Προβολή στοιχείων εγγραφής Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού 
Μεταπτυχιακές εργασίες
| | | Τίτλος: | | Η παρουσίαση των γυναικών στο ψυχολογικό θρίλερ του Χόλυγουντ κατά τις δεκαετίες 1960-1990 | | Τίτλος: | | The depiction of women in Hollywood’s psychological thriller through the decades 1960-1990 | | Κύρια Υπευθυνότητα: | | Παντζαρά, Ελισάβετ Κ. | | Επιβλέπων: | | Παραδείση, Μαρία | | Θέματα: | | | | Keywords: | | Κινηματογράφος, φεμινισμός, Χόλυγουντ, ψυχολογικό θρίλερ, διαπραγματεύσεις της απόλαυσης
Cinema, feminism, Hollywood, psychological thriller, pleasurable negotiations
| | Ημερομηνία Έκδοσης: | | 2023
| | Εκδότης: | | Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών | | Περίληψη: | | Η συμβολή του πεδίου των πολιτισμικών σπουδών στον τομέα της φεμινιστικής κινηματογραφικής κριτικής έγκειται στην προσπάθεια της εκ νέου θεωρητικοποίησης της «γυναικείας θέασης», με σκοπό την υπέρβαση του αυστηρού ντετερμινισμού της πρώιμης θεωρίας. Οι θεωρητικοί του πεδίου του πολιτισμού θέτουν σε προτεραιότητα ζητήματα της λαϊκής κουλτούρας, του καταναλωτισμού, καθώς και την εξέταση του εμπειρικού κοινού. Αντίστοιχα, οι φεμινίστριες κριτικοί του τομέα, συνεχίζουν να αξιοποιούν τα θεωρητικά εργαλεία της κειμενικής ανάλυσης, όπως και η πρώιμη θεωρία (αλτουσεριανός μαρξισμός, λακανική ψυχανάλυση, σημειωτική, μύθος), λαμβάνοντας όμως τώρα υπόψη το ιδιαίτερο ιστορικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο της παραγωγής και πρόσληψης του έργου. Θεωρητική βάση της παρούσας μελέτης αποτελεί το άρθρο της Christine Gledhill Pleasurable Negotiations (1988), όπου η συγγραφέας προτείνει την προσέγγιση του εκάστοτε έργου βάσει της θεωρίας των διαπραγματεύσεων της απόλαυσης. Συγκεκριμένα, υποστηρίζεται ότι το νόημα ενός κειμένου/ κινηματογραφικού έργου δεν μπορεί ποτέ να παγιωθεί, αλλά αποτελεί αντικείμενο μιας διαδικασίας συνεχούς επαναδιαπραγμάτευσης. Οι δύο βασικές παραδοχές της θεωρίας της Gledhill, τις οποίες η εργασία αποπειράται να εξετάσει, είναι οι εξής: αφενός, ότι εντός ενός έργου του κλασικού κινηματογράφου μπορούν να εντοπιστούν διαφορετικές αξιώσεις (είτε περισσότερο συντηρητικές, είτε περισσότερο προοδευτικές), και επομένως, αντίστοιχα, διαφορετικές θέσεις θέασης, τις οποίες ο θεατής είναι δυνατόν να εναλλάσσει. Αφετέρου, την έμφαση της Gledhill στην εξέταση του συγκειμένου της πρόσληψης, και στον ισχυρισμό ότι η εναλλαγή του μπορεί να παραγάγει νέες, εναλλακτικές αναγνώσεις και να καταστήσει παλαιότερες προσεγγίσεις παρωχημένες. Προκειμένου οι δύο αυτές παραδοχές να διερευνηθούν, η εργασία εστιάζει στο είδος του ψυχολογικού θρίλερ εντός του κλασικού κινηματογράφου. Η εναλλαγή του πλαισίου της πρόσληψης εκπληρώνεται με την αναδρομική εξέταση ταινιών, μεταξύ των δεκαετιών 1960-1990, ξεκινώντας πριν από την άρθρωση της πρώιμης φεμινιστικής κριτικής, και για τις επόμενες τέσσερις δεκαετίες. Οι συγκεκριμένες αναλύσεις προσπαθούν να ανιχνεύσουν τις κειμενικές αντιφάσεις/ ελλείψεις/ ρήγματα, κατά το παράδειγμα της Gledhill, ούτως ώστε να αναδειχθούν οι πιθανές διαπραγματεύσεις εντός του κειμένου, διατηρώντας ταυτόχρονα μία φεμινιστική οπτική. Η παρούσα εργασία επιβεβαιώνει τη θεωρία της Gledhill σε μεγάλο βαθμό. Αρχικά παρατηρείται ότι η ακολουθούμενη προσέγγιση φέρνει στο προσκήνιο τις διαφορετικές, έως και αντικρουόμενες θέσεις θέασης που ενυπάρχουν εντός των έργων. Έτσι, η ανάλυση των γυναικείων μορφών εντός των κειμένων, υποδεικνύει την απόλαυση της αλληλεπίδρασης με το έργο, ως μία διαδικασία συνεχούς επαναδιαπραγμάτευσης, μεταξύ ανταγωνιζόμενων πλαισίων αναφοράς, κινήτρων, εμπειριών (Gledhill, 1988). Ταυτόχρονα, συνεξετάζεται το πλαίσιο της πρόσληψης των ταινιών κατά τη δεκαετία της κυκλοφορίας τους, σε συνάρτηση με τις αντίστοιχες αναγνώσεις. Έτσι υπογραμμίζεται η συσχέτιση μεταξύ του δημόσιου διαλόγου της εκάστοτε δεκαετίας, και των ανάλογων αναγνώσεων των ταινιών. Συνεπώς, η θεωρία της Gledhill, παρουσιάζεται εδώ ως μία αρκετά ελπιδοφόρα προσέγγιση για τη μελλοντική διεξαγωγή