Χάος, οργανισμοί και κρίσεις: ο στρατηγικός σχεδιασμός σε περιόδους αναταράξεων
Τίτλος:
Chaos, organizations and crises: strategic planning in times of turbulence
Κύρια Υπευθυνότητα:
Καραγκούνης, Τηλέμαχος Γ.
Επιβλέπων:
Κέφης, Βασίλειος Ν.
Θέματα:
Keywords:
Χάος, θεωρία του χάους, θεωρία πολυπλοκότητας, στρατηγικός σχεδιασμός, αναταράξεις, κρίσεις, οργανισμοί, στρατηγικό μάνατζμεντ Chaos, chaos theory, comlpexity theory, strategic planning, turbulence, crises, chaotic organizations, strategic management
Ημερομηνία Έκδοσης:
2020
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Ο όρος «χάος» ως παντελής έλλειψη τάξης, είναι μια έννοια γνωστή σχεδόν σε όλους τους ανθρώπους. Το χάος όμως, από την επιστημονική οπτική του (αυτή της θεωρίας του χάους και της πολυπλοκότητας), είναι γνωστή παρά μόνο σε ελάχιστο αριθμό ατόμων. Κι όμως, η θεωρία του χάους ως ένα φυσικό φαινόμενο, σιγά σιγά, κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος σε όλο και περισσότερους τομείς των κοινωνικών και πολιτικών επιστημών. Από την μετεωρολογία και τη βιολογία, μέχρι την ψυχολογία, τα οικονομικά και το μάνατζμεντ. Δεδομένου των νέων συμπεριφορών που ενυπάρχουν στις αγορές αλλά και τους κλάδους των οργανισμών, η θεωρία του χάους και της πολυπλοκότητας αποτελεί μια νέα επιστημονική προσέγγιση για τον τομέα του μάνατζμεντ για την επίλυση ζητημάτων που προκύπτουν από τις συμπεριφορές αυτές. Σε μεγάλο βαθμό, είναι κοινώς αποδεκτό, ότι τόσο τα δεδομένα στους οργανισμούς όσο και το εξωτερικό περιβάλλον έχουν αλλάξει δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Πλέον δεν υπάρχουν κανονικότητες στον τρόπο που λειτουργούν οι αγορές, παρά μόνο εξαιρέσεις. Οι οργανισμοί τείνουν να γίνονται πολυπλοκότεροι και οι αγορές χαοτικές ακριβώς λόγω της παγκοσμιοποίησής τους αλλά και της αλληλεξάρτησης που τους διέπει. Είναι συχνό πια φαινόμενο, να ξεσπούν αναταράξεις μέσα στις αγορές, για τις οποίες, στην πλειοψηφία τους, οι οργανισμοί δεν είναι σε θέση να ξεπεράσουν και να επιβιώσουν. Αναταράξεις με διάφορες μορφές, από οικονομικές, πολιτικές, μέχρι κοινωνικές και αναταράξεις σε μια μεγάλη γκάμα τομέων λ.χ. της υγείας (όπως έγινε εμφανές το τελευταίο διάστημα). Με άλλα λόγια το χάος μπορεί να εμφανιστεί με πάρα πολλούς τρόπους και με μια τεράστια ποικιλία στην έντασή του. Οι αγορές είναι τόσο ασταθείς που ένας οργανισμός λ.χ. στην Κίνα μπορεί να καινοτομήσει σε ένα προϊόν μέσω της τεχνολογίας και να προκαλέσει μεγάλα ελλείμματα στα κέρδη σε ολόκληρους κλάδους (ή ακόμα και αφανισμό τους) στο χώρο Ευρώπη, χωρίς οι ίδιοι όχι μόνο να μην είναι προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο αλλά ακόμα χειρότερα, να μην δέχονται ότι υπάρχει πρόβλημα. Για τους λόγους αυτούς, η παρούσα εργασία, κάνει μια πρώτη προσπάθεια, προσέγγισης της θεωρίας του χάους στο μάνατζμεντ και συγκεκριμένα του τρόπου που το χάος εμφανίζεται στους οργανισμούς. Επιπρόσθετα, αναλύεται ο στρατηγικός σχεδιασμός που θα πρέπει να υπάρξει για την αντιμετώπισή του, από μια λίγο διαφορετική οπτική, αυτή της έλλειψης κανονικότητας. Η εργασία αποτελείται από τρείς πυλώνες. Στον πρώτο πυλώνα γίνεται μια ιστορική αναδρομή των φυσικών θεωριών, από την κλασική μηχανική του Νεύτωνα και την θερμοδυναμική μέχρι την κβαντομηχανική και την γέννηση της θεωρίας του χάους καθώς και της γεωμετρίας των φράκταλς. Στο κεφάλαιο γίνεται μια σκιαγράφηση των βασικότερων παραγόντων που οδήγησαν την επιστημονική σκέψη, από τα αδιέξοδα των θεωριών του Νεύτωνα, σε λύσεις και μοτίβα που προτείνει το χάος. Ο δεύτερος πυλώνας, αποτελείται από το μάνατζμεντ σε ένα χαοτικό περιβάλλον και την ανάλυση της εποχής των αναταράξεων στις αγορές αλλά και τους οργανισμούς, παρουσιάζονται παραδείγματα χαοτικών καταστάσεων και συμπεριφορών και γίνεται μια πρώτη ανάλυση για τις αντιδράσεις που έχουν ή πρέπει να έχουν οι οργανισμοί σε μια αναταραχή. Ο τρίτος πυλώνας είναι αυτός του στρατηγικού σχεδιασμού, αποτελεί μια πιο ειδική προσέγγιση του τρόπου που θα πρέπει ένας οργανισμός να «ετοιμάζεται» ή με άλλα λόγια να οργανώνεται μέσα στην εποχή της νέας κανονικότητας. Στο κεφάλαιο αυτό, γίνεται μια εκτενής ανάλυση στο στρατηγικό σχεδιασμό και τα δομικά του στοιχεία και αναπτύσσονται εργαλεία για την καλύτερη προετοιμασία στο χάος. Τέλος παρουσιάζεται ένα παράδειγμα (της Infusionsoft) για το πώς ο στρατηγικός σχεδιασμός μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για την δημιουργία αυτοπεποίθησης και αποτελεσματικότητας σε έναν οργανισμό.
