Ιδεολογικές και κοσμοθεωρητικές διαστάσεις της κοινωνικής σκέψης ως οργανωτικές αρχές της ηθικής συλλογιστικής
Τίτλος:
The moral reasoning of ideology: the mediating role of moral foundations, moral absolutism, and consistency norm
Κύρια Υπευθυνότητα:
Τσιτσέλη, Αντωνία Α.
Επιβλέπων:
Προδρομίτης, Γεράσιμος
Θέματα:
Keywords:
Ιδεολογικές – κοσμοθεωρητικές οπτικές, θεωρία ηθικών θεμελίων, ηθική απολυτότητα, συνεκτικότητα, νόρμες διανεμητικής δικαιοσύνης Ideological – worldview perspectives, Moral Foundations Theory, moral absolutism, consistency norm, distributive justice norms
Ημερομηνία Έκδοσης:
2023
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στην παρούσα έρευνα, αξιοποιώντας την ήδη γνωστή σχέση ιδεολογικών – κοσμοθεωρητικών οπτικών και νορμών διανεμητικής δικαιοσύνης, διερευνούμε το διαμεσολαβητικό ρόλο της οπτικής περί ηθικών θεμελίων, της πίστης στην αποκλειστική αντικειμενικότητα ενός συγκεκριμένου ορισμού περί ηθικής και της ανάγνωσης του κανόνα συνεκτικότητας. Οι συμμετέχοντες ομαδοποιήθηκαν και ταυτοποιήθηκαν βάσει της πρόσληψης και της νοηματοδότησης ιδεολογικών και κοσμοθεωρητικών διαστάσεων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η ιδεολογία και η κοσμοθεωρία λειτουργούν προβλεπτικά ως προς την πρόκριση συγκεκριμένων περιεχομένων ηθικής αναφοράς, όπου με τη σειρά τους προβλέπουν την στάση απέναντι στα κριτήρια διανομής. Η ηθική απολυτότητα, ως ενδιάμεσος μηχανισμός, και η ανάγνωση του κανόνα συνεκτικότητας, ως σχήμα σκέψης και κοινωνική αξία, αναδείχθηκαν σε διαμεσολαβητές της υιοθέτησης συγκεκριμένων ηθικών κωδίκων. Βάσει των παραπάνω, οι πολλαπλές πλαισιώσεις του κανόνα συνεκτικότητας, οι οποίες δικαιολογούνται βάσει ιδεολογικών και κοσμοθεωρητικών οπτικών και προβλέπουν την πρόκριση συγκεκριμένων νορμών διανομής, λειτουργούν ως φίλτρα ηθικής συλλογιστικής.
Abstract:
Focusing on the ideological and worldview premises of moral reasoning, our study (N = 313) has as a starting point the well-known relationship between morality and distributive justice norms. We examined the serially mediating role of progressiveness on morality, moral absolutism, and consistency norm on the relationship between ideological/worldview perspectives and distributional criteria. Three groups of respondents were formed based on participants’ ideological and worldview perceptions and then serial mediation analysis was conducted. The results suggest that morality is predicted by ideology and worldview and predicts attitudes toward the norms of equity and welfare chauvinism, through moral absolutism and interpretations of consistency norm, thus confirming our hypothesis. Moderate Passive Individualists emerged as the group who adopts the most progressive and inclusive attitude towards moral evaluations and practices, while Demobilized Collectivists and Neoliberals maintain a more conservative attitude towards issues that are subjected to moral framing. Our findings shed light on the crucial role of consistency norm, which has not received enough attention until now.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Ψυχολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνική Ψυχολογία των Συγκρούσεων", 2023
