Κριτική και φεμινιστική προσέγγιση των κόμβων πληροφοριών για τις χώρες προέλευσης αιτουσών/αιτούντων άσυλο (Country of Origin Information–COI) στην Ευρώπη
Τίτλος:
A critical and feminist approach of country of origin information in Europe
Κύρια Υπευθυνότητα:
Νταλάκα, Ελένη Κ.
Επιβλέπων:
Καραγιαννοπούλου, Χαρά
Θέματα:
Keywords:
Κόμβοι πληροφοριών για τις χώρες προέλευσης (COI), φύλο, ασφάλεια, διακυβέρνηση μετανάστευσης και ασύλου, Ευρωπαϊκή Ένωση, προσφυγικό καθεστώς Country of Origin Information (COI), gender, security, migration and asylum governance, European Union, refugee status
Ημερομηνία Έκδοσης:
2024
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η αύξηση των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη κατέστησε τους Κόμβους Πληροφοριών για τις Χώρες Προέλευσης (COI) σημαντικά δομικά στοιχεία της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών προς την ΕΕ. Συχνά οι COI εκλαμβάνονται ως αντικειμενικές ουδέτερες αναπαραστάσεις (Scheel, Ruppert and Ustek-Spilda, 2019),εργαλεία στο πλαίσιο της ανθρωπιστικής προσέγγισης του φαινομένου και ως μέρος της νομικής διαδικασίας για την αναγνώριση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Σε συμβολικό επίπεδο παρέχουν νομιμοποίηση και αποτελούν πηγή τεκμηρίωσης για πολιτικές διακυβέρνησης της μετανάστευσης και για τους φορείς που τις ασκούν (Boswell, 2008• Rosset, 2019). Υιοθετώντας φεμινιστική προσέγγιση και αντιμετωπίζοντας την παραγωγή γνώσης ως πολιτικό εγχείρημα, η παρούσα εργασία εκκινεί από την παραδοχή ότι οι COI δεν αποτυπώνουν απλώς την πραγματικότητα αλλά συμβάλλουν στην κατασκευή της• στη διαμόρφωση της νοηματοδότησης της σχέσης μετανάστευσης–ασφάλειας, στις επιτελέσεις της ασφάλειας και του φύλου, στη μεταξύ τους αλληλεπίδραση και στον επαναπροσδιορισμό της υποτέλειας. Το ερευνητικό υλικό της αποτελείται από επτά εκθέσεις COI με χώρα αναφοράς τη Νιγηρία (πρώην αποικιοκρατούμενη χώρα, μία από τις κύριες χώρες προέλευσης αιτημάτων ασύλου στην ΕΕ και από τις πλέον ισχυρές της Αφρικής), οι οποίες αντλήθηκαν από την ηλεκτρονική πύλη COI (COI Portal) του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (European Union Agency for Asylum – ΕUAA). Με τη χρήση των θεωρητικών φακών της ασφάλειας, του φύλου και της μετααποικιακής σκέψης κι εφαρμόζοντας τη μεθοδολογία της document analysis (Davie and Wyatt, 2011), η εργασία επιχειρεί να απαντήσει τα εξής ερευνητικά ερωτήματα: α) Πώς αποτυπώνονται τα καθεστώτα φύλου στις εκθέσεις COI; β) Πώς κατασκευάζεται η έννοια της ασφάλειας στους COI και πώς αυτή συνομιλεί με τις κατασκευές του φύλου; και γ) Διακρίνεται αποικιακό «βλέμμα» στις εκθέσεις COI και, εάν αυτό συμβαίνει, με ποιους τρόπους εκφράζεται; Επίσης εξετάζονται οι τρόποι με τους οποίους οι COI λειτουργούν ως δρώντες παράγοντες στο πλαίσιο της διακυβέρνησης της μετανάστευσης.
Abstract:
The increase in refugee flows to Europe has rendered Country of Origin Information (COI) important structural elements in the management of migration flows to the EU. COI are often perceived as objective, neutral representations (Scheel, Ruppert, and Ustek-Spilda, 2019), tools in the context of the humanitarian approach to the phenomenon and part of the legal process for granting international protection status. At a symbolic level, they provide legitimacy and a source of substantiation to migration governance policies and the institutions that implement them (Boswell, 2008; Rosset, 2019). Adopting a feminist approach and considering knowledge production as a political project, this paper proceeds from the premise that COI do not merely depict reality but contribute to creating it; they bear on the framing of the migration–security relationship, the performances of security and gender, the interplay between them, and the redefinition of subalternity. The research material consists of seven COI reports on Nigeria (a former colonial country, one of the main countries of origin for asylum claims in the EU and one of the most powerful in Africa), drawn from the COI Portal of the European Union Agency for Asylum (EUAA). Using the theoretical lenses of security, gender, and postcolonial thought, and applying the document analysis methodology (Davie and Wyatt, 2011), the study seeks to address the following research questions: a) How are gender regimes captured in COI reports? b) How is the concept of security constructed in COI reports and how does it interacts with gender constructions? And c) Is there a discernible colonial “gaze” in COI reports and, if so, how is it expressed? Moreover, the study examines the ways in which COI function as actors within the framework of migration governance.