Οικονομική κρίση και πολιτικές αντιμετώπισης των προβλημάτων στέγασης: η περίπτωση του προγράμματος «Κοινωνικής Κατοικίας» στην περιφέρεια Αττικής
Τίτλος:
Economic Crisis and Housing Issues Policies: the case of the "Social Housing" program in the Attica region
Κύρια Υπευθυνότητα:
Καραμιχάλη, Άννα-Μαρία Σ.
Επιβλέπων:
Δημουλάς, Κωνσταντίνος
Θέματα:
Keywords:
Φτώχεια, οικονομική κρίση, έλλειψη στέγης, στεγαστική πολιτική, άστεγοι, πολιτικές στήριξης Poverty, economic crisis, home exclusion, housing policy, homelessness, support policies
Ημερομηνία Έκδοσης:
2018
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Το κοινωνικό φαινόμενο της φτώχειας κατά τον 20ο αιώνα, για την Ευρώπη, έχει μπει σε μια νέα βάση μελέτης και διαπραγμάτευσης. Η εμφάνιση της οικονομικής κρίσης και η επιρροή αυτής, σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες σε συνδυασμό με τα κοινωνικά προβλήματα που ακολούθησαν (ανεργία, αστεγία, εγκληματικότητα κ.α.) έθεσαν την αντιμετώπιση της ανέχειας σε προτεραιότητα στην κοινωνική πολιτική των Ευρωπαϊκών χωρών. Ήδη, από τα τέλη του 19ου αιώνα, οι μεγάλες επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης είχαν αρχίσει να γίνονται εμφανείς με τα ποσοστά των ανέργων και των ατόμων στα όρια της φτώχειας να αυξάνονται, σταθερά (Μπαλδούρος και Ναούμη, 2010) Ακόμη, το επίσημο όριο της φτώχειας που ορίζεται ως το 60% του ισοδύναμου διάμεσου εισοδήματος του συνόλου του πληθυσμού υποτιμά την πραγματική έκταση του φαινομένου της φτώχειας στην Ελλάδα. Αυτές οι συνθήκες, σε συνδυασμό με την ανεπαρκή κοινωνική πολιτική, οδήγησαν σε όξυνση του φαινομένου των αστέγων σύμφωνα με την ευρωπαϊκή τυπολογία για την έλλειψη της στέγης και του αποκλεισμού από την κατοικία . Με αφορμή την εμφάνιση των παραπάνω φαινομένων, μια από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν είναι η κοινωνική κατοικία. Το πρόγραμμα της κοινωνικής κατοικίας στοχεύει στην υποστήριξη οικογενειών που έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών και κινδυνεύουν να έρθουν αντιμέτωπες με την αστεγία. Μέσω της παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών υποστήριξης, το πρόγραμμα επιδιώκει να βοηθήσει οικογένειες που αντιμετωπίζουν συνέπειες της οικονομικής κρίσης όπως η ανεργία και η υποαπασχόληση με στόχο την διατήρηση της στέγης, την εργασιακή και κοινωνική επανένταξη. Η παρούσα μελέτη πρόκειται να επιδιώξει την διερεύνηση του προβλήματος της έλλειψης στέγης και του αποκλεισμού από την κατοικία σε συνδυασμό με την παρουσίαση των προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής που εφαρμόζονται στην Ελλάδα. Βασικό στόχο, αποτελεί η ανάδειξη του βαθμού που συμβάλει ως εφαρμοσμένο πρόγραμμα κοινωνικής πολιτικής η "Κοινωνική Κατοικία" της ΜΚΟ Praksis στην άμβλυνση του φάσματος των συνεπειών της οικονομικής κρίσης. Η παρούσα εργασία χωρίζεται σε δυο βασικά μέρη: το θεωρητικό και το ερευνητικό .Στο θεωρητικό γίνεται εκτενής αναφορά στα φαινόμενα της φτώχειας ,της αποστέρησης υπό το πρίσμα της οικονομικής κρίσης. Ακόμη γίνεται αναφορά στην στεγαστική πολιτική για τους άστεγους εστιάζοντας στο πρόγραμμα "Κοινωνική Κατοικία". Στο ερευνητικό μέρος περιλαμβάνεται η μεθοδολογία ,τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα της έρευνας. Η έρευνα βασιζόμενη σε επιτόπια συμμετοχική παρατήρηση και σε συνεντεύξεις με στελέχη του προγράμματος της "Κοινωνικής Κατοικίας" θα συμβάλει στην εξαγωγή συμπερασμάτων και πιθανών προτάσεων. Τα αποτελέσματα της ερευνητικής δραστηριότητας, επικεντρώνονται στην ανάδειξη της τρέχουσας πραγματικότητας αναφορικά με την κοινωνική πολιτική και τα προγράμματα που εφαρμόζει για την αντιμετώπιση της φτώχειας και των προβλημάτων στέγης. Από την διεξαγωγή της έρευνας διαπιστώθηκε η άποψη των επαγγελματιών που εργάζονται στο εφαρμοσμένο πρόγραμμα κοινωνικής πολιτικής ¨Κοινωνική Κατοικία", ότι υπάρχει ανάγκη για μεταρρυθμίσεις του υπάρχοντος κρατικού συστήματος σχετικά με τις πολιτικές στέγασης. Τέλος, οι επαγγελματίες παρέθεσαν πληροφορίες για το πρόγραμμα που εργάζονται προτάσεις βελτιστοποίησης της λειτουργίας του και εν συνεχεία των αλλαγών που θεωρούν ότι χρειάζονται.
