Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία έχει ως επίκεντρο της την μαρξιστική έννοια αλλοτρίωση της ανθρώπινης εργασίας .Η εργασία δομείται σε δύο μέρη , θεωρητικό και εμπειρικό , και για την εκπόνηση της χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά βιβλιογραφία(βιβλία, ηλεκτρονικές πηγές).Το θεωρητικό μέρος καταπιάνεται με την εννοιολόγηση της αποξένωσης σε τρία μέρη , την προ-μαρξιανή αλλοτρίωση(Αριστοτέλης , Χέγκελ, Ρουσσώ, Καντ κλπ)ως μια ιστορικο-διαλεκτική προσέγγιση .Tην μαρξιανή αλλοτρίωση όπου η αποξένωση μελετάται ως παραγωγική σχέση. Τέλος την μαρξιστική συζήτηση πάνω στην αλλοτρίωση του Μαρξ(Μπόρκεναου, Ρεδέλ, Αντόρνο, Μαρκούζε κλπ), δηλαδή στην σφαίρα του εποικοδομήματος. Το εμπειρικό μέρος της εργασίας είναι αφιερωμένο στην σύνδεση της αλλοτρίωσης με το γενικότερο πλαίσιο των ευέλικτων μορφών απασχόλησης .Για την καλύτερη δυνατή κατανόηση της σύνδεσης αυτής παρουσιάζουμε τέσσερα παραδείγματα ευέλικτων μορφών στην σχέση τους με την αλλοτρίωση , πιο συγκεκριμένα αυτά της τηλεργασίας , των κυλιόμενων ωραρίων(βάρδιες) , της ελαστικής διευθέτησης του εργάσιμου χρόνου και τέλος εκείνο του μη γνήσιου δανεισμού (κατ' επάγγελμα δανεισμός ή κατ' επιχείρηση). Ο επίλογος επιχειρεί να διατυπώσει την υπέρβαση της αλλοτρίωσης, όπως την διατυπώνει ο Μαρξ στα έργα του,ως επίτευξη της εργασιακής αυτοεκπλήρωσης .Τα συμπεράσματα στα οποία οδηγούμαστε μας υποδεικνύουν ότι αφενός η ίδια η παραπέρα ανάπτυξη του καπιταλισμού(μονοπώλια, μετα-φορντισμός) οδηγεί σε μια όλο και μεγαλύτερη υφαρπαγή του ελέγχου της εργασίας απο την ίδια την εργασία και της επίδοσης του στο κεφάλαιο .Kαι αφετέρου οτι η αλλοτρίωση ξεκινά απο την εργασία για να εισβάλλει τελικά στον μη εργασιακό κόσμο(σπίτι, ελεύθερος χρόνος, συνείδηση).Ενδιαφέροντα σημεία για περαιτέρω ανάλυση είναι οι υπόλοιπες μορφές ευελιξίας καθώς και η ανάλυση της αλλοτρίωσης σε προ-καπιταλιστικούς σχηματισμούς.
Abstract:
The above mentioned paper revolves around the notion of the alienation of human labor .The paper consists of two parts , a theoretical and an empirical one , and its realization was based solely on the use of bibliography references (books, internet sources).The theoretical part consists of three individual chapters that construct the very notion of alienation , first we discuss alienation before Marx (Aristotle ,Heggel,Rousseau,Kant etc) as both a historical and dialectical process. Second is the Marxian alienation where alienation is being examined in the form of a productive relation. Lastly , the Marxist discussion (Borkenau, Rethel Andorno ,Marcuse etc) regarding alienation and its relation to the sphere of the superstructure. The empirical part is dedicated in the interpretation of the causal relation between alienation and the general frame of the flexible forms of labor . For a more thorough comprehension of this relation we provide the reader with four examples of flexible forms in their particular relation with alienation , those of them being , telecommuting , rolling time schedule(shift work),flexible time arrangement and finally the temporary work agencies . In the epilogue of the before handed paper we attempt to define, following marx’s interpretation that is, self-completeness as the lift of the alienation process. Our research led us to a two-folded conclusion, the one side is that the very evolution of capitalism (monopolies,post-fordism) leads to a greater domination of the labor by the capitalists which results to a loss of control of the first one over to the second one. The second fold is that alienation starts out as a labor process only to become in the private sphere of life later on (home, free time, consciousness ).Points for the further investigation of the matter should be the rest of the flexible forms of work and their respective relation to alienation as well as the connection of alienation to the pre-capitalist systems of production.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής, ΠΜΣ "Μεθοδολογία και Εφαρμογές στην Κοινωνική Πολιτική", 2015