και σεξιστικών λόγων (discourse) που συμβάλλουν στην κατασκευή της αρρενωπότητας του εργαζομένου. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης λόγου της έρευνας, φανερώνουν ότι μέσα από τα εργασιακά καθήκοντα όπου αρθρώνονται οι παραπάνω λόγοι, αναδεικνύεται ως κυρίαρχη η λευκή αρρενωπότητα, της οποίας η θεμελίωση έγκειται στη βάση ενός συστήματος έμφυλων και φυλετικών προνομίων και αποκλεισμών. Συνεπώς, την ίδια στιγμή κατασκευάζεται το ιδεώδες του ανδρισμού, μέσω των εργασιακών δραστηριοτήτων. Ως εκ τούτου, στη βάση του ορισμού της αρρενωπότητας, ο «εργάτης» είναι εκείνος που εργάζεται με ένα τρόπο που εξουσιάζει και εξουσιάζεται, καθώς επίσης είναι θύμα αλλά και θύτης φαινομένων του ρατσισμού και του σεξισμού. Επομένως, από τα στοιχεία που αναδεικνύει η έρευνα, τίθεται το ερώτημα περί προτύπου του μισθωτού στις καπιταλιστικές κοινωνίες και εστιάζεται το ενδιαφέρον στη μαρξική θεωρία της επανάστασης για τη διαμόρφωση του επαναστατικού υποκειμένου.
Abstract:
This dissertation examines the “at work” version of masculinity. To achieve this goal, it focuses the analysis of masculinity, studying what male workers say about what workers do and the ways in which they represent themselves in their work duties in the field of the workplace. Thus, it traces the construction of masculinity in the field of the performance of work duties within a particular work site. Specifically, the study focuses on an upscale café-restaurant in the center of Athens and at which the author of this thesis was employed as an “assistant-waiter” during the time of this study, from June 2019 through March 2020. We use the method of discourse analysis and the research material consists of communication acts such as written and oral speech, between employees, as well as the representation of the appearance of employees, which is part of the work. The material analyzed includes the articulation of hierarchical, racist and sexist discourse that seems to play a part in the construction of the masculinity of employees. The results of the research show that through the work task it is also conveyed how workers should work to be “a man”. White masculinity emerges as dominant and based on a system of gender and racial privileges and exclusions. In this way, not only is the identity of the worker fulfilled, but at the same time, the ideal of manhood is constructed, through work activities and on the basis of a definition of masculinity. The “employee” in the context of his relations with the other employees both dominates and is dominated, he functions as both a victim and a perpetrator of racism and sexism. Therefore, from the evidence highlighted by the research, the thesis draws from Marx’s theory of revolution and question the formation of the revolutionary subject.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνιολογία", κατεύθυνση Κοινωνική και Πολιτική Θεωρία, 2020
