Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αναγκάζουν ήδη πολλούς ανθρώπους να αναζητήσουν καταφύγιο σε άλλα μέρη του κόσμου. Οι προβλέψεις ως προς τον μελλοντικό αριθμό «περιβαλλοντικών προσφύγων» είναι δυσοίωνες και ανέρχονται σε εκατομμύρια ανθρώπους. Δεδομένου ότι δεν υφίσταται επί του παρόντος ένας κοινά συμφωνημένος ορισμός του τι συνιστά έναν «περιβαλλοντικό πρόσφυγα», ούτε ένα αρμόδιο κανονιστικό πλαίσιο και διακυβεύονται θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, το ζήτημα είναι υψίστης σημασίας. Η παρούσα εργασία αφορά στην αξιολόγηση της ικανότητας των υπαρχόντων διεθνών νομικών πλαισίων ως προς την προστασία των περιβαλλοντικά εκτοπισμένων ατόμων, καθώς και στην ανάδειξη της επιτακτικότητας ανεύρεσης ενός συγκεκριμένου και επαρκούς νομικού πλαισίου για αυτή την ιδιαίτερη κατηγορία ανθρώπων. Στο πλαίσιο αυτό, διερευνάται και το πώς τα τρέχοντα καθεστώτα προστασίας, όπως η Σύμβαση της Γενεύης για το Καθεστώς των Προσφύγων, θα μπορούσαν να ερμηνευθούν με έναν τρόπο ευρύ ώστε να εφαρμοστούν αναλογικά και να συμπεριλάβουν τα περιβαλλοντικά εκτοπισμένα άτομα. Μεταξύ άλλων, τονίζεται η σημασία της ανάπτυξης soft law κειμένων καθώς και της ανάγκης αφύπνισης και συνεργασίας της διεθνούς κοινότητας προκειμένου να αναλάβει άμεση και αποτελεσματική δράση, διαμορφώνοντας ίσως ένα νέο πλαίσιο προστασίας σαφώς προσανατολισμένο στα περιβαλλοντικά εκτοπισμένα άτομα. Αξιοποιούνται πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές, νομολογία διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων και αποφάσεις των διαφόρων οργάνων των Ηνωμένων Εθνών, επιστημονικά άρθρα αλλά και κρατική πρακτική. Έμφαση δίνεται σε κείμενα soft law και γενικότερα σε πρότυπα τα οποία διατυπώνονται σε μη δεσμευτικά έγγραφα, με σκοπό την ανάδειξη των σύγχρονων υποχρεώσεων βάσει του διεθνούς δικαίου.
Abstract:
The effects of climate change are already forcing many people to seek refuge in other parts of the world. Predictions of the future number of "environmental refugees" are ominous and amount to millions. Given that there is currently no commonly agreed definition of what constitutes an "environmental refugee", nor a competent regulatory framework, and that fundamental human rights are at stake, the issue is of the utmost importance. The present thesis concerns the evaluation of the capacity of the existing international legal frameworks in terms of the protection of the environmentally displaced persons, as well as highlighting the urgency of finding a specific and adequate legal framework for this particular category of people. In this context, it also explores how current protection regimes, such as the Geneva Convention relating to the Status of Refugees, could be interpreted in a broad way in order to apply proportionately to the environmentally displaced persons. Among other things, the importance of the development of soft law texts is emphasized, as well as the need for the international community to awaken and cooperate in order to take immediate and effective action, perhaps by forming a new protection framework clearly oriented to the environmentally displaced persons. Primary and secondary sources, case law of international courts and decisions of the various United Nations bodies, scientific articles and state practice are utilized. Emphasis is given on soft law texts and more generally on standards which are formulated in non-binding documents, in order to highlight contemporary obligations under international law.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνές Δίκαιο και Διπλωματικές Σπουδές, 2020
