Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η επιρροή φαινομένων οικονομικής κρίσης στην οικονομική ζωή δεν περιορίζεται, ασφαλώς, στο εν στενή εννοία οικονομικό πεδίο. Η οικονομική κρίση έχει συνέπειες σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δράσης. Η προσέγγιση που επιχειρείται στο παρόν εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο η οικονομική κρίση διαχέεται στις δομές του φιλελεύθερου κράτους και στον τρόπο που επηρεάζει τη λειτουργία του. Προκειμένου να καταστεί εφικτό το ως άνω, κρίθηκε επιβεβλημένο να αναλυθούν θεμελιώδεις έννοιες που καθορίζουν το δημοκρατικό πολίτευμα σε θεωρητικό επίπεδο και οριοθετούν τη λειτουργία του. Επιπλέον, θεωρήθηκε ιδιαίτερα κρίσιμο, να γίνει ανάλυση των άτυπων πολιτικών και οικονομικών διαδικασιών οι οποίες συνιστούν την «κοινωνικοοικονομική υποδομή» του τυπικά δομημένου φιλελεύθερου αστικού κράτους και αποτελούν το πεδίο από το οποίο αρύεται την ισχύ της η κυρίαρχη άρχουσα τάξη. Κρίθηκε, μάλιστα, ότι η εξόχως πολιτική αυτή διαδικασία που προηγείται της θέσης σε ισχύ του «κανόνα δικαίου» αποτελεί το κλειδί για την ενδελεχή εξέταση της διάχυσης της οικονομικής κρίσης στο οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, αρχικά, και στο πολιτικό και νομικό, τελικά, καθώς οι δίοδοι αποδόμησης της καθιδρυμένης «κανονικότητας» ταυτίζονται ουσιαστικά με τις διόδους δόμησής της σε κανονιστικό και μη επίπεδο. Η μελέτη των ως άνω φαινομένων βοηθά στην εξέταση και κατανόηση πρακτικών που έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε διαβουλευτικό επίπεδο, επίπεδο δηλαδή άτυπης διαντίδρασης πολυάριθμων «παικτών», το οποίο, ωστόσο, είναι κρίσιμο για τη λήψη αποφάσεων και την καθιέρωση τυπικών διαδικασιών. Ειδικότερα, εξετάζεται αναλυτικά η «διαδρομή» από τις άτυπες διεργασίες και ωσμώσεις και τη διαχείρισή τους στο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο διαμέσου κατάλληλων «διηθητικών μηχανισμών», έως τον τρόπο αποτύπωσής τους στην πολιτική αρένα, καθώς και από την οικοδόμηση της κρατικής εξουσίας και της συνταγματικής αρχής, έως τη «θέση» σε ισχύ του κανόνα δικαίου ως επιστέγασμα της «νομικοπολιτικής υπερδομής». Η ανάλυση του όλου οικοδομήματος ολοκληρώνεται με την ένταξή του στις πραγματικές συνθήκες με αναγωγή στην οικονομική συγκυρία, η οποία προσεγγίζεται ταυτόχρονα σε εθνικό και μεταεθνικό επίπεδο. Η κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του φιλελεύθερου αστικού κράτους σε όλα τα επίπεδα επιτρέπει να προσεγγίσει κανείς τη διάχυση της οικονομικής κρίσης στις δομές του, τις πιθανές ρήξεις μεταξύ οικονομικού χώρου και πολιτικής κοινωνίας, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο οι δομές αυτές επηρεάζονται, απορρυθμίζονται, ή και αποσυντίθενται. Τέλος, διαμέσου της διαδρομής αυτής καθίσταται δυνατό να εντοπιστούν σημεία όπου εμφιλοχωρούν στρεβλώσεις, όπου αναπτύσσονται παθογένειες και κίνδυνοι ως προς παγιωμένες θεσμικές κατακτήσεις για την ανθρώπινη συμβίωση, όπως επίσης και τα σημεία εκείνα όπου αναδύεται επιτακτική η ανάγκη αλλαγών και αντίστοιχων προσαρμογών σε νέα δεδομένα.
Abstract:
The impact of economic crisis in economic institutions could not be restricted in a stricto sensu economic field. The economic crisis causes implications in all sectors of human activity. The approach taken here focuses on how the economic crisis spreads into the structures of the liberal state and how it affects its function. In order for this approach to become feasible, it was deemed necessary to analyze fundamental notions that define democracy in a theoretical level and its function. Moreover, it was considered crucial to analyze the informal political and economic processes that constitute the \"economic infrastructure\" of the formally structured liberal state and form the field that the power of the dominant elite derives. It was considered, in fact, that this highly political process preceding the entry of the “legal rule” into force is the key to a thorough examination of the diffusion of the financial crisis initially in an economic and social level and finally in a political and legal level, given that the degradation networks of the “existing regularity” are practically identical to its construction networks in a regulatory and a non-regulatory level. The study of these phenomena helps researching and understanding practices that are developed mainly in deliberative level, ie a level of informal interaction between numerous "players", which is crucial for decision-making and the establishment of formal procedures. In particular, the “path” from informal processes and osmoses and its management in socioeconomic level through appropriate "invasive mechanisms" to the way brought out in the political arena and the construction of state’s power and the constitutional principle to the entry of the “legal rule” into force as a capstone of political and legal “superstructure\" is examined in detail. The analysis of the whole construction is completed with the inclusion of the actual conditions with reduction in economic conditions, which simultaneously approached at national and post-national level. The analysis of the entire structure is completed integrating this structure to the conditions of the economic crisis with reduction in these conditions, which is simultaneously approached both towards a national and post-national level. The understanding of functioning of the liberal state in several levels allows the approach of the diffusion of economic crisis in its structures, the approach of possible disruptions between economies and political societies, as well as the approach on how these structures are affected, deregulated or decomposed. Finally, through this “path” it becomes possible to discover spots where distortions hide, pathogenesis and danger develops towards entrenched institutional conquests of human coexistence, as well as spots where an urgent need for change and relevant adjustments to the circumstances emerges.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Γενικό Τμήμα Δικαίου, ΠΜΣ "Δίκαιο και Ευρωπαϊκή Ενοποίηση", κατεύθυνση Δημόσιο Δίκαιο, 2014