Η υψηλή στρατηγική της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά την ύστερη περίοδο και οι μεταβολές στους πολιτικούς της θεσμούς (235 μ.Χ.-395 μ.Χ.)
Τίτλος:
The Grand Strategy of the Late Roman Empire and the changes in its political institutions (235-395 A.D.)
Κύρια Υπευθυνότητα:
Χαραλαμπάκης, Όθωνας Μ.
Επιβλέπων:
Παπασωτηρίου, Χαράλαμπος
Θέματα:
Keywords:
Ρώμη, Ύστερη Αρχαιότητα, Υψηλή Στρατηγική Rome, Grand Strategy, Late Antiquity
Ημερομηνία Έκδοσης:
2023
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία εξετάζει τις εκφάνσεις της υψηλής στρατηγικής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορία κατά την ύστερη περίοδο και συγκεκριμένα από το 235 μ.Χ. έως και το 395 μ.Χ. και επιχειρεί τη διασύνδεσή τους με τις μεταβολές στους πολιτικούς της θεσμούς. Η συγκριμένη περίοδος, εντασσόμενη στο ευρύτερο περιοδολογικό πλαίσιο που αποκαλείται Ύστερη Αρχαιότητα, περιγράφεται από την ιστοριογραφία ως μεταβατική στην πορεία από τον αρχαίο προς τον μεσαιωνικό κόσμο. Χαρακτηρίζεται από ένα εκρηκτικό μίγμα εξωτερικών και εσωτερικών κινδύνων οι οποίοι εκδηλώθηκαν ταυτόχρονα και απείλησαν την επιβίωση της αυτοκρατορίας ως πολιτικής οντότητας. Στα πρώτα κεφάλαια εκτίθεται εν συντομία το ιστορικό και γεωπολιτικό πλαίσιο της εποχής και στη συνέχεια παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά εκείνων των επιλογών της ρωμαϊκής πολιτικής ηγεσίας οι οποίες μπορούν να αντιστοιχηθούν με όσα περιλαμβάνονται στις σύγχρονες θεωρήσεις της υψηλής στρατηγικής. Στη συνέχεια αναλύονται οι μεταβολές που επέφεραν στο πολιτικό εποικοδόμημα της αυτοκρατορίας οι αποφάσεις αυτές, οδηγώντας στην αποσόβηση των κινδύνων και τη δημιουργία μιας αυτοκρατορίας νέων χαρακτηριστικών. Βασική υπόθεση εργασίας είναι ότι η μεταβολή των πολιτικών θεσμών της αυτοκρατορίας υπήρξε απότοκο της μεταβολής του αμυντικού του δόγματος της αυτοκρατορίας. Συγκεκριμένα, η ύπαρξη πολλαπλών ταυτόχρονων μετώπων και απειλών επέφερε την αναπροσαρμογή της χωροθέτησης, της σύνθεσης αλλά και της αποστολής των στρατιωτικών δυνάμεων της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και αυτό με τη σειρά του οδήγησε σε καίριες αλλαγές στη δομή του πολιτικού της συστήματος.
Abstract:
This dissertation examines the manifestations of the grand strategy of the Roman Empire in the late period, specifically from 235 AD to 395 AD, and attempts to link them to the changes in its political institutions. The period under examination, which falls within the broader periodological framework known as Late Antiquity, is described by historiography as a transitional period from the ancient to the medieval world. It was characterised by an explosive mixture of external and internal dangers occurring simultaneously and threatening the survival of the empire as a political entity. The first chapters briefly present the historical and geopolitical context of the period and then move on to the key features of the strategic decisions of the Roman political leadership that can be matched with those included in contemporary theories of high strategy. The changes that these decisions brought about in the political superstructure of the empire are then analysed, as they lead to the mitigation of the security threats and the creation of an empire with new characteristics. The main hypothesis is that the change in the political institutions of the empire was a consequence of the change in the defensive doctrine of the empire. In particular, the existence of multiple simultaneous fronts and threats brought about a readjustment in the location, composition and mission of the military forces of the Roman Empire, which in turn led to crucial changes in the structure of its political system.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές, 2023
