Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η Ευρωπαϊκή και Ατλαντική πολιτική της Margaret Thatcher καθορίστηκε από τις διεθνείς εξελίξεις, τη βρετανική μεταπολεμική εξωτερική πολιτική, την κοινωνικοοικονομική της πολιτική, και τις προσωπικές της αντιλήψεις. Η νεοφιλελεύθερη «επανάσταση» της Thatcher στράφηκε κατά του κράτους πρόνοιας, εφαρμόζοντας οικονομικά μέτρα για την απορρύθμιση της αγοράς, την ιδιωτικοποίηση, τον περιορισμό των δημοσίων δαπανών και τη μείωση της φορολογίας, με στόχο την αύξηση του ατομικού κέρδους, και επομένως την ευημερία του κράτους. Αντίστοιχα, στην εξωτερική πολιτική η Thatcher επιδίωξε την εμβάθυνση της «ειδικής» σχέσης με τον παραδοσιακό σύμμαχο της Βρετανίας και ταυτόχρονα μεγάλη δύναμη, τις ΗΠΑ, ώστε η χώρα να μπορέσει να αποκομίσει τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη από τις διεθνείς εξελίξεις. Παράλληλα, η Βρετανία απέκτησε τον δικό της ρόλο στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, διεκδικώντας καλύτερους όρους συμμετοχής, συμβάλλοντας ενεργά στην ανάπτυξη μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς και επιδιώκοντας την εναρμόνιση της εξωτερικής πολιτικής των κρατών μελών. Οι πιέσεις του Jacques Delors, προς το τέλος της δεκαετίας του 1980, για την ενδυνάμωση των ευρωπαϊκών θεσμών και τη νομισματική ενοποίηση ενίσχυσαν τον ευρωσκεπτικισμό της Thatcher. Η Thatcher δεν ήταν πρόθυμη να παραχωρήσει μέρος της εθνικής κυριαρχίας για την υλοποίηση των σχεδίων του Γαλλογερμανικού άξονα, για τη δημιουργία, δηλαδή, μιας φεντεραλιστικής Ευρώπης.Η Thatcher αναγκάστηκε, σε περιόδους κρίσης, να ισορροπήσει ανάμεσα στους δυο πυλώνες της Ατλαντικής Συμμαχίας, δηλαδή τις ΗΠΑ και τη Δυτική Ευρώπη. Επιπλέον, πρόβαλε την ανάγκη διασφάλισης των εθνικών συμφερόντων ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν συμφωνούσαν με τις πολιτικές των συμμάχων της Βρετανίας. Παρ’ όλη την επιφυλακτικότητα της Thatcher απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, δεν επιδίωξε, στην περίοδο της διακυβέρνησής της, τον απομονωτισμό της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.
Abstract:
The European and Atlantic policy of Margaret Thatcher was defined from the international developments, the postwar British foreign policy, her social-economic policy, as well as her personal beliefs. Thatcher’s neoliberal “revolution” turned against the welfare state, employing economic measurements for the deregulation of markets, privatization, public expenditure cuts and tax reduction; it aimed at the accumulation of personal gain, and therefore, at the economic growth. Accordingly, Thatcher’s foreign policy strived for the deepening of the “special” relationship with Britain’s traditional ally and at the same time great power, USA, so that Britain could benefit as much as possible from the international developments. In parallel, Britain got its own role in the European Communities, by claiming for better participation conditions, actively contributing to the growth of a single European market and aiming at the harmonization of the foreign policies of the member states. Towards the end of 1980’s Jacques Delor’s pressure for the strengthening of European institutions and monetary union reinforced Thatcher’s Euroscepticism. Thatcher was not willing to concede a share of national sovereignty for the implementation of the Franco-German axis’ plans, meaning, the development of a federalist Europe.Thatcher was forced, in crisis times, to balance between the two pillars of Atlantic Alliance, meaning the USA and the Western Europe. Furthermore, she gave prominence to the safeguard of national interests even in cases they did not agree with the policies of Britain’s allies. Despite Thatcher’s reservations about European institutions, she did not aim for the isolation of Britain from the European Community during her governance.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές, 2019
