Τα βασανιστήρια ως έγκλημα πολέμου και έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, μέσα από το Διεθνές Δίκαιο και τη δράση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου: η περίπτωση του Αφγανιστάν
Τίτλος:
Torture as a war crime and a crime against humanity through international law and the action of the international Criminal Court: the case of Afghanistan
Κύρια Υπευθυνότητα:
Νίκου, Δήμητρα
Επιβλέπων:
Μαρούδα, Μαρία-Ντανιέλλα
Θέματα:
Keywords:
Βασανιστήρια, Σύμβαση Κατά των Βασανιστηρίων, Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, απαγόρευση, Εισαγγελέας, δικαιοδοσία, συμφέροντα της δικαιοσύνης, Αφγανιστάν Torture, Convention against Torture, International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia, prohibition, Prosecutor, jurisdiction, interests of justice, Afghanistan
Ημερομηνία Έκδοσης:
2020
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία αποτελεί μια προσέγγιση της συνεχιζόμενης έως σήμερα πρακτικής των βασανιστηρίων, ως διεθνές έγκλημα και συγκεκριμένα ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και έγκλημα πολέμου και της προσπάθειας που καταβάλλεται σε διεθνές επίπεδο και ιδίως σε επίπεδο διεθνούς δικαιοσύνης, περιφερειακά και οικουμενικά, για την αντιμετώπιση και πρόληψής της. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται η αποτύπωση της προσπάθειας αυτής σε διεθνή κείμενα, δεσμευτικά και μη και η πρόοδος από την καθολική απαγόρευση προς την καθολική εξάλειψη, ιδίως μέσα από τη Σύμβαση Κατά των Βασανιστηρίων των Ηνωμένων Εθνών και το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, καθώς και η βαθμιαία διεθνής ποινικοποίηση, η εφαρμογή των απαγορεύσεων μέσα από δικαστικές αποφάσεις, η απόδοση ευθυνών, η τιμωρία και επιβολή ποινών. Στην πορεία αυτή, από τις Δίκες της Νυρεμβέργης, τα ad hoc Διεθνή Ποινικά Δικαστήρια της Γιουγκοσλαβίας και της Ρουάντα, έως τη σημαντική δράση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου από τη θέση του Καταστατικού του σε ισχύ, το 2002, έχει καταγραφεί σημαντική πρόοδος. Ωστόσο, βασανιστήρια εξακολουθούν να γίνονται, ιδίως μετά το σημείο καμπής της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, οπότε και η ανάγκη πρόληψης, αντιμετώπισης και καταπολέμησης του εφιάλτη της τρομοκρατίας, χρησιμοποιήθηκε καταχρηστικά, ως πρόσχημα για την εφαρμογή τέτοιων πρακτικών, για την αναζήτηση ενόχων και την προστασία των πληθυσμών. Έτσι στο δεύτερο μέρος παρακολουθούμε τη δραστηριοποίηση της Εισαγγελέως του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, Fatu Bensunda, στη διαρκή μάχη που διεξάγεται μεταξύ πολιτικής και δικαιοσύνης, με ιδιαίτερη αναφορά στην εξέλιξη του αιτήματός της το 2017 για την έναρξη έρευνας για πιθανή διάπραξη εγκλημάτων πολέμου στο Αφγανιστάν, από ένοπλες μη κρατικές ομάδες, κρατικές δυνάμεις και Αμερικανούς στρατιώτες. Την απογοήτευση που προκάλεσε η απόρριψη του αιτήματος από το Τμήμα του Δικαστηρίου το 2019, ήρθαν να ανατρέψουν οι νέες εξελίξεις το Μάρτιο του 2020, όταν το Τμήμα Εφέσεων του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου με μια ιστορική απόφαση έδωσε στην Εισαγγελέα την έγκριση για την έναρξη της έρευνας για εγκλήματα που ενδεχομένως διαπράχθηκαν από το 2002 και μετά.
Abstract:
This paper is an approach to the ongoing practice of torture, as an international crime and in particular as a crime against humanity and a war crime, as well as the effort made at international level and in particular at the level of international justice, both regional and universal to address and prevent it. The first part presents the reflection of this effort in international texts, binding and not, along with the progress from the universal prohibition to the universal elimination, in particular through the United Nations Convention against Torture and the Rome Statute of the International Criminal Court, as well as the gradual international criminalization, enforcement of bans through court decisions, accountability, punishment and sentencing. Significant progress has been made since the Nuremberg Trials, the ad hoc International Criminal Tribunals of Yugoslavia and Rwanda, and the significant action of the International Criminal Court since the entry into force of its Statute in 2002. However, torture continues, especially after the turning point of September 11, 2001, when the need to prevent, tackle and combat the nightmare of terrorism was abused as a pretext to implement such practices in the search for culprits in the name of safety. Thus, in the second part, we follow the activities of the Prosecutor of the International Criminal Court, Fatou Bensouda, in the ongoing battle between politics and justice, with special reference to the evolution of her request in 2017 to launch an investigation into possible crimes in Afghanistan by Afghan forces, Taliban and US troops. The disappointment caused by the rejection of the request by the Department of the Court in 2019, was overturned by new developments in March 2020, when the Appeals Chamber of the International Criminal Court gave the Prosecutor approval to launch an investigation into alleged crimes since 2002 onwards.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνές Δίκαιο και Διπλωματικές Σπουδές, 2020
