Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η δημιουργία του Daesh, ιδιαίτερα μετά την ανακήρυξη της ίδρυσης του ισλαμικού «Χαλιφάτου» εκ μέρους του το 2014, αποτέλεσε την αφετηρία πολλών συζητήσεων και διατύπωσης διαφορετικών απόψεων αναφορικά τόσο με την (κυρίως) νομική per se υπόσταση της συγκεκριμένης ομάδας, τον χαρακτήρα και το επιδιωκόμενο σκοπό της δράσης της (πολιτικός, θρησκευτικός, μεικτός κλπ.), όσο και με την συνολική δράση της σε επίπεδο διεθνούς δικαίου. Η ανάγκη έρευνας των προβλημάτων που ανακύπτουν από την επιχειρησιακή δράση της ένοπλης αυτής ομάδας γεννά το ερώτημα της υπόστασης του Daesh και δη των μαχητών (/μελών του) στο Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο. Μπορεί να θεωρούνται/εκλαμβάνονται τα μέλη του Daesh ως μαχητές (κατά το ΔΑΔ) ή τρομοκράτες; Μπορούν ίσως να είναι ταυτόχρονα και μαχητές και τρομοκράτες, ή ίσως τίποτε από τα δύο; Θεωρούνται ότι είναι μέλη μίας μη-κρατικής στρατιωτικά οργανωμένης ομάδας με ένοπλη «απελευθερωτική» δράση ή είναι μέλη/«πολίτες» ενός υπό σύσταση «κράτους»-«χαλιφάτου», ή ίσως κάτι άλλο; Και υπό αυτή τη θεώρηση, είναι εξεταστέο αν το ανακηρυχθέν «Χαλιφάτο», μπορεί να έχει νομική και πολιτική ομοειδή οντολογική σχέση με ένα κράτος, όπως τουλάχιστον προσδιορίζεται σήμερα παγκοσμίως στη βεστφαλιανή του μορφή και αντίστοιχα λειτουργικά χαρακτηριστικά, και άρα να μπορεί να προσδιορίσει μεμονωμένα άτομα, ως υπηκόους του. Εν προκειμένω, το κατεξοχήν ζήτημα προς διερεύνηση αφορά πράξεις ή παραλείψεις οι οποίες τελούνται από τα μέλη του κατά τη διάρκεια της σύρραξης (/των συρράξεων) που έχουν νομικό ποινικό ενδιαφέρον (αφού αφορούν την τέλεση κατεξοχήν πράξεων ειδεχθούς, εκτεταμένης και ιδιαιτέρως απάνθρωπης βίας), και άρα -θεωρητικά τουλάχιστον- εμπίπτουν ή έστω αποτελούν αντικείμενο ενδιαφέροντος του ΔΑΔ. Η παρούσα εργασία καλείται να απαντήσει στους προαναερθέντες προβληματισμούς, ενώ παράλληλα ερευνά τους τρόπους και τις μεθόδους δίωξης των ατόμων που μετέχουν στην ομάδα, για τα διεθνή εγκλήματα που φέρονται να έχουν διαπράξει και συνεχίζουν να διαπράττουν. \r\nΣτο Α’ μέρος της εργασίας, κατά συνέπεια, εξετάζονται τα πρώτα ερωτήματα σχετικά με το διεθνές νομικό πλαίσιο γύρω από την ίδρυση του Daesh και το καθεστώς των μελών του, είτε αυτά είναι τακτικά μέλη, είτε είναι ξένοι μαχητές. Εν συνεχεία, στο Β´μέρος, παρουσιάζονται τα προβλήματα και οι δυσκολίες που ανακύπτουν στην προσπάθεια απόδοσης δικαιοσύνης και έναρξης δίωξης των ατόμων αυτών, αλλά και οι πιθανές μέθοδοι έναρξης των σχετικών διαδικασιών, με βάση τα διαθέσιμα δικαιϊκά εργαλεία που παρέχει το ΔΑΔ, αλλά και το Διεθνές Δίκαιο, εν γένει.
Abstract:
The creation of Daesh, especially after the declaration of the establishment of the Islamic “Caliphate” in 2014, was the starting point of many discussions and different views regarding the legal personality per se of this group, the character and the intended purpose of its actions (political, religious, etc), as well as its total activities in International Law. The need for research concerning the problems arising from the operational activity of this armed group, raises the question of the existence of Daesh, and notably of the existence of its combatants (/members ) in International Humanitarian Law. Can those members of Daesh be considered as “fighters” within the definition of IHL, or as terrorists? Can they be considered both as fighters and as terrorists, or perhaps none of the two options? Are they considered to be members of a non-state armed group with armed action, or are they “citizens” of a being-established “State”-“Caliphate”, or even something else? And in this regard, it is necessary to examine whether the declared “Caliphate”, may have a legal and political alike ontological relationship with a state, and therefore be able to identify individuals as nationals. In this case, the prime issue to be investigated is acts or omissions committed by the members of this group, and their legal penal interest as subjects of IHL. This dissertation is about to respond (or at least try), to the concerns raised above, while searching for ways and methods for the prosecution of the persons involved in the commitment of the international crimes, especially those who are the most responsible for their planning and their commission. In the first part of the dissertation, therefore, the questions relating to the international legal framework concerning the foundation of Daesh and the status of its members, will be analyzed. Thereafter, in the second part, there is a description of the problems and the difficulties encountered in the attempt of the prosecution of the persons responsible for international crimes, based on the international legal systems which are provided by IHL, and International Law in general.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνές Δίκαιο και Διπλωματικές Σπουδές, 2016
