Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία παρουσιάζει το χρονικό, τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας για την οριοθέτηση AOZ με την Ιταλία και να αναδείξει τα αποτελέσματα και τις μελλοντικές προκλήσεις για την Ελλάδα, προκειμένου να εξασφαλίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα επί των θαλασσίων ζωνών που την περιβάλλουν και να αξιοποιήσει αυτές. Στο πρώτο κεφάλαιο καταγράφονται οι ιστορικές σχέσεις των δύο χωρών και οι πολιτικές και οικονομικές σχέσεις τους την τρέχουσα χρονική περίοδο. Τα επόμενα δύο κεφάλαια της ανάλυσης περιλαμβάνουν κύρια στοιχεία του Δικαίου της Θάλασσας στα οποία βασίστηκε η Συμφωνία, τις υφιστάμενες μεθόδους οριοθέτησης ΑΟΖ καθώς και τα δικαιώματα των κρατών επί αυτής . Στο τέταρτο κεφάλαιο καταγράφονται αρχικά τα βασικά σημεία της Συμφωνίας οριοθέτησης Υφαλοκρηπίδας με την Ιταλία το 1977 και εν συνεχεία της αντίστοιχης Συμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ. Το πόνημα ολοκληρώνεται με τα συνολικά συμπεράσματα της ανάλυσης αλλά και προτάσεις για την περαιτέρω εκμετάλλευση της εν λόγω Συμφωνίας. Ειδικότερα: Ως προς τα βασικά συμπεράσματα διαπιστώνουμε ότι η συμφωνία οριοθέτησης ΑOZ της Ελλάδας με την Ιταλία: α. Είναι διμερής αλλά έχει ισχύ έναντι όλων των κρατών. Αποδεικνύει ότι η συστηματική διπλωματία και οι αμοιβαίες υποχωρήσεις δύνανται να υπερκεράσουν οιοσδήποτε εμπόδια και να φέρουν αμοιβαία επωφελείς λύσεις. β. Αποτελεί ορόσημο καθώς είναι η πρώτη που η Ελλάδα υπέγραψε, για τη θέσπιση ορίων ΑΟΖ με μία γειτονική χώρα. γ. Αποτέλεσε τον προπομπό, για συμφωνία με την Αίγυπτο. δ. Περιλαμβάνεται σε μια ευρύτερη στρατηγική επίλυσης εκκρεμοτήτων σε διμερές επίπεδο και εγκαθίδρυσης συμμαχιών με τρίτα κράτη. ε. Στέλνει μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν προβαίνει σε παράνομες συμφωνίες καθώς βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη συμφωνίας αποτέλεσαν οι προβλέψεις του δικαίου της θάλασσας στ Αυξάνει σημαντικά το κυριαρχικό αποτύπωμα της Ελλάδας και κατοχυρώνει τα αντίστοιχα δικαιώματα, ζ. Αποδομεί εμμέσως την τουρκο-λυβική συμφωνία. η. Δημιουργεί στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου ένα τετελεσμένο γεγονός που δεν δύναται να αμφισβητηθεί. θ. Επιβεβαιώνει ότι η τήρηση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου αποτελεί ικανή και αναγκαία προϋπόθεση για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην περιοχή. ι. Ενσωματώνει τις συντεταγμένες της παλαιάς συμφωνίας του 1977 και επεκτείνει την τότε οριοθέτηση του βυθού (υφαλοκρηπίδα) ια. Χρησιμοποιεί νησιά ως σημεία βάσης για την προσμέτρηση της μέσης γραμμής. ιβ. Επιβεβαίωσε ότι τα νησιά έχουν δικαίωμα σε θαλάσσιες ζώνες και τόνισε για μια ακόμα φορά το αναφαίρετο δικαίωμα επέκτασης των χωρικών της υδάτων κατά μήκος των ηπειρωτικών ακτών. ιγ. Έστειλε μήνυμα αποφασιστικότητας προς την πλευρά της Τουρκίας. ιδ. Διαμόρφωσε μια νέα δυναμική στην περιοχή, αναζωογονώντας και ενδεχομένως δίνοντας νέα προοπτική στη διαδικασία οριοθετήσεων υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ με Αλβανία και Αίγυπτο. ιε. Δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο στα 12 ν.μ. Για τη βέλτιστη περαιτέρω αξιοποίηση της Συμφωνίας η Eλλάδα, θα πρέπει να διαχωρίσει το θέμα ανακήρυξης ΑΟΖ με τον καθορισμό λοιπών θαλασσίων ζωνών και με τα άλλα γειτονικά κράτη, ακολουθώντας την πρακτική οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Ιταλία, στηριζόμενη πάντα στο Διεθνές Δίκαιο. Επιπρόσθετα απαιτείται η άμεση έναρξη των προβλεπομένων διαδικασιών βάσει των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, για την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος - Κύπρου και υπολειπόμενου τμήματος ΑΟΖ με Αίγυπτο.
Abstract:
This document presents the timeline, the actions of the Greek diplomacy for the delimitation of the AOZ with Italy and to highlight the results and the future challenges for Greece, in order to secure its sovereign rights over the surrounding maritime zones and to exploit them. The first chapter records the historical relations between the two countries and their political and economic relations in the current period. The next two chapters of the analysis include key elements of the Law of the Sea on which the Agreement is based, the existing methods of delimitation of the EEZ and the rights of States to it. The fourth chapter first lists the main points of the Continental Shelf Delimitation Agreement with Italy in 1977 and then of the corresponding EEZ Delimitation Agreement. The paper concludes with the overall conclusions of the analysis and proposals for the further exploitation of this Agreement. Particularly: Regarding the main conclusions, we note that the EEZ delimitation agreement between Greece and Italy: a. It is bilateral but has force over all states. It proves that systematic diplomacy and mutual concessions can overcome any obstacles and bring mutually beneficial solutions. b. It is a milestone as it is the first that Greece signed, for the establishment of EEZ borders with a neighboring country. c. It was the forerunner, for an agreement with Egypt. d. It is included in a broader strategy of resolving outstanding issues at the bilateral level and establishing alliances with third countries. e. It sends a message that Greece does not enter into illegal agreements as the basic conditions for reaching an agreement were the provisions of the law of the sea f Significantly increases the sovereign imprint of Greece and secures the respective rights, g. Indirectly deconstructs the Turkish-Libyan agreement. h. Creates in the context of International Law an accomplished event that can not be disputed. i. Confirms that the observance of the rules of International Law is a sufficient and necessary condition for the delimitation of maritime zones in the region. j. Incorporates the coordinates of the old agreement of 1977 and extends the then demarcation of the seabed (continental shelf) k. Uses islands as base points to calculate the midline. ka. He reaffirmed that the islands have the right to sea zones and stressed once again the inalienable right to extend its territorial waters along the mainland. kb. He sent a message of determination to the Turkish side. kc. It created a new dynamic in the region, revitalizing and possibly giving a new perspective to the continental shelf / EEZ delimitation process with Albania and Egypt. kd. It created the conditions for the expansion of the coastal zone in the Ionian Sea at 12 n.m. For the best further use of the Agreement, Greece should separate the issue of declaring an EEZ by defining other maritime zones with other neighboring countries, following the practice of delimiting maritime zones with Italy, always based on international law. In addition, the immediate commencement of the procedures provided under the rules of International Law is required for the delimitation of the EEZ between Greece and Cyprus and the remaining part of the EEZ with Egypt.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2021