«Ζητήματα ανταλλαγής πληροφοριών και συλλογής αποδεικτικών στοιχείων στο πλαίσιο της αστυνομικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση: η σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εντολής Έρευνας και της Ευρωπαϊκής Εντολής Υποβολής και Διατήρησης Ηλεκτρονικών Αποδεικτικών Στοιχείων»
Τίτλος:
“Intelligence and evidence-gathering issues in police cooperation in criminal cases within the European Union: the relationship between the European Investigation Order and the European Electronic Evidence Production and Preservation Order”
Κύρια Υπευθυνότητα:
Γεωργιτσόπουλος, Νικόλαος Φ.
Επιβλέπων:
Τσόλκα, Όλγα Β.
Θέματα:
Keywords:
Ευρωπαϊκή Ένωση, Ασφάλεια, Ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία (e-evidence), Ευρωπαϊκή Εντολή Έρευνας, Ευρωπαϊκή Εντολή Υποβολής Στοιχείων, Ευρωπαϊκή Εντολή Διατήρησης Στοιχείων Intelligence, Security, European Union, e-evidence, electronic evidence, European Investigation Order, European Production Order, European Preservation Order
Ημερομηνία Έκδοσης:
2023
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στην παρούσα διπλωματική εργασία, γίνεται μία παρουσίαση του πλαισίου μέσα στο οποίο η Ένωση και τα κράτη μέλη καλούνται να αιτηθούν και να συλλέξουν ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία. Το ήδη υφιστάμενο νομικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Εντολής Έρευνας (ΕΕΕ), το οποίο βασίζεται στην αμοιβαία αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων, μπορεί να εφαρμοστεί και για την περίπτωση συλλογής ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων από άλλα κράτη μέλη. Η Επιτροπή στη σχετική πρόταση της για τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία, αναφέρει ότι η ΕΕΕ καθώς και η αμοιβαία δικαστική συνδρομή επιφέρουν καθυστερήσεις στην αναζήτηση αυτής της ιδιαίτερης κατηγορίας αποδεικτικών στοιχείων και συνεπώς δεν παρέχουν αποτελεσματικό αίσθημα ασφάλειας στους πολίτες της Ένωσης, για αυτό και προτείνει δύο νέα νομικά εργαλείο για τη συλλογή ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων την Ευρωπαϊκή Εντολή Υποβολής (ΕΕΥποβ.) και την Ευρωπαϊκή Εντολή Διατήρησης (ΕΕΔιατ.) ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων. Όπως διαφαίνεται στο τοπίο η ΕΕΕ, η ΕΕΥποβ. και ΕΕΔιατ. θα συνυπάρξουν στο πεδίο της Ένωσης και θα αποτελούν νομικά εργαλεία που θα επιτρέπουν την ανταλλαγή ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων μεταξύ των κρατών μελών της Ένωσης στο πλαίσιο ποινικών ερευνών. Τα εργαλεία αυτά αποσκοπούν στη διευκόλυνση της διασυνοριακής συνεργασίας στην έρευνα και τη δίωξη των ποινικών αδικημάτων, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τα δικαιώματα των ατόμων και την ανάγκη προστασίας προσωπικών δεδομένων. Η ΕΕΕ επιτρέπει στις αρχές σε ένα κράτος μέλος της Ένωσης να ζητήσουν συνδρομή από τις αρχές σε άλλο κράτος μέλος, ακόμα και στη συγκέντρωση ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων για χρήση σε ποινικές διαδικασίες, διασφαλίζοντας πλήρως τα δικαιώματα των υπόπτων και κατηγορουμένων, με την παρέμβαση κρατικών αρχών και στα δύο κράτη μέλη. Από την άλλη πλευρά η προτεινόμενη ΕΕΥποβ. στοχεύει στον εξορθολογισμό της διαδικασίας για την απόκτηση ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων από άλλα κράτη μέλη και να διασφαλίσει ότι τα αιτήματα αυτά αντιμετωπίζονται με έγκαιρο και αποτελεσματικό τρόπο, στερούμενη όμως ορισμένων διασφαλιστικών δικλείδων στην προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των υποκείμενων προσώπων σε σχέση με την ΕΕΕ. Παράλληλα η ΕΕΔιατ., επιτρέπει στις αρχές σε ένα κράτος μέλος να ζητήσουν να διατηρηθούν ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία σε έναν πάροχο που βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος για σκοπούς ποινικής διερεύνησης. Η ΕΕΔιατ. αποσκοπεί στην πρόληψη της καταστροφής ή της αλλοίωσης των ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων που μπορεί να απαιτηθούν για ποινική έρευνα. Η Επιτροπή αναφέρει ότι οι δύο νέες εντολές, δημιουργούν ένα σύγχρονο πλαίσιο για την ανταλλαγή ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων μεταξύ των κρατών μελών κατά τρόπο που να είναι σύμφωνο με την Ενωσιακή