Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα έρευνα μελετά το εργασιακό πεδίο των τοπικών μη κυβερνητικών οργανώσεων στην Ελλάδα, όπως αυτό διαμορφώθηκε στη συνάρθρωση της οικονομικής και της προσφυγικής «κρίσης». Συγκεκριμένα, προσεγγίζω το θέμα μου εστιάζοντας στην έννοια της εργασιακής εξουθένωσης και βασίζομαι σε εθνογραφικό υλικό από την προσωπική συμμετοχή μου στο υπό μελέτη εργασιακό πεδίο αλλά και από τη διεξαγωγή συνεντεύξεων με εργαζόμενες σε αυτό. Στόχος μου είναι να κατανοήσω τους τρόπους και τις συνθήκες που η έννοια επανέρχεται, γίνεται αντιληπτή και λειτουργεί ως κομμάτι της εργασιακής εμπειρίας της δραστηριοποίησης στον ανθρωπιστικό τομέα του προσφυγικού. Αρχικά θα προσπαθήσω να αναδείξω πώς η θεσμική χρήση της έννοιας αναπαράγει μηχανισμούς πειθάρχησης. Στη συνέχεια, υπό το πρίσμα της βιογραφικής πορείας των εργαζομένων, θα επιχειρήσω να κατανοήσω τις συνθήκες συγκρότησης των εργαζομένων και των κινήτρων τους εντός συγκεκριμένων κοινωνικοϊστορικών συγκυριών. Εστιάζοντας στο βίωμα της συγκεκριμένης εργασιακής συνθήκης, θα αναδείξω πώς η κυρίαρχη έννοια της εργασιακής εξουθένωσης, καθώς συνομιλεί και αλληλοπλέκεται με τη ρητορική του επείγοντος και την έννοια της φροντίδας, ψυχολογικοποιεί εργασιακά θέματα, αναπαράγει κανονιστικά πλαίσια και όρους εξατομικευμένης δράσης και διαμορφώνει παράλληλα τις εργασιακές σχέσεις. Τέλος, θα επικεντρωθώ στις έννοιες του κυνισμού και της ματαίωσης, όπως αυτές αναδείχθηκαν από τις συνεντεύξεις με τις συνομιλήτριές μου, ως παράγοντες ψυχικής κούρασης. Μέσω αυτών, αναδεικνύεται πώς – σε συνέπεια με τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις που αναδιαμορφώνουν το πεδίο – ενδέχεται να διαφοροποιούνται σταδιακά τα κίνητρα δράσης και να αναδεικνύονται πτυχές κριτικής αμφισβήτησης των πλεγμάτων εξουσίας.
Abstract:
The present research examines the working reality of local NGOs in Greece, as shaped under the conjunction of the economic and the refugee "crises". In specific, I approach the subject matter addressing the concept of burnout and drawing on ethnographic material, based on my own professional experience and various interviews I conducted with female workers in the field. My objective is to understand the ways and circumstances in which the «burnout» phenomenon reemerges, is perceived and functions as part of the working experience in the humanitarian sphere of the refugee "crisis". At first, I will attempt to highlight how the institutional use of the concept reproduces disciplining devices. Subsequently, in the light of the biographical trajectory of the interviewees, I will try to conceptualize the constituting conditions of the professionals, plus their motivations under certain socio-historical conditions. Focused on the experience of this particular field, I will indicate how the dominant notion of «burnout», conversing and intertwining with the discourse of urgency and the concept of caring, subsumes work issues in the psychological realm and also reproduces normative frameworks and terms of individualized action, while shaping work relations. Finally, I will discuss the notions of cynicism and frustration, which were clearly revealed in my interviews with the participants, as critical agents of mental fatigue. Taking them into account, it is clearly demonstrated – in coherence with the socio-political developments that reshape the field – how motivations for action may gradually differentiate and how aspects of critical questioning towards the nexus of power may easily emerge.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνική και Πολιτισμική Ανθρωπολογία", 2022