Οι υποχρεώσεις ενημέρωσης του προμηθευτή έναντι των καταναλωτών στην εξ αποστάσεως εμπορία αγαθών και υπηρεσιών και ειδικότερα στις ηλεκτρονικά καταρτιζόμενες συμβάσεις
Τίτλος:
rader’s contractual information obligations concerning distance sales and service contracts concluded by consumers and distance contracts concluded through websites specifically
Κύρια Υπευθυνότητα:
Μητρογιάννη, Αικατερίνη Ν.
Επιβλέπων:
Μπώλος, Άγγελος Π.
Θέματα:
Ηλεκτρονικό εμπόριο Electronic commerce Electronic contracts -- European Union countries Ηλεκτρονικές συμβάσεις -- Ευρωπαϊκή Ένωση, Χώρες της Consumer protection -- Law and legislation Καταναλωτές -- Προστασία -- Δίκαιο και νομοθεσία
Keywords:
Υποχρεώσεις προμηθευτών στις εξ αποστάσεως συμβάσεις- Ηλεκτρονικό εμπόριο Trader’s contractual information obligations- Electronic commerce
Ημερομηνία Έκδοσης:
2014
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η εξ αποστάσεως εμπορία αγαθών και υπηρεσιών είναι μέρος του ευρύτερου εννοιολογικού και λειτουργικού πλαισίου της «εξ αποστάσεως εμπορίας», η οποία περιλαμβάνει και την από απόσταση εμπορία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Ως εξ αποστάσεως καταρτιζόμενη σύμβαση ορίζεται κάθε σύμβαση, που συνάπτεται μεταξύ ενός προμηθευτή κι ενός καταναλωτή στο πλαίσιο ενός οργανωμένου συστήματος εξ αποστάσεως πωλήσεων ή παροχής υπηρεσιών, χωρίς την ταυτόχρονη φυσική παρουσία των συμβαλλομένων μερών και με αποκλειστική χρήση ενός ή περισσοτέρων μέσων επικοινωνίας εξ αποστάσεως. Οι εν λόγω συμβάσεις είναι επίσης μέρος του ειδικού νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου του ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως αυτό διεξάγεται με τη χρήση ψηφιακών τεχνολογικών μέσων και ιδίως μέσω του Διαδικτύου. Ωστόσο, οι συμβάσεις αυτές εγείρουν πολλά νομικά ζητήματα, λόγω της ιδιαίτερης φύσης τους και λόγω της ειδικής προστασίας, της οποίας χρήζουν οι συμβαλλόμενοι καταναλωτές. Κι αυτό συμβαίνει, διότι οι τελευταίοι είναι το ασθενές μέρος της σύμβασης, ευρυσκόμενοι σε προφανή διαπραγματευτική μειονεξία απάνεντι στον εκάστοτε προμηθευτή, που καταρτίζει κατ’ απάγγελμα τέτοιες συμβάσεις στο πλαίσιο ενός οργανωμένο συστήματος. Πρόκειται λοιπόν για μια συμβατική σχέση, που χαρακτηρίζεται από έντονες ανισότητες. Εξ’ αυτού ακριβώς του λόγου, κρίθηκε αδήριτος η ανάγκη θέσπισης κανόνων αναγκαστικού δικαίου, έτσι ώστε να περιορισθούν τα όποια μειονεκτήματα και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη του καταναλωτικού κοινού στη νέα αυτή μορφή συμβάσεων. Για να πραγματοποιηθεί αυτό έπρεπε να δοθεί σε νομοθετικό επίπεδο ιδιαίτερη έμφαση στην επαρκή πληροφόρηση του συναλλασσόμενου καταναλωτή, στην εκτέλεση της σύμβασης από τον προμηθευτή μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, στη δυνατότητα υπαναχώρησης του καταναλωτή, στην απαγόρευση προείσπραξης του τιμήματος, όπως επίσης και στην απαγόρευση της χρήσης επιθετικών εμπορικών πρακτικών. Η εν λόγω εργασία φιλοδοξεί να παρουσιάσει με τον πιο ακριβή και σχετικά ευσύνοπτο τρόπο το καθεστώς, που διέπει σήμερα την Ε.Ε. και την Ελλάδα όσον αφορά τη σύναψη μιας εξ αποστάσεως καταρτιζόμενης σύμβασης, εστιάζοντας κυρίως στις υποχρεώσεις προσυμβατικής ενημέρωσης, που ο προμηθευτής έχει έναντι του καταναλωτή. Ενόψει όλων των ανωτέρω, το κυρίως νομοθετικό πλαίσιο, που εφαρμόζεται στην Ε.