Abstract:
The social phenomenon of poverty in the 20th century, for Europe, has entered into a new basis for study and negotiation. The emergence of the economic crisis and its influence in all European countries, coupled with the social problems that followed (unemployment, homelessness, crime, etc.), made tackling poverty as a priority in the social policy of European countries. Already, since the late 19th century, the major effects of the economic crisis have begun to become evident with the rates of the unemployed and people at the poverty line rising steadily (Baldouros and Naoumi, 2010) Moreover, the official poverty line, defined as 60% of the median income equivalent of the total population, underestimates the real extent of the poverty phenomenon in Greece. These conditions, coupled with insufficient social policy, have led to an increase in the homelessness phenomenon according to European typology for lack of housing and homelessness. In view of the emergence of the above phenomena, one of the policies implemented is the program of"Social Housing". The "Social Housing" program aims to support families who have been hit by the financial crisis of recent years and are in danger of being confronted with homelessness. Through the provision of specialized support services, the program seeks to help families facing the effects of the economic crisis such as unemployment and underemployment with a view to maintaining housing, labor and social reintegration. This study is intended to explore the problem of homelessness and home exclusion in conjunction with the presentation of social policy programs implemented in Greece. The main objective is to highlight the extent to which "Social Housing" program that the NGO Praksis impliments, contributes to mitigating the impact of the economic crisis as an applied social policy program. The present work is divided into two main parts: the theoretical and the research. In the theoretical there is an extensive reference to the phenomena of poverty, deprivation in the light of the economic crisis. There is also a reference to housing policy for the homeless by focusing on the "Social Housing" program. The research part includes the methodology, results and conclusions of the survey. The research based on on-site participatory observation and interviews with executives of the "Social Housing" program will help to draw conclusions and possible suggestions. The results of the research activity focus on highlighting the current reality of social policy and its programs for addressing poverty and housing problems. From the survey, the view was taken of the professionals working in the social policy program "Social Housing", that there is a need for reforms of the existing state system on housing policies. Finally, practitioners provided information on the program working on optimization proposals its operation and the changes it deems necessary.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής, ΠΜΣ "Κοινωνική Πολιτική: Μέθοδοι και Εφαρμογές", 2018