Οι τρανς στην Ελλάδα: ενεργός ή θυματοποιημένη μειονότητα; Μια πειραματική μελέτη
Τίτλος:
The transgender minority in Greece: an active or a vicitimized minority? An experimental study
Κύρια Υπευθυνότητα:
Γερογιάννη, Δήμητρα
Επιβλέπων:
Παπαστάμου, Στάμος, 1952-
Θέματα:
Keywords:
τρανς μειονότητα ενεργός θυματοποιημένη transgender minority active victimized
Ημερομηνία Έκδοσης:
2017
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η θεωρία της καινοτομίας μέσω της δράσης των μειονοτήτων δεν έχει εξαντλήσει ακόμη την ευρετική της αξία, καθώς οι μειονότητες εξελίσσονται. Οι πλειοψηφίες έλκονται από τις μειονότητες για δύο λόγους. Πρώτον, λόγω της συμπεριφοράς της ενεργούς μειονότητας που προκαλεί σύγκρουση με την άρνησή της να υιοθετήσει τις νόρμες και της πεποιθήσεις της πλειοψηφίας. Με αυτό τον τρόπο, η σύγκρουση λειτουργεί ως μοντέλο για την αλλαγή. Δεύτερον, λόγω της εφαρμογής της κοινωνικής υπαιτιότητας σε μειονότητες που έχουν υποστεί διακρίσεις, με αποτέλεσμα την πρόκληση ατομικής και συλλογικής ενοχής, καθώς αυτές οι διακρίσεις έρχονται σε αντίθεση με τις αξίες του συστήματος. H έρευνα μέχρι τώρα έχει εξετάσει την πρώτη εξήγηση, το ρόλο δηλαδή της σύγκρουσης με τις ενεργές μειονότητες ως όχημα για την κοινωνική αλλαγή. Οι σχέσεις μεταξύ πλειοψηφίας και μειονοτήτων αλλάζουν μετά τη δεκαετία του 90’, καθώς οι περισσότερες από τις ομάδες που προσλαμβάνονταν ως αποκλίνουσες άρχισαν να διεκδικούν την ταυτότητα του θύματος και μαζί με αυτό κοινωνική αποδοχή. Η καθιέρωση των μειονοτήτων αυτών ως θύματα, τους έδωσε ηθική υπεροχή και το δικαίωμα στη συμπόνοια. Οι ενεργές μειονότητες, λοιπόν, αρνούμενες να ενστερνιστούν τις νόρμες και τις πεποιθήσεις της πλειοψηφίας ενεργοποιούν μία έκδηλη σύγκρουση μαζί της, με στόχο τη μεταστροφή της, προκαλώντας έτσι έμμεση επιρροή. Οι μειονότητες, ωστόσο, που προσλαμβάνονται ως θύματα ενεργοποιούν μια λανθάνουσα σύγκρουση, δημιουργώντας μια αίσθηση ενοχής και χρέους στην πλειοψηφία προκαλώντας έτσι αποκλειστικά άμεση επιρροή. Η μειονότητα των τρανς εμπίπτει και στις δύο κατηγορίες και σε αυτό έγκειται η ιδιαιτερότητα και το ενδιαφέρον της. Τα τρανς άτομα συγκροτούν μια μειονότητα που πληροί τα χαρακτηριστικά που χρειάζεται για να χαρακτηριστεί ενεργή μειονότητα, καθώς το τρανς κίνημα υπήρξε ισχυρό και παραμένει εντός του LGBTQ+ κινήματος. Ταυτόχρονα, τα τρανς άτομα είναι τα συχνότερα θύματα διακρίσεων, ρατσισμού ακόμα και επιθέσεων σε σχέση με την υπόλοιπη LGBTQ+ κοινότητα. Η παρούσα έρευνα επιχειρεί μέσω μια πειραματικής μελέτης να εξετάσει πως μια σύγχρονη μειονότητα, όπως οι τρανς, θα μπορέσει να αμβλύνει τις διακρίσεις που υφίστανται και να διεκδικήσει την ίση μεταχείριση της με μεγαλύτερη επιτυχία. Πρόκειται για ένα πειραματικό σχέδιο 2X2 με δύο ανεξάρτητες και δύο εξαρτημένες μεταβλητές. Η πρώτη ανεξάρτητη μεταβλητή αφορά την προσλαμβανόμενη ταυτότητα της μειονότητας. Η τρανς μειονότητα προσλαμβάνεται είτε ως ενεργός είτε ως θυματοποιημένη μειονότητα. Η δεύτερη ανεξάρτητη μεταβλητή αφορά το κατά πόσο η μειονότητα αντιτίθεται και ασκεί κριτική απέναντι στο υπάρχον σύστημα που την αδικεί και την κακομεταχειρίζεται. Τέλος, εξαρτημένες μεταβλητές είναι η άμεση και η έμμεση επιρροή. Από τα αποτελέσματα φαίνεται πως δεν υπάρχουν ιδιαίτερα ευρήματα με εξαίρεση το γεγονός πως όταν η μειονότητα προβάλλει την ενεργή της ταυτότητα και ασκεί κριτική στο σύστημα που την αδικεί και την κακομεταχειρίζεται, τείνει να ασκεί έμμεση επιρροή καθώς υιοθετεί πιο ευνοϊκές στάσεις απέναντι σε μετανάστες και ψυχικά ασθενείς. Το συγκεκριμένο εύρημα υποστηρίζεται και από τη θεωρία του Moscovici για το «γενετικό μοντέλο». Η απουσία λοιπών ευρημάτων οφείλεται κυρίως στο μη αντιπροσωπευτικό δείγμα. Από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στην προμέτρηση γίνεται κατανοητό πως ένα σημαντικό ποσοστό του δείγματος ήταν ήδη θετικά διακείμενο απέναντι στη υπό μελέτη μειονότητα. Αυτό οφείλεται, κυρίως, στην προέλευση του δείγματος, καθώς συλλέχθηκε από μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συγκεκριμένα το νεαρό της ηλικίας της πλειοψηφίας των συμμετεχόντων έπαιξε ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για τις ασυνήθιστα προοδευτικές και φιλελεύθερες στάσεις του δείγματος απέναντι σε μια μειονότητα με τόσο συγκρουσιακό περιεχόμενο, όπως η τρανς μειονότητα στην Ελλάδα.
