Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η μελέτη των επιπτώσεων του δημογραφικού προβλήματος της Ελλάδας στο ισχύον ασφαλιστικό της σύστημα και των προκλήσεων που πρέπει να αντιμετωπιστούν, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του. Η διαμόρφωση του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τα πρότυπα των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών της μεταπολεμικής περιόδου, καταλήγοντας σε ένα σύστημα διανεμητικού χαρακτήρα. Οι δομικές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις της τελευταίας κυρίως δεκαετίας ως αποτέλεσμα των μνημονιακών δεσμεύσεων, οδήγησαν στην εφαρμογή επώδυνων μέτρων που λειτούργησαν εν μέρει θεραπευτικά ως προς τη δημοσιονομική εξυγίανση του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας. Καθώς όμως τα διανεμητικά συστήματα είναι ευάλωτα στις δημογραφικές μεταβολές, το φαινόμενο της δημογραφικής γήρανσης που χαρακτηρίζει τον πληθυσμό της Ελλάδας, εξακολουθεί να αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Η ενίσχυση της χρηματοδότησης του ισχύοντος διανεμητικού συστήματος μέσω πολιτικών για την αύξηση της γονιμότητας ή την ενδυνάμωση του τομέα της απασχόλησης, δεν φαίνεται να οδηγεί στη μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του προβλήματος. Η μετάβαση σε μία μεικτή μορφή χρηματοδότησης με την εισαγωγή στοιχείων κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα, αποτελεί τη σύγχρονη διεθνή τάση στα ασφαλιστικά συστήματα και μία σοβαρά δοκιμασμένη πρόταση, που σταδιακά εισάγεται και στην Ελλάδα. Ως συμπέρασμα της μελέτης, προκύπτει ότι η δημογραφική γήρανση απειλεί σοβαρά το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας και ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος θα πρέπει να εστιάζει περισσότερο σε πολιτικές που αποδεσμεύουν τη χρηματοδότηση από τις δημογραφικές πιέσεις, αλλάζοντας τους όρους και τους συμβαλλόμενους, με σκοπό την εξοικονόμηση πόρων.
Abstract:
The objective of this paper is to study the impact of Greece's demographic ageing imbalance on its current national insurance system and the challenges that need to be addressed in order to ensure the sustainability of the system. The formation of the current Greek insurance system was largely influenced by the models of most European countries in the post-war period, resulting in a system based on a ‘pay as you go’ approach. The system’s legislative structural reforms over the last decade, mainly driven by the country’s memorandum commitments to the EU, have led to the implementation of harsh measures that resulted in some partial improvements on the fiscal consolidation of the country's national insurance system. However, as ‘pay-as-you-go’ systems are vulnerable to demographic changes, the phenomenon of the demographic ageing of the Greek population continues to pose the greatest threat to the sustainability of the national insurance system. Strengthening the financing of the current ‘pay-as-you-go’ system through policies that encourage increased fertility or strengthen the employment contributing terms does not seem to address the problem in the long run. The current international trend of insurance systems is based on the transition to a mixed form of financing with the introduction of suitable ‘funded system’ capitalisation elements. Currently, this is internationally trialed as a potential insurance system model, which is also gradually being introduced in Greece. The conclusion of the study is that demographic ageing is a serious threat to the country's insurance system and addressing the problem should focus more on policies that decouple financing from demographic ageing pressures. This can be achieved by changing the workings of the system and the ways in which contributors engage with the system in order to optimise the utilisation of resources.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διοικητική Επιστήμη και Δημόσιο Μάνατζμεντ, 2023