της έρευνας στο πεδίο της φεμινιστικής κινηματογραφικής κριτικής. Η αξιοποίηση των εννοιών της ηγεμονίας και των διαπραγματεύσεων της απόλαυσης, ανοίγει ένα εξαιρετικά γόνιμο πεδίο διαλόγου, σχετικά με τις λαϊκές πολιτισμικές μορφές, ο οποίος δίνει χώρο στην άρθρωση αντισυμβατικών, αποδομητικών αναγνώσεων από φεμινιστική οπτική. Έτσι γίνεται δυνατόν να δημιουργηθούν θέσεις αντίστασης εντός της δημοφιλούς κουλτούρας, και ταυτόχρονα να αποφευχθεί ο ντετερμινισμός της πρώιμης φεμινιστικής κριτικής. | | Abstract: | | The contribution of cultural studies in the field of feminist film criticism lies in the attempt of retheorizing the “female view”, so that early theory’s determinism could be transcended. Theoreticians of cultural studies prioritize issues such as these of popular culture, consumerism and the study of empirical audience. Correspondingly, feminist critics of the field, continue implementing the theoretical tools of textual analysis, in the way of early theory (althusserian marxism, lacanian psychoanalysis, semiotics, myth), while taking into account the particular historical, social and cultural context of cultural production and consumption. This dissertation’s theoretical foundation is Christine Gledhill’s article, Pleasurable Negotiations (1988), in which the theory of the negotiations of pleasure is introduced as a means of cultural analysis. In particular, it is argued that the meaning of a text/ film can never be solidified, but it is rather constantly renegotiated. This study attempts to examine Gledhill’s theory’s two essential assertions: firstly, the concept of a range of varying claims within classic, narrative cinema (either more conservative, or more progressive ones), and, therefore, the possibility of different, interchangeable viewpoints within the text. Secondly, Gledhill’s emphasis on the importance of analyzing the context of cultural consumption, and the claim that its alteration may produce new, alternative readings, and indicate the obsolescence of previous ones. The present study examines these claims by concentrating upon the genre of psychological thriller, within classic, narrative cinema. The alternation of the context is accomplished through the retrospective studying of films, released between the decades of 1960 and 1990, starting before the articulation of feminist film criticism, through the four subsequent decades. These analyses attempt to trace the textual contradictions/ gaps/ rifts, following Gledhill’s example, in order to showcase the negotiations within the text, while maintaining a feminist viewpoint. The present dissertation verifies Gledhill’s theory to a considerable extent. To begin with, it is noted that this particular approach foregrounds the varying, different, even contradictory viewpoints, within the films. Therefore, the analysis of the female images within the texts, designates the pleasure of interacting with the film, as a process of renegotiation, amongst competing contexts, motives, experiences (Gledhill, 1988). At the same time, the context of the films’ consumption at the time of their initial release is also taken into account, with regard to their equivalent readings. Thus, the interrelation between each decade’s public debate and the corresponding readings of the films is highlighted. Thus, Gledhill’s theory is designated as a particularly promising approach for future research in the field of feminist film criticism. The employment of the concepts of hegemony and the negotiations of pleasure, opens up an especially fruitful debate concerning popular culture, while allowing unconventional, deconstructive readings, from a feminist viewpoint. This way, positions of resistance can be created within dominant culture, while avoiding early feminist criticism’s determinism. | | Περιγραφή: | | Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, ΠΜΣ, κατεύθυνση Πολιτιστική Διαχείριση, 2023 | | Περιγραφή: | | Βιβλιογραφία: σ. 158-161 | | | | | |