Abstract:
The theory of innovation through minority action has not yet exhausted its heuristic value as minorities are evolving. Majorities are attracted by minorities for two reasons. Firstly, because of the behavior of the active minority that causes conflict through its refusal to adopt the norms and beliefs of the majority. Thus, the conflict acts as a model for change. Secondly, due to the application of social culpability into discriminated minorities, resulting in individual and collective guilt, as these discriminations contradict the values of the system. Research has so far addressed the first explanation, the role of conflict with active minorities as a vehicle for social change. Relations between majority and minority groups have changed since the 1990s, as most of the groups that were being was perceived as a deviant began to claim the identity of the victim and along with it, social acceptance. The establishment of these minorities as victims has given them moral supremacy and the right to sympathy. Thus, active minorities, refusing to embrace the majority's norms and beliefs, trigger an overt conflict in order to convert them, thus causing indirect influence. Minorities, however, perceived as victims trigger a latent conflict, creating a sense of guilt and debt in the majority, thus causing only direct influence. The minority of transgender falls into both categories and in this fact lies its particularity and interest. Transgender people form a minority that meets the characteristics needed to qualify as an active minority, as the transgender movement has been and remains strong within the LGBTQ + movement. At the same time, transgender people are the most frequent victims of discrimination, racism and attacks compare to the rest of the LGBTQ + community. The present study attempts, through an experiment, to examine how a modern minority, such as the transgender people, will be able to alleviate the discrimination and to claim its equal treatment. This is a 2X2 experimental plan with two independent and two dependent variables. The first independent variable refers to the minority's perceived identity. The trangender minority is perceived either as an active or as a victimized minority. The second independent variable is about whether the minority opposes and criticizes or not the existing system that harms and abuses it. Finally, the dependent variables are the direct and the indirect influence. The results show that there are not a lot of findings, except that when the minority displays its active identity and criticizes the system that harms and abuses it, it tends to o exercise indirect influence as it adopts more favorable attitudes towards immigrants and mentally ill. This finding is also supported by Moscovici's theory of the "genetic model". The absence of other findings is mainly due to the non-representative sample. From the participants' answers to the pre-test, it is understood that a significant percentage of the sample was already positively predisposed to the minority. This is mainly due to the origin of the sample, as it was collected from social media. Specifically, the young age of most of the participants played a particularly crucial role for the unusually progressive and liberal attitudes of the sample towards a minority with so conflicting content as the transgender minority in Greece.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Ψυχολογίας, ΠΜΣ, κατεύθυνση Κοινωνική Ψυχολογία των Συγκρούσεων, 2018
