Βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση στην Ε.Ε.: εξέταση μοντέλου συγκριτικού πλεονεκτήματος ενεργειακής παραγωγής από ΑΠΕ στην Ένωση, ενσωματώνοντας τους στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης
Τίτλος:
Sustainable energy transition in EU: developing a model based on comparative advantage theory for electricity production based on RES in E.U., incorporating the goals of sustainable development
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στην παρούσα εργασία επιχειρήθηκε η ανάπτυξη ενός μοντέλου-υποδείγματος, αξιο-ποίησης κατά το βέλτιστο δυνατό τρόπο των ενεργειακών δυνατοτήτων τριών ομάδων κρατών της Ε.Ε. Η θεωρία και τα μεθοδολογικά εργαλεία του Συγκριτικού Πλεονεκτήματος αξιοποιήθηκαν για την κα-τασκευή κι αξιολόγηση της μελέτης μας, καθότι προσφέρει αναλυτικές δυνατότητες αναφορικά με την ανταγωνιστικότητα των ενεργειακών πόρων αλλά και μεταξύ των τριών ομάδων (Δυτική, Κεντρική, Ανατολική). Ακολουθώντας τον στόχο της ενεργειακής ουδετερότητας που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτρο-πή, έως το 2035, εξετάζονται οι δυνατότητες που έχουν τα κράτη-μέλη κατά την ενεργειακή μετάβαση, συλλειτουργώντας και αντλώντας τα αποδοτικότερα κι ανταγωνιστικότερα οφέλη από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, βασιζόμενα στην κατά το δυνατόν χαμηλότερη κατανάλωση εδαφικών πόρων. Το όλο εγχείρημα στηρίζεται στην παραδοχή πως δεν δύναται να υπάρξει λειτουργι-κή ενεργειακή μετάβαση δίχως δικαιοσύνη, άρα χωρίς την προσμέτρηση οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών κριτηρίων κόστους-οφέλους. Το υπόδειγμά μας, όμως, πέραν από απλή επιβεβαίωση της αγοράς, φέρει κι ένα στοιχείο μελλοντικής εφαρμογής. Ο λόγος που χωρίσαμε εξ αρχής τα κράτη σε ομάδες και τις εξετάσαμε κατά αυτόν τον τρόπο, ήταν για να διαπιστώσουμε (α) αν μπορούν και πως μπορούν να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες τους και (β) αν δύναται η ευρωπαϊκή ήπειρος να λει-τουργήσει σαν ενιαίο σύστημα ανταλλαγής ενέργειας, ώστε όταν «έχει συννεφιά» να αντισταθμίζει ο άνεμος κι όταν «δεν φυσά» να αξιοποιούνται οι δυνατότητες των φωτοβολταϊκών Η έρευνα μας κατέδειξε πως η Ανατολική ομάδα φέρει συγκριτικό πλεονέκτημα στην ηλεκτροπαραγωγή από φωτοβολταϊκά έναντι της αντίστοιχης στις άλλες δύο ομάδες, η Κεντρική στην ηλεκτροπαραγωγή από ανεμογεννήτριες έναντι της αντίστοιχης από τις άλλες δύο, αλλά ταυτοχρό-νως η κάθε μία φέρει συγκριτικό μειονέκτημα για την ηλεκτροπαραγωγή από την άλλη πηγή κι έναντι όλων των άλλων ομάδων. Η Δυτική ομάδα δε φέρει κανένα συγκριτικό πλεονέκτημα, ούτε και μειονέ-κτημα, καθιστώντας την επενδυτικά α-διάφορη αναφορικά με την προτιμητέα τάση προς ανάπτυξη. Τόσο τα εμπειρικά κι ερευνητικά δεδομένων άλλων μελετών, όσο και η παρούσα εξέλιξη σε κάθε χώρα, φαίνεται να επιβεβαιώνει σε γενικές γραμμές το ερευνητικό μας έργο.
Abstract:
Our research tries to create an analytic tool based on the theory of Comparative Ad-vantage, to examine the potentials of European countries according to the usage of photovoltaics and wind turbines. The core of our analysis includes the Sustainable Development goals for “best natural resources usage” and the target of the European Commission for an energy transition based on RES un-til to 2035 and 2050. On our model member-states were grouped at three distinct “energy regions”, Western, Central and Eastern, taking account the interconnections that already exist and the PCIs that are in development. Using the “land surface” as the unit to be consumed by the RES development, we extract conclusions on which region is the most comparatively preferable either for wind energy or solar energy by photovoltaics. Our research shows that Eastern group has comparative advantage on solar electricity production, the Central region could develop wind turbines projects at lower land-cost than others, but both of them have also comparative disadvantage on developing the opposite projects. Western group seems to have no comparative advantage nor disadvantage among others for each one of the energy resources. In general, our results are aligned with international studies and observation. Moreover, comparing the current market and policy trends with our model, we can trace an ongoing interest for wind energy on West, especially North, and an upcoming wave of mass investments on pho-tovoltaics on Eastern countries. Still today, the Central region, like Hungary and Poland, remain reluc-tant on RES development, but slowly moving towards wind energy adaptation.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Δίκαιο και Πολιτική για το Περιβάλλον και την Ενέργεια, 2022