Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Αντικείμενο: Η διπλωματική εργασία έχει ως στόχο να διασαφηνίσει τη σχέση μεταξύ της οικονομικής μεγέθυνσης, των επενδύσεων, του ποσοστού κέρδους, και της καταναλωτικής ζήτησης σε χώρες της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας, ελέγχεται εμπειρικά η εγκυρότητα ενός θεωρητικού μοντέλου προσδιορισμού της οικονομικής μεγέθυνσης που βασίζεται στις μαρξιστικές προσεγγίσεις. Ειδικότερα εξετάζονται οι επιπτώσεις του ποσοστού κέρδους, του ποσοστού συσσώρευσης του κεφαλαίου, και της καταναλωτικής ζήτησης στην οικονομική μεγέθυνση και διασαφηνίζονται στη συνέχεια οι προσδιοριστικοί παράγοντες του ποσοστού κέρδους. Μεθοδολογία: Τα εμπειρικά δεδομένα αναλύονται χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο Γενικευμένου Διανυσματικού Αυτοπαλίνδρομου Μοντέλου (VAR) καθώς και τη μέθοδο τεχνικής μοντελοποίησης Μερικών Ελαχίστων Τετράγωνων (PLS) μέσω δομικών εξισώσεων. Τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται για την οικονομετρική ανάλυση προέρχονται από 4 χώρες της Ε.Ε. και καλύπτουν τη χρονική περίοδο 1960-2022. Οι χώρες αυτές είναι η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία. Αποτελέσματα και συνεισφορά: Τα οικονομετρικά ευρήματα αναδεικνύουν ότι οι μαρξιστικές προσεγγίσεις έχουν ερμηνευτική αξία. Σε εμπειρικό επίπεδο επαληθεύεται η θεωρητική υπόθεση ότι το ποσοστό κέρδους και το ποσοστό συσσώρευσης, είναι δύο κρίσιμοι παράγοντες της οικονομικής μεγέθυνσης στη μακροχρόνια περίοδο οι οποίοι επηρεάζουν θετικά τους ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης. Επιπλέον επιβεβαιώνεται η σημασία της καταναλωτικής ζήτησης στην κεφαλαιακή συσσώρευση. Τέλος, διαπιστώνεται ότι το ποσοστό κέρδους εξαρτάται κυρίως από τις μεταβολές του μεριδίου των κερδών και της παραγωγικότητας του κεφαλαίου. Η γνώση των προσδιοριστικών παραμέτρων της οικονομικής μεγέθυνσης μπορεί να είναι χρήσιμη για τον σχεδιασμό και την επιτυχή εφαρμογή πολιτικών αντιμετώπισης της οικονομικής ύφεσης και διασφάλισης του επιθυμητού κοινωνικά ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης στις διάφορες εθνικές οικονομίες.
Abstract:
Subject: The thesis aims to clarify the relationship between economic growth, investment, profit rates, and consumer demand in EU countries. Within this research framework, the empirical validity of a theoretical model of economic growth determination, based on Marxist approaches, is examined. Specifically, the effects of profit rates, capital accumulation rates, and consumer demand on economic growth are investigated, followed by an elucidation of the determinants of profit rates. Methodology: The empirical data are analyzed using a Generalized Vector Autoregression (VAR) model and the Partial Least Squares (PLS) structural equation modeling technique. The data used for the econometric analysis come from four EU countries and cover the period from 1960 to 2022. These countries are Greece, Italy, Portugal, and Spain. Results and contribution: The econometric findings highlight the interpretative value of Marxist approaches. Empirically, the theoretical hypothesis that profit rate and accumulation rate are two critical long-term factors of economic growth, which positively influence economic growth rates, is verified. Furthermore, the significance of consumer demand in capital accumulation is confirmed. Finally, it is observed that the profit rate mainly depends on changes in the share of profits and the productivity of capital. Understanding the determinants of economic growth can be useful for the design and successful implementation of policies to address economic recessions and ensure the desired socially optimal rate of economic growth in various national economies.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Εφηρμοσμένων Οικονομικών και Διοίκησης, 2024
