Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Ελλάδα και Ισραήλ αποτελούν δύο από τους ιστορικότερους λαούς της περιοχής των οποίων η ιστορική και πολιτισμική διαδρομή αποτελεί παράδειγμα πολιτισμικής διάδρασης η οποία όχι μόνο αποτυπώθηκε έντονα στους ίδιους αλλά και συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση του δυτικού πολιτισμού. Τα κοινά βιώματα των δύο λαών καλλιέργησαν ιστορική μνήμη με χαρακτηριστικά, όπως την επιφυλακτικότητα, την ανασφάλεια, αλλά και την ανάγκη για αυτοδυναμία και αυτάρκεια καθώς και τον σεβασμό σε φίλους και συμμάχους. Τα όποια ιδεολογήματα και προκαταλήψεις, που κατά καιρούς έχουν εκδηλωθεί, δεν υποκρύπτουν αντισημιτικά ή ανθελληνικά αισθήματα και βαθιά ριζωμένες διαφορές, αλλά υπήρξαν μάλλον απόρροια πολιτικών συγκυριών και επαγγελματικών ανταγωνισμών. Στις μέρες μας, τα δυο κράτη καλούνται να αντιμετωπίσουν τις απειλές και προκλήσεις που προκύπτουν από το άναρχο διεθνές σύστημα και το ρευστό και ασταθές περιφερειακό σύστημα, στο οποίο ε-ντάσσονται, με σημαντικότερη απειλή αυτήν που απευθύνεται κατά της ίδιας της επιβίωσής τους. Προσεγγίζοντας το ζήτημα στη βάση του νεοκλασικού ρεαλισμού, oι συντελούμενες γεωστρατηγικές και γεωπολιτικές ανακατατάξεις στην περιοχή επιβάλλουν την εξισορρόπηση, εσωτερική και εξωτερική, ως την μοναδική επιλογή για όσα κράτη θέλουν να επιβιώσουν, χωρίς να συρρικνωθούν, δημιουργώντας ευκαιρίες συνεργασίας για την επίτευξη των εθνικών τους συμφερόντων. Σε αυτό το πλαίσιο, η μεθοδευμένη, σταθερή και ειλικρινή συνεργασία Ελλάδας και Ισραήλ, με την αξιοποίηση και των δυνατοτήτων του Ελληνικού και Εβραϊκού λόμπι, δύναται να επιδιώξει και να συμβάλει στην ισχυροποίηση της οικονομίας τους, στην αποδόμηση και ανάσχεση της ηγεμονικής και αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας, στην αποτροπή απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν και την Τουρκία, στην δημιουργία κοινής αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής ομπρέλας και στην προώθηση των ενεργειακών τους συμφερόντων. Η Ελλάδα, διαθέτοντας αδιαμφισβήτητα ιστορικά διαπιστευτήρια, μπορεί να βελτιώσει τους διαύλους επικοινωνίας του Ισραήλ με τον αραβομουσουλμανικό κόσμο, να αποτελέσει έναν κοινά αποδεκτό διαμεσολαβητή για το Παλαιστινιακό και μέσω της συμμετοχής της σε διεθνείς οργανισμούς να συμβάλλει στην προώθηση και υποστήριξη των θέσεων του. Επίσης, η δυνατότητα κοινής αμυντικής βιομηχανικής στρατηγικής σε συνδυασμό με την εμβάθυνση της στρατιωτικής τους συνεργασίας μπορούν να διαμορφώσουν τεράστιες δυνατότητες και προοπτικές για τις δύο χώρες, τόσο σε οικονομικό, όσο και σε στρατηγικό επίπεδο, εξασφαλίζοντας το επιθυμητό στρατηγικό βάθος για το Ισραήλ. Αναμφισβήτητα, η γεωγραφία της Ελλάδας παρέχει στο Ισραήλ, γέφυρα με την Ευρώπη και έναν εμπορικό δρόμο για την προώθηση των ενεργειακών και λοιπών προϊόντων και αγαθών που παράγει, που σε συνδυασμό με την ισχυρή ελληνική ναυτιλία μπο-ρούν να εξασφαλίσουν τον συνεχή εφοδιασμό του. Εν κατακλείδι, η Ελλάδα και το Ισραήλ μπορούν να αξιοποιήσουν τα γεωστρατηγικά και γεωπολιτικά πλεονεκτήματά τους, στη βάση του κοινού οφέλους, στηριζόμενοι στο κοινό ιστορικό, αξιακό και πολιτισμικό τους υπόβαθρο αλλά και στην διαφορετικότητά τους που γόνιμα τα αλληλοσυμπληρώνει, προκειμένου να ενισχύσουν αμοιβαία την ισχύ τους.
Abstract:
Greece and Israel are two of the most historical nations in the region of Eastern Mediterranean, which epitomize cultural and historic interaction between nations that has had a dramatic impact not only on the two nations themselves, but also on the development of Western civilization as a whole. The common experiences of the Greek and Israeli peoples have nurtured a historical memory characterized by cautiousness, insecurity and, at the same time, a strong urge for independence, self - reliance, and respect towards friends and allies. Any prejudices that have at times been expressed do not reflect anti-Semitic or anti-Greek feelings or deeply-rooted differences, but are rather the result of a certain political juncture and of professional competition. In our days, the two countries are called upon to face threats and challenges which are a direct consequence of a disordered internation-al environment together with a volatile regional background in constant flux, the gravest threat of all concerning their very survival. Approaching the issue on the basis of neoclassical realism, the current geo-strategic and geo-political shake-up in the region means that maintain a balance both domestically and internationally is the only viable solution for countries that wish to survive and serve their national stakes and interests. In this context, methodical, constant and sincere cooperation between Greece and Israel, which will make the best of the potential of the Greek and Israeli lob-bies, can undoubtedly contribute to strengthening the economies of the two coun-tries. Furthermore, it could contain or even halt Turkey’s hegemonic aspirations and avert the acquisition by Iran and Turkey of nuclear weapons. Also, the crea-tion of an anti-aircraft and anti-missile umbrella would be possible through coop-eration, as would be the ability to promote the two countries’ energy interests. Greece, acquiring undeniable historic credentials, can improve communication channels between Israel and the Arab-Islamic world, it can act as a mutually acceptable negotiator/intermediary concerning the Palestinian Question, and through its membership to International Organizations it can promote and support Israel’s views. Moreover, the possibility of a common defense industrial strategy, along with deeper military cooperation can create huge economic and strategic momentum for both countries, securing a desirable ‘Strategic Depth’ for Israel. It is also worth mentioning that Greece, with its geo-strategic and geo-political posi-tion, can serve as a bridge between Israel and the rest of Europe, and it can pro-vide a trade route for energy and other goods, securing Israel’s uninterrupted sup-ply with the aid of the thriving Greek shipping industry. To conclude, Greek and Israel can make the best use of their geo-strategic and geo-political advantages and work together to promote their common interests based on their shared historic, ethical and cultural background, and at the same time complement each other through their differences.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2019