Παλαιστίνιοι ως παράγοντας στη Μέση Ανατολή: η περίπτωση του Ισραήλ
Τίτλος:
Palestinians as an actor in the Middle East: the case of Israel
Κύρια Υπευθυνότητα:
Τσαχαλίνας, Νικόλαος Κ.
Επιβλέπων:
Υφαντής, Κωνσταντίνος
Θέματα:
Keywords:
Ισραηλο-Παλαιστινιακή Διένεξη. Μέση Ανατολή , Σιωνισμός, Αραβικός εθνικισμός, Ισραηλινοί-Παλαιστίνιοι, Μεγάλες Δυνάμεις, Ειρηνευτική διαδικασία Israeli-Palestinian Conflict, Middle East , Zionism, Arab nationalism, Israelis-Palestinians, Great Powers, Peace process
Ημερομηνία Έκδοσης:
2023
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα διατριβή προσπαθεί να καταδείξει το πώς δημιουργήθηκε και εξελίχθηκε μέχρι σήμερα η ισραηλινό-παλαιστινιακή διένεξη. Σκοπός της εργασίας είναι να καταδειχτεί ο παράγοντας των Παλαιστινίων στη Μέση Ανατολή σε σχέση με το Ισραήλ. Η προσέγγιση του θέματος θα γίνει με τρόπο που να καταδεικνύει το πώς δημιουργήθηκε η ισραηλινό-παλαιστινιακή διένεξη. Επίσης, θα καταβληθεί προσπάθεια να αναδειχθεί ο ρόλος που διαδραμάτισαν τόσο οι εσωτερικοί όσο και οι εξωτερικοί δρώντες. Αρχικά πραγματοποιείται μία ιστορική αναδρομή στην ιστορία της Παλαιστίνης έως τον 19ο αιώνα, με ειδική έμφαση στην ρωμαιοκρατία και τις σταυροφορίες που επιδρούν, ακόμη και σήμερα στη συλλογική μνήμη των δύο λαών. Παράλληλα διευκρινίζεται ο όρος «Παλαιστίνη», ετυμολογικά, χρονολογικά και γεωγραφικά. Ακολουθεί μια ανάλυση σχετικά με τα ρεύματα του σιωνισμού και του αραβικού- Παλαιστινιακού εθνικισμού, τον τόπο και το χρόνο ανάπτυξής τους και τους μηχανισμούς που χρησιμοποίησαν αυτά τα δύο ρεύματα για να εδραιωθούν. Η διερεύνηση της διένεξης γίνεται πάντα σε συνάρτηση με την οικονομική, κοινωνική και διοικητική κατάσταση στην Παλαιστίνη, στις δύο κοινότητες και στο πως αυτή επηρεάζεται και επηρεάζει αυτές. Επιπλέον, αναδεικνύονται τα διάφορα στάδια από τα οποία διήλθαν οι σχέσεις Αράβων/Παλαιστινίων και Ισραηλινών. Η διένεξη χωρίζεται σε δυο μεγάλες περιόδους. Η πρώτη από τον 19ο αιώνα έως το 1948, όπου γίνεται ειδική αναφορά, στις επιστολές του Χένρι ΜακΜάουν με τον Σαρίφ-Χουσεν, στη συμφωνία Σάικς-Πικο, στη διακήρυξη του Μπαλφούρ και στον τρόπο δράσης των δυο κοινοτήτων στο μεσοπόλεμο και κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η δεύτερη περίοδός περιλαμβάνει τα γεγονότα που έλαβαν χώρα, από το 1948 μέχρι και το 2022, όπου παρουσιάζονται οι πολεμικές αναμετρήσεις που υπήρξαν, η στάση της διεθνούς κοινότητας και οι πολιτικές εξελίξεις της περιόδου. Επιπλέον, γίνεται αναφορά στη θέση των Παλαιστινίων στα κατεχόμενα και στις διάφορες αραβικές χώρες, όπου διαβιούν ως πρόσφυγες και στο πως αυτή η παρουσία επηρεάζει το πρόβλημα. Ταυτόχρονα, παρουσιάζονται οι προσπάθειες για την εύρεση ενός modus vivendi και μιας όσο το δυνατόν δίκαιης διευθέτησης της διένεξης. Παράλληλα γίνεται μια διεξοδική παρουσίαση των πολιτικών των μεγάλων δυνάμεων που με αποφάσεις και ενέργειες τους επηρέασαν την εξέλιξη της σύγκρουσης, καθώς και τις πράξεις και τις αποφάσεις των κύριων δρώντων αυτής, Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Σημαντικό κομμάτι της διένεξης αφορά το μέλλον των Ιεροσολύμων. Ιερής πόλης των Εβραίων, των Χριστιανών και των Μουσουλμάνων. Σε μια σύγκρουση που σε μεγάλο μέρος της ενυπάρχει ο μύθος και το θρησκευτικό στοιχείο, η διαμάχη για την πόλη των Ιεροσολύμων αποκτά ένα μεταφυσικό σωτηριολογικό χαρακτήρα για τους αντιμαχόμενους. Εκτός από το υπερβατικό πεδίο φυσικά δεν μπορούν να παραλειφθούν το διεθνές δίκαιο, οι αποφάσεις του Ο.Η.Ε. και τα συμφέροντα των αντιμαχόμενων. Έτσι δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι τύχη των Ιεροσολύμων αποτελεί το χρυσό δισκοπότηρο, σε μια μελλοντική διευθέτηση της διένεξης. Το συμπέρασμα της διατριβής είναι ότι η πολύχρονη διαμάχη μεταξύ των δύο λαών, μετρούμενη σε ανθρωπιστικούς και οικονομικούς όρους, βαίνει συνεχώς επιδεινούμενη, εκτός των κινδύνων που επιφέρει στη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής, γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη για επίλυσή της. Παρά τις τεράστιες δυσκολίες, μία λύση θα επιφέρει τεράστια οφέλη στο οικονομικό και πρωτίστως στο ανθρωπιστικό πεδίο και για τις δύο κοινωνίες. Η μελέτη των παραγόντων εκείνων που εκτροχίασαν προηγούμενες προσπάθειες, η πραγματική πολιτική βούληση των δύο μερών, πέρα από εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες και η διεθνής υποστήριξη, αποτελεί το κλειδί για την οριστική λύση της διένεξης.
