Ελευθερία του Τύπου, Προστασία Προσωπικών δεδομένων , Ιδιωτικότητας, Αρχή της Αναλογικότητας, Νέα Μέσα Ενημέρωσης Privacy, Person Data Protection, The freedom of the press, New Media
Ημερομηνία Έκδοσης:
2022
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η ιλιγγιώδης