νομοθεσία και τα θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων. Ωστόσο, συγκρίνοντας τα νομικά εργαλεία αυτά, γίνεται αντιληπτό ότι το επίπεδο προστασίας των δικαιωμάτων ίσως δεν είναι το ίδιο με την χρήση όλων των εντολών και αυτό γιατί με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις για την ΕΕΥποβ. και ΕΕΔιατ. δεν είναι βέβαιο αν εξασφαλίζονται επαρκώς και γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα των υπόπτων και κατηγορουμένων, συγκρινόμενες πάντα με την ΕΕΕ. Τέλος, διαπιστώνεται ότι η μελλοντική συνύπαρξη αυτών των εντολών (ΕΕΕ, ΕΕΥποβ. και ΕΕΔιατ.) και η σχέση μεταξύ αυτών, δημιουργεί τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να επιλέγουν κάθε φορά το κατάλληλο νομικό εργαλείο προκειμένου να διευκολυνθεί η διασυνοριακή συνεργασία σε ποινικές έρευνες, για την συλλογή εκείνων των ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων που κρίνονται αναγκαία, με τις όποιες επιφυλάξεις αναφέρθηκαν προηγουμένως.
Abstract:
This thesis, it is presented the framework in which the Union and the Member States are invited to apply and collect electronic evidence. The European Investigation Order (EIO) is already an existing legal tool based on mutual recognition of judicial decisions that can also be applied to the case of collecting electronic evidence from other Member States. The Commission in its proposal for electronic evidence states that EIO as well as mutual judicial assistance brings delays in the search for this particular category of evidence and therefore does not provide an effective sense of justice to the citizens of the Union, so it proposes two new legal tools. The European Production Order (EPO) and the European Preservation Order (EPSO). As appear in the landscape the EIO, EPO, and EPSO will coexist in the field of Union and will be the legal tools that will allow the exchange of electronic evidence between the Member States within the context of criminal investigations. These tools are intended to facilitate cross-border cooperation in the prosecution and investigation of criminal offenses, also taking into account the rights of individuals and the need to protect personal data. EIO enables the authorities of a Member State of the Union to request the authorities in another Member State, even in the gathering of electronic evidence for use in criminal proceedings, fully ensuring the rights of suspects and accused, but with the intervention of state authorities between the two Member States. On the other hand, the proposed EPO aims to rationalize the process of acquiring electronic evidence from other Member States and to ensure that these requests are treated in a timely and effective way but deprived of certain safeguards in protecting the fundamental rights of the subjects to Relationship with EIO. At the same time, EPSO allows the authorities in one Member State to request that electronic evidence be maintained and not erased in a provider located in another Member State for criminal investigation. The EPSO aims to prevent the destruction or deterioration of electronic evidence that may be required for criminal investigation and is stored in a provider. The Commission states that the two new legal tools will create a modern framework for the exchange of electronic evidence between Member States in a manner by the EU legislation and the fundamental rights of individuals. However, comparing these legal tools, it is understood that the level of protection of rights may not be the same as the use of all orders because of the proposed electronic evidence arrangements. It is not certain whether the rights of suspects and accused are sufficiently secured, always compared to EIO. Finally, it is found that the future coexistence of these orders and the relationship between them creates an ability for the Member States to choose the appropriate legal tool each time to facilitate cross-border cooperation in criminal investigations to collect the electronic evidence that is crucial for each case, having in mind the limitations of each tool in perspective of human rights protection.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο και Πολιτική, 2023