Abstract:
This thesis tries to show how the Israeli-Palestinian conflict was created and has evolved until today. The purpose of the thesis is to demonstrate the Palestinian factor in the Middle East in relation to Israel. The approach to the topic will be taken in a way that demonstrates how the Israeli-Palestinian conflict came about. An attempt will also be made to highlight the role played by both internal and external actors. First, a historical review of the history of Palestine up to the 19th century will be undertaken, with a special focus on the Roman Empire and the Crusades, which still have an impact on the collective memory of the two peoples today. At the same time, the term 'Palestine' is clarified etymologically, chronologically and geographically. This is followed by an analysis of the currents of Zionism and Arab-Palestinian nationalism, the place and time of their development and the mechanisms these two currents used to establish themselves. The exploration of the conflict is always done in relation to the economic, social and administrative situation in Palestine, in the two communities and how it affects and influences them. In addition, the various stages through which Arab/Palestinian and Israeli relations have passed are highlighted. The conflict is divided into two major periods. The first, from the 19th century to 1948, where specific reference is made to the letters between Henry McMown and Sharif-Houssen, the Sykes-Picot agreement, the Balfour Declaration and the way in which the two communities acted between the war and during the Second World War. The second period covers the events that took place from 1948 to 2022, presenting the wars that took place, the attitude of the international community and the political developments of the period. In addition, reference is made to the position of Palestinians in the occupied territories and in the various Arab countries where they live as refugees and how this presence affects the problem. At the same time, efforts to find a modus vivendi and as fair a settlement of the conflict as possible are presented. At the same time, a thorough presentation is given of the policies of the major powers whose decisions and actions have influenced the development of the conflict, as well as the actions and decisions of the main actors in the conflict, the Israelis and the Palestinians. An important part of the dispute concerns the future of Jerusalem. Holy City of Jews, Christians and Muslims. In a conflict in which much of the myth and religious element is inherent, the conflict over the city of Jerusalem takes on a metaphysical salvific character for the warring parties. Apart from the transcendental realm, of course, international law, UN resolutions and the interests of the belligerents cannot be omitted. Thus it is no exaggeration to say that the fate of Jerusalem is the golden grail in a future settlement of the conflict. The conclusion of the thesis is that the long-standing conflict, between the two peoples, measured in humanitarian and economic terms, is constantly deteriorating, in addition to the dangers it poses to the stability of the wider region, which makes it imperative that it be resolved. Despite the enormous difficulties, a solution will bring enormous economic and, above all, humanitarian benefits for both societies. A study of the factors that have derailed previous efforts, the real political will of the two parties, beyond internal political considerations, and international support, is the key to a definitive solution to the conflict.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2023