Ε και στην Ελλάδα από τις 13-6-2014 και που εξετάζεται στην παρούσα εργασία είναι η Οδηγία 2011/83/ΕΕ για τα δικαιώματα των καταναλωτών, που ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με την υπ’ αριθμ. Ζ1-891/30-8-2013 ΚΥΑ και η Οδηγία 2000/31/ΕΚ για το ηλεκτρονικό εμπόριο, όπως αυτή ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με το πδ 131/2003. Στόχος είναι η δημιουργία ενός νομικού πλαισίου μέσω του οποίου θα εξασφαλίζεται η δημιουργία μιας πραγματικής εσωτερικής αγοράς των καταναλωτών, επιτυγχάνοντας τη σωστή ισορροπία μεταξύ ενός υψηλού για τον καταναλωτή επιπέδου προστασίας ίδιου σε όλα τα κ-μ της Ε.Ε. και μεταξύ της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Γι’ αυτό και εισάγονται νέοι αυστηρότεροι κανόνες στη λειτουργία του ηλεκτρονικού εμπορίου και στη σύναψη των εξ αποστάσεως καταρτιζόμενων συμβάσεων. Η εξ αποστάσεως εμπορία αγαθών και υπηρεσιών είναι μέρος του ευρύτερου εννοιολογικού και λειτουργικού πλαισίου της «εξ αποστάσεως εμπορίας», η οποία περιλαμβάνει και την από απόσταση εμπορία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Ως εξ αποστάσεως καταρτιζόμενη σύμβαση ορίζεται κάθε σύμβαση, που συνάπτεται μεταξύ ενός προμηθευτή κι ενός καταναλωτή στο πλαίσιο ενός οργανωμένου συστήματος εξ αποστάσεως πωλήσεων ή παροχής υπηρεσιών, χωρίς την ταυτόχρονη φυσική παρουσία των συμβαλλομένων μερών και με αποκλειστική χρήση ενός ή περισσοτέρων μέσων επικοινωνίας εξ αποστάσεως. Οι εν λόγω συμβάσεις είναι επίσης μέρος του ειδικού νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου του ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως αυτό διεξάγεται με τη χρήση ψηφιακών τεχνολογικών μέσων και ιδίως μέσω του Διαδικτύου. Ωστόσο, οι συμβάσεις αυτές εγείρουν πολλά νομικά ζητήματα, λόγω της ιδιαίτερης φύσης τους και λόγω της ειδικής προστασίας, της οποίας χρήζουν οι συμβαλλόμενοι καταναλωτές. Κι αυτό συμβαίνει, διότι οι τελευταίοι είναι το ασθενές μέρος της σύμβασης, ευρυσκόμενοι σε προφανή διαπραγματευτική μειονεξία απάνεντι στον εκάστοτε προμηθευτή, που καταρτίζει κατ’ απάγγελμα τέτοιες συμβάσεις στο πλαίσιο ενός οργανωμένο συστήματος. Πρόκειται λοιπόν για μια συμβατική σχέση, που χαρακτηρίζεται από έντονες ανισότητες. Εξ’ αυτού ακριβώς του λόγου, κρίθηκε αδήριτος η ανάγκη θέσπισης κανόνων αναγκαστικού δικαίου, έτσι ώστε να περιορισθούν τα όποια μειονεκτήματα και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη του καταναλωτικού κοινού στη νέα αυτή μορφή συμβάσεων. Για να πραγματοποιηθεί αυτό έπρεπε να δοθεί σε νομοθετικό επίπεδο ιδιαίτερη έμφαση στην επαρκή πληροφόρηση του συναλλασσόμενου καταναλωτή, στην εκτέλεση της σύμβασης από τον προμηθευτή μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, στη δυνατότητα υπαναχώρησης του καταναλωτή, στην απαγόρευση προείσπραξης του τιμήματος, όπως επίσης και στην απαγόρευση της χρήσης επιθετικών εμπορικών πρακτικών. Η εν λόγω εργασία φιλοδοξεί να παρουσιάσει με τον πιο ακριβή και σχετικά ευσύνοπτο τρόπο το καθεστώς, που διέπει σήμερα την Ε.Ε. και την Ελλάδα όσον αφορά τη σύναψη μιας εξ αποστάσεως καταρτιζόμενης σύμβασης, εστιάζοντας κυρίως στις υποχρεώσεις προσυμβατικής ενημέρωσης, που ο προμηθευτής έχει έναντι του καταναλωτή. Ενόψει όλων των ανωτέρω, το κυρίως νομοθετικό πλαίσιο, που εφαρμόζεται στην Ε.Ε και στην Ελλάδα από τις 13-6-2014 και που εξετάζεται στην παρούσα εργασία είναι η Οδηγία 2011/83/ΕΕ για τα δικαιώματα των καταναλωτών, που ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με την υπ’ αριθμ. Ζ1-891/30-8-2013 ΚΥΑ και η Οδηγία 2000/31/ΕΚ για το ηλεκτρονικό εμπόριο, όπως αυτή ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με το πδ 131/2003. Στόχος είναι η δημιουργία ενός νομικού πλαισίου μέσω του οποίου θα εξασφαλίζεται η δημιουργία μιας πραγματικής εσωτερικής αγοράς των καταναλωτών, επιτυγχάνοντας τη σωστή ισορροπία μεταξύ ενός υψηλού για τον καταναλωτή επιπέδου προστασίας ίδιου σε όλα τα κ-μ της Ε.Ε. και μεταξύ της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Γι’ αυτό και εισάγονται νέοι αυστηρότεροι κανόνες στη λειτουργία του ηλεκτρονικού εμπορίου και στη σύναψη των εξ αποστάσεως καταρτιζόμενων συμβάσεων.
