Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στην παρούσα εργασία αναλύεται το ζήτημα των κοινοτικών δομών ψυχικής υγείας. Οι δομές στην κοινότητα αναπτυχθήκαν στα πλαίσια της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και οι δράσεις τους προσανατολίζονται στην πρόληψη των ψυχικών διαταραχών και την προαγωγή της ψυχικής υγείας, στη διάγνωση, στη θεραπεία και στην επανένταξη των ψυχικά ασθενών. Κάθε ένας από τους παραπάνω τομείς δράσης αναλύεται μέσα από το έργο του Φουκώ αλλά και τη θεωρία της ψυχανάλυσης με σκοπό να αναδειχθεί η λειτουργία των δομών αυτών ως μηχανισμοί διαχείρισης της ζωής και κοινωνικού ελέγχου. Μέσα από αυτή την εργασία φαίνεται αρχικά πως το τέλος του ασύλου δεν έφερε μια πιο ελεύθερη ζωή για τους ψυχικά ασθενείς αλλά άνοιξε το δρόμο για την άσκηση της βιο-εξουσίας, ενώ παράλληλα με την επέκταση της ψυχιατρικής έξω από τα άσυλα όλος ο πληθυσμός της κοινότητας γίνεται στόχος κοινωνικής ρύθμισης. Σκοπός είναι η ανάπτυξη της λειτουργικότητας του ατόμου και όλα αξιολογούνται βάση αυτής. Οι δομές που δημιουργούνται λειτουργούν ως Ιδεολογικός Μηχανισμός του Κράτους και ενισχύουν την αναπαραγωγή των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής. Παράλληλα ο κοινωνικός έλεγχος ενισχύεται μέσα από την υλοποίηση δράσεων πρόληψης, την ανάπτυξη των ψυχιατρικών διαγνωστικών εργαλείων και της φαρμακολογίας. Η θεραπεία ελέγχει το σώμα και τη συνείδηση στα πλαίσια της βιο-εξουσίας ενώ μέσω της επανένταξης η ελευθερία περιορίζεται, η επιθυμία ελέγχεται και ένας συγκεκριμένος τρόπος απόλαυσης επιβάλλεται.
Abstract:
This study examines the matter of community structures of mental health critically. These structures developed in the framework of psychiatric reform, and their activities are oriented towards the prevention of mental disorders and the promotion of mental health, in the diagnosis, treatment and reintegration of the mentally ill. Each of the aforementioned practices are examined critically through Foucault’s work as well as within the theory of psychoanalysis in order to demonstrate the function of these structures as life management and social control mechanisms. Through our study, it quickly becomes apparent that the end of asylum treatment did not result in a freer life for the mentally ill but paved the way for the exercise of bio-power. Furthermore, with the expansion of psychiatry out of asylums, the whole of the community’s population becomes a target of social regulation. The purpose is the development of individual functionality, as well as for all social practices to be evaluated according to it. The mental health structures which are created function as ideological apparatus of the state and enhance the reproduction of capitalist relations of production. Moreover, social control is reinforced by the implementation of prevention measures, the development of psychiatric diagnostic measurement and the wide spread use of psychiatric medicines. The treatment exerts control over the body and consciousness, in the frame of bio-power, and the practice of reintegration in the community, individual is restricted, desire is controlled and specific ways of enjoyment are imposed.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής, ΠΜΣ "Κοινωνική Πολιτική: Μέθοδοι και Εφαρμογές", 2017