Η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Κύρια Υπευθυνότητα:
Στεφανή, Μαρία Θ.
Επιβλέπων:
Παπαγιάννης, Δονάτος Ι.
Θέματα:
Ημερομηνία Έκδοσης:
2012
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στόχος της παρούσας μελέτης είναι να επιχειρήσει μια πρώτη έρευνα αναφορικά με τηλειτουργία του ρηξικέλευθου - στα πλαίσια της ευρωπαϊκής εννόμου τάξεως - θεσμούτης λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, η οποία έλαβε την ονομασία ‘‘ΕυρωπαϊκήΠρωτοβουλία Πολιτών’’.Για λόγους πληρότητας της ύλης, η μελέτη αυτή χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτομέρος, το γενικό, εκκινούμε απο την παρουσίαση του θεσμού της λαϊκής πρωτοβουλίας,μέσω της εννοιολογικής του προσέγγισης, καθώς και των μορφών που ο τελευταίοςδύναται να λάβει. Η άρρηκτη σύνδεση του θεσμού της λαϊκής πρωτοβουλίας με τοθεσμό του δημοψηφίσματος, αν αναλογιστούμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οιδύο αυτοί θεσμοί αποτελούν διαφορετικά στάδια της ίδιας διαδικασίας, όπως εναργώςθα γίνει αντιληπτό στο κατ’ ιδίαν κεφάλαιο, επιβάλλει την εξέταση του θεσμού τουδημοψηφίσματος. Κρίνεται επίσης σκόπιμη και ακολούθως παρουσιάζεται μίασυγκριτική μελέτη αναφορικά με την εφαρμογή του θεσμού της λαϊκής πρωτοβουλίαςσε διάφορες έννομες τάξεις ευρωπαϊκών κρατών. Το πρώτο μέρος της παρούσαςμελέτης ολοκληρώνεται με την παρουσίαση, αφενός των προτάσεων εισαγωγής τουθεσμού της λαϊκής πρωτοβουλίας στην ελληνική έννομη τάξη, οι οποίες όμως δεντελεσφόρησαν, αφετέρου δε των ρυθμίσεων που εισάγουν οι νόμοι 3852/2010 και4023/2011, προωθώντας τη διεύρυνση της άμεσης, συμμετοχικής καιδιακοινοβουλευτικής δημοκρατίας, ως μια προσπάθεια κάλυψης αυτού του κενού.Στο δεύτερο μέρος της παρούσας μελέτης, το ειδικό, εκκινούμε με την παρουσίασητων βασικών αρχών, όπως οι τελευταίες εισήχθησαν καινοφανώς υπό τον τίτλο‘‘Διατάξεις περί δημοκρατικών αρχών’’ στο κείμενο της Συνθήκης της Λισαβόνας,ήτοι της δημοκρατικής αρχής, της αρχής της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και τηςαρχής της συμμετοχικής δημοκρατίας. Ο θεσμός της Ευρωπαϊκής ΠρωτοβουλίαςΠολιτών εντάσσεται σύμφωνα με τη Συνθήκη και άρα παρουσιάζεται στο πλαίσιο τηςτελευταίας. Η ρύθμιση ωστόσο του θεσμού, σε επίπεδο πρωτογενούς δικαίου, έχειγενικό χαρακτήρα. Ο προσφάτως εκδοθείς Κανονισμός 211/2011, ο οποίος ακολούθωςπαρουσιάζεται διεξοδικώς, ρυθμίζει όλες τις σχετικές λεπτομέρειες και συγκεκριμένατόσο τους όρους όσο και τις διαδικασίες αναφορικά με την υποβολή τωνπρωτοβουλιών. Η παρούσα μελέτη ολοκληρώνεται με μια πρώτη έρευνα σχετικά μετην πορεία υλοποίησης του νέου αυτού εγχειρήματος, βασιζόμενη στα τρέχονταστοιχεία που δημοσιεύονται στο διαδικτυακό τόπο της Επιτροπής.Τέλος, εξάγονται κρίσιμα συμπεράσματα που αφορούν το σύνολο της παρούσαςμελέτης.
Abstract:
The aim of this paper is to undertake an initial survey regarding the function ofgroundbreaking - in European legal order - institution of popular legislative initiative,which is named '' European Citizens' Initiative''.For the sake of completeness of the material, this paper is divided into two parts. In thefirst general part, we begin with the presentation of the institution of popular initiative,through its conceptual approach and the forms that it may take. The link of theinstitution of popular initiative with the institution of the referendum, if we take intoconsideration that in most cases these two institutions are different stages of the sameprocess, as it will minutely be understood in the respective chapter, requires theexamination of the institution of the referendum. It is also considered appropriate andtherefore a comparative study is subsequently presented regarding the implementationof the institution of popular initiative in several jurisdictions of European states. Thefirst part of the present paper is completed with the presentation, on the one hand of theproposals admitted about the introduction of the institution of the popular initiative inthe Greek legal system, which eventually were not adopted and on the other hand thearrangements introduced by Laws 3852/2010 and 4023/2011, promoting the expansionof direct, participatory and deliberative democracy, as an effort to fill this gap.In the second special part of the present paper, we begin with the presentation of thebasic principles, as they were introduced in an innovative way under the title''Provisions on democratic principles'' in the text of the Lisbon Treaty, namely thedemocratic principle, the principle of representative democracy and the principle ofparticipatory democracy. The institution of the European Citizens' Initiative falls underthe Treaty and therefore occurs in the latter. The setting, however, of the institution inthe primary law is of general nature. The newly adopted Regulation 211/2011, which issubsequently presented in detail, sets all the relevant details and specifically both theterms and procedures concerning the submission of initiatives. The present paperconcludes with a first survey on the implementation progress of this new project, basedon current information posted on the Commission's website.Finally, crucial conclusions are extracted which concern the whole of the present paper.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Εθνική και Κοινοτική Διοίκηση, 2012
