Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η εκδήλωση της Αραβικής Άνοιξης, τον Μάρτιο του 2011 στη Συρία δεν προδίκαζε με τίποτα τις εξελίξεις που ακολούθησαν, καθόσον η αρχική εξέγερση μετατράπηκε σε έναν εμφύλιο πόλεμο που χαρακτηρίζεται ως μία από τις σημαντικότερες σύγχρονες προκλήσεις για τη διεθνή κοινότητα. Τούτο, γιατί περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη δημιουργία και την ανάπτυξη ενός πλέγματος αντικρουόμενων συμφερόντων και ανταγωνισμού ισχύος από περιφερειακούς και διεθνείς δρώντες, καθώς επίσης και την εξίσου σημαντική παράμετρο του μεταναστευτικού ρεύματος προς την Ευρώπη. Την άνοιξη του 2022 συμπληρώνονται έντεκα χρόνια εμπόλεμης εμφύλιας διαμάχης που έχει οδηγήσει τη χώρα σε μία άνευ προηγουμένου καταβάθρωση τόσο σε κοινωνικό και πολιτικό, όσο και σε οικονομικό και δημογραφικό επίπεδο. Η συμμετοχή διαφορετικών και ισχυρών δρώντων έχει μετατρέψει την αρχική εξέγερση σε πόλεμο περιφερειακής εμβέλειας, αλλά με πολύ σημαντικές και ισχυρές διεθνείς απολήξεις. Αντικρουόμενα συμφέροντα από φαινομενικά επισφαλείς συμμαχίες, θρησκευτικές διαφορές και αντίθετες γεωστρατηγικές προσεγγίσεις είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά αυτής της πολύνεκρης σύρραξης. Πέραν των παραδοσιακά μεγάλων δυνάμεων του διεθνούς συστήματος, έχουν έντονη και συχνά ετεροφορτιζόμενη εμπλοκή και αρκετοί δρώντες του περιφερειακού υποσυστήματος της Μέσης Ανατολής (ΗΠΑ, Ρωσία, Ιράν, Τουρκία, Κούρδοι, Χεζμπολάχ, Ισραήλ, ISIS, κ.λπ.). Όλα αυτά, σε μία πολυπλοκότητα που ευνοεί τη δημιουργία συμμαχιών, φανερών και μη, οι οποίες θέτουν την έκβαση του πολέμου εν αμφιβόλω. Από τους σημαντικότερους δρώντες, η Ρωσία και η Τουρκία. Η μεν πρώτη τάχθηκε αναφανδόν και σε όλα τα επίπεδα στο πλευρό του Άσαντ, η δε δεύτερη υποστήριξε την ανατροπή του, πραγματοποιώντας μάλιστα και τρεις μεγάλες στρατιωτικές εισβολές, ενώ παραμένει, κατέχοντας έδαφος και απειλώντας για περαιτέρω δράση. Καίτοι σε αρκετές περιπτώσεις τα συμφέροντά τους είναι διαφορετικά, εν τούτοις, καταφέρνουν και βρίσκουν κοινό τόπο σκέψης και δράσης. Η Συρία πλέον βρίσκεται διαιρεμένη σε τρεις ζώνες. Η πρώτη ζώνη, υπό τον έλεγχο του Άσαντ και με ρωσική και ιρανική προστασία, βρίσκεται στα κυριότερα αστικά κέντρα, τα παράλια και τους βασικούς οδικούς άξονες. Η δεύτερη, υπό τον έλεγχο των Κούρδων, είναι οι βορειοανατολικές και ανατολικές περιοχές. Η τρίτη, βρίσκεται στα βόρεια, στα σύνορα με την Τουρκία, συμπεριλαμβάνοντας και την πόλη Ιντλίμπ, που ελέγχεται από δυνάμεις αντικαθεστωτικές και δυνάμεις της Τουρκίας. Τα όρια μεταξύ αυτών των ζωνών είναι ρευστά, αλλά υπάρχει μια σταθερότητα που ενίοτε διακόπτεται από βομβιστικές επιθέσεις στοιχείων του ISIS στα ανατολικά. Η κατάσταση πλέον στη Συρία είναι εύθραυστη και σταθερά ασταθής, αλλά όχι εμπόλεμη με την κλασική έννοια του όρου.
Abstract:
The manifestation of the Arab Spring in Syria in March 2011 did not initially reveal the subsequent developments; the initial uprising was turned into the civil war that became one of the most severe challenges of our time for the international community. This is due to the creation and development of conflicting interests and prevalence competition from peripheral and international players as well as the immigrants to Europe. In Spring 2022 there will be eleven years of civil war that led the State in a social and political as well as financial and demographic disastrous degradation. The participation of different powerful players turned the initial riot into a peripheral war with critical international implications. Conflicting interests from alliances which appear to be doubtful, religious disputes and contradictory strategical approaches constitute some of the characteristics of the deathly war. Except for the traditionally big players of the international system, certain players from the peripheral subsystem of Middle East are also intensely involved (USA, Russia, Iran, Turkey, Kurds, Hezbollah, Israel ISIS etc.). The above mentioned creates complexities that favors hidden and explicit alliances that question the outcome of the war. Russia and Turkey are among the key players. The former (Russia) fully supported Asad while the latter (Turkey) supported his opposition and subversion by effecting three major military invasions, while by remaining in the territory Turkey constitutes a threat for further action. The aforementioned players have opposing interests; nevertheless, they manage to find a common way of thinking and acting. As a result, Syria is now divided in zones. The first zone controlled by Asad and supported by Iran and Russia includes the main cities, the coastline and main highways. The second zone controlled by Κurds, includes northeast and east districts. The third zone located north towards the borders with Turkey, includes the city of Idlib and is controlled by opposition and Turkey. The borders between these zones are not clearly settled; there is a form of stability which is occasionally disrupted by bomb attacks of ISIS mostly at the east. The situation in Syria is now stable volatile but it may not be characterized now as a state of war.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2021
