Τα συστήματα εκλογής των ευρωβουλευτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση: το ζήτημα της συμμετοχής
Τίτλος:
Electoral systems in the European Union: the issue of participation
Κύρια Υπευθυνότητα:
Αγγελοπούλου, Μαρία Α.
Επιβλέπων:
Κανελλοπούλου-Μαλούχου, Μαρία-Νέδα Α.
Θέματα:
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο -- Εκλογές Εκλογές -- Ευρωπαϊκή Ένωση, Χώρες της Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο European Parliament -- Elections European Parliament
Keywords:
ευρωπαϊκές εκλογές, εκλογικά συστήματα, ευρωβουλευτές, εκλογικοί νόμοι στην ΕΕ european elections, electoral laws in the EU, members of the european parliament
Ημερομηνία Έκδοσης:
2015
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Οι Ευρωεκλογές που διεξήχθησαν τον Μάιο του 2014 συγκέντρωσαν το παγκόσμιο ενδιαφέρον, καθώς ήταν οι πρώτες έπειτα από πέντε χρόνια ύφεσης και λιτότητας στην Ευρώπη. Η δυσαρέσκεια στις πολιτικές της ΕΕ υπήρξε έντονη και μεταφέρθηκε εντός του ΕΚ μέσω της διαδικασίας εκλογής των μελών του. Ωστόσο, όπως τόνιζε και το βασικό μήνυμα του ΕΚ, αυτή τη φορά ήταν διαφορετικά . Ήταν διαφορετικά γιατί οι ψηφοφόροι είχαν τη δυνατότητα να συμβάλουν στην ενδυνάμωση ή στην αλλαγή της πορείας της Ευρώπης για την αντιμετώπιση της κρίσης. Από το 2009 όταν ενισχύθηκαν οι εξουσίες του ΕΚ, οι Ευρωβουλευτές νομοθετούν, μεταξύ άλλων, για την αποτελεσματική δημοσιονομική πειθαρχία και την εκκαθάριση προβληματικών τραπεζών. Οι ψηφοφόροι είχαν περισσότερη επιρροή από ποτέ, καθώς το ΕΚ, το μόνο άμεσα εκλεγμένο όργανο της ΕΕ, έχει πλέον ισότιμο λόγο με τις εθνικές κυβερνήσεις στο σύνολο σχεδόν των νόμων της ΕΕ. Επιπλέον, για πρώτη φορά, το νέο ΕΚ καθόρισε τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του εκτελεστικού σώματος της ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέλεξε νέο επικεφαλής της Κομισιόν με πλειοψηφία των μελών που το απαρτίζουν. Τα Ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα πρότειναν τους υποψηφίους τους για τη θέση πριν τις Ευρωπαϊκές εκλογές, επιτρέποντας έτσι στους πολίτες να έχουν λόγο στην εκλογή του επόμενου Προέδρου της Επιτροπής. Στο πρώτο κεφάλαιο της παρούσας εργασίας αναφέρεται συνοπτικά η συνεισφορά του ΕΚ στην πορεία ολοκλήρωσης της ΕΕ, ο ρόλος του στη λειτουργία των θεσμών της, οι αρμοδιότητες και η οργάνωσή του. Επίσης, απαριθμούνται οι κοινοί κανόνες διεξαγωγής των ευρωεκλογών, οι οποίοι ισχύουν για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, παρουσιάζεται η κατανομή των εδρών του Κοινοβουλίου στα κράτη μέλη (για τις εκλογές του 2014) και αναλύονται μέθοδοι, οι οποίες εφαρμόζονται για την κατανομή των εδρών. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύονται με μεθοδολογία κατάταξης σε ενότητες οι ειδικές εκλογικές εθνικές διατάξεις, οι οποίες ισχύουν σε κάθε ένα από τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ. Στο τρίτο κεφάλαιο, στο πρώτο μέρος, παρουσιάζονται συγκριτικά οι διαφορές, οι οποίες προκύπτουν στη διαδικασία διεξαγωγής των ευρωεκλογών λόγω των διαφοροποιήσεων στην εκλογική νομοθεσία κάθε κράτους μέλους (εθνικές διατάξεις) και αναπτύσσεται ένα πλαίσιο πρότασης ενδεχόμενης διεύρυνσης των κοινών κανόνων, με στόχο την επίτευξη βελτιωμένης ομοιογένειας στη διαδικασία διεξαγωγής των Ευρωεκλογών. Στην τελευταία ενότητα του κεφαλαίου αναλύονται τα ποσοστά συμμετοχής των ψηφοφόρων στις ευρωεκλογές και συσχετίζονται με ποσοτικούς και ποιοτικούς παράγοντες, οι οποίοι χαρακτηρίζουν τα κράτη μέλη της ΕΕ. Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να καταγραφούν και να αναλυθούν συγκριτικά, οι διατάξεις και οι διαδικασίες διεξαγωγής των ευρωεκλογών σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ, να προταθούν τομείς ενδεχόμενης βελτίωσης της διαδικασίας διεξαγωγής των ευρωεκλογών με στόχο την επίτευξη αυξημένης ομοιογένειας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και τέλος να διερευνηθεί τυχόν συσχέτιση της εκλογικής νομοθεσίας ή και άλλων κοινωνικοοικονομικών χαρακτηριστικών με το ποσοστό συμμετοχής στις ψηφοφορίες, την περίοδο 1979 – 2014.
Abstract:
The world watched with big interest the European Parliament election that was held on May 2014 because they were the first after five years of recession and austerity in Europe. The complaints about the European politics were intense and they affected the European Parliament through the election process of its members. However, that time it was different, as the logo of the European Parliament said. It was different because the voters had the ability to contribute to the empowering of the European politics, or to change them. The increase in the European Parliament’s powers since 2009 has started to make itself felt as the European Union sought to pull through the economic crisis and MEPs drew up legislation, inter alia on effective budgetary discipline, the winding down of failing banks. The voters increased their influence more than ever, as the European Parliament, the only directly elected EU institution, gained the same equal value as the national governments. Also, for the first time, the composition of the new European Parliament determined who will lead the European Commission. The European Parliament elected the Commission President by a majority of the component members. European political parties had already, put forward their candidates for this leading position in the EU before the European elections, thus allowing citizens to have a say over next Commission President. In the first part of this paper it is mentioned briefly the contributions of the European Parliament through the European integration, its role, powers, organisation and rules. Furthermore, we see the common rules of the European elections, which are the same in all states, the allocation of the parliament seats and the methods which apply for this procedure. In the second part we analyze the national electoral laws in all the state members. In the third part, we present the differences between the electoral laws in the member states and we examine ways to succeed better homogeneity during the elections. At the last part we analyze the participation rates in the European elections. The purpose of this paper is to write and comparatively analyze the procedures of the elections in the EU and eventually to propose possible fields in which there can be an improvement of the similarity between the states of the EU.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Γενικό Τμήμα Δικαίου, ΠΜΣ “Δίκαιο και Ευρωπαϊκή Ενοποίηση", κατεύθυνση Δημόσιο Δίκαιο, 2015