Abstract:
The term "chaos" as a complete lack of order is a concept well known to almost every individual. But chaos, from its scientific point of view (chaos and complexity), is known only to a small number of persons. Yet the theory of chaos as a natural phenomenon is slowly gaining more and more ground in more and more areas of social and political science. From meteorology and biology to psychology, economics and management. Given the new behaviors inherent in the markets as well as in the business sectors of organizations, chaos and complexity theory is a new scientific approach for the management sector to resolve issues arising from these behaviors. To a large extent, it is commonly accepted that both data in the organizations and the external environment have changed dramatically in recent decades. There are no longer any normalities in the way markets operate, only exceptions. Organizations tend to become more complex and markets are chaotic because of their globalization and the interdependence that governs them. It is now common for turbulence to break out in the markets, for which, for the most part, the organizations are unable to overcome and survive. Turbulence in various forms, from economic, political, to social and turbulence in a wide range of areas e.g. health (as has become apparent in recent times). In other words chaos can occur in too many ways and with a huge variety in its intensity. The markets are so unstable that for example, an organization in China, can innovate in a product through technology and cause large deficits in profits across entire sectors of the economy (or even wipe them out) in Europe, without not only being prepared for this but even worse, not accepting that there is a problem. Given the circumstances, this paper makes a first attempt to approach the theory of chaos in management and in particular the way chaos occurs in organizations. In addition, it analyses the strategic planning that should be in place to deal with it, from a slightly different perspective, that of the lack of regularity. The work consists of three pillars. In the first pillar there is a historical flashback of natural theories, from Newton's classical mechanics and thermodynamics, to quantum mechanics and the birth of chaos theory as well as fractal geometry. In the chapter there is an outline of the main factors that led the scientific thought, from the dead ends of Newton's theories, into solutions and patterns that suggest chaos. The second pillar consists of management in a chaotic environment and the analysis of the era of turbulence in markets and organizations, examples of chaotic situations and behaviors are presented and an initial analysis is carried out of the reactions that organizations have or should have in a disorder. The third pillar contains the strategic planning in a more specific approach for how an organization should be "prepared" or, in other words, organized in the age of new normality. In this chapter, an extensive analysis is done on strategic planning and its building blocks and tools are developed to better prepare for chaos. Finally, an example (Infusionsoft) is presented, showing how strategic planning can be a powerful tool for creating confidence and efficiency in an organization.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διοικητική Επιστήμη και Δημόσιο Μάνατζμεντ, 2020