Abstract:
Distance sales and service contracts are part of the broader conceptual and operational framework of “trade at a distance”, which also includes the remote provision of financial services. A distance contract is any contract concluded between the trader and the consumer under an organised distance sales or service-provision scheme without the simultaneous physical presence of the trader and the consumer, with the exclusive use of one or more means of distance communication up to and including the time at which the contract is concluded. These contracts are also part of the specific legal and regulatory framework of electronic commerce, as it is conducted by means of digital technology and the Internet in particular. However, these contracts raise a lot of legal issues, due to their particular nature and due to the specific protection that contracting consumers need. That is because consumers are the weaker trading party being put at a distinct negotiating disadvantage by comparison with the traders that professionally draw up such contracts under an organised distance sales or service-provison scheme. So, we are talking about a contractual relationship, which is characterized by strong inequalities. Therefore, the creation of a strict legal regime was an absolute necessity, in order to eliminate the disadvantages and boost the confidence of consumers in this new form of contracts. In carrying out the above targets, in legislative terms, it was essential to attach special importance to the consumer’s adequate information, the performance of the contract within a reasonable period of time, the possibility of withdrawing from the contract, the prohibition of recepting the price in advance and also to the prohibition of the use of aggressive commercial practises. This paper aims to present in the most precise and concise way, the regime that applies today both in European Union and Greece when it comes to making a distance sales and service contract, focusing mainly on trader’s contractual information obligations. In view of the above, the main legal acts that apply in European Union and Greece, relating to the matter under consideration, are the Directive 2011/83/EU of the European Parliament and of the Council of 25 October 2011 on consumer rights, included in Greek legal system by Common Ministerial Order no Z1-891/30-8-2013, and the Directive 2000/31/EU regarding e-commerce, introduced in the Greek legal system by decree no 131/2003. The aim is the creation of a legal framework, through which the promotion of a real consumer internal market will be ensured, striking the right balance between a high level of consumer protection in all EU Member States and the competitiveness of enterprises. This is the reason why the Directive introduces new stricter rules concerning both the formation of distance sales and services contracts and electronic commerce.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Γενικό Τμήμα Δικαίου, ΠΜΣ “Δίκαιο και Ευρωπαϊκή Ενοποίηση", κατεύθυνση Ιδιωτικό Δίκαιο, 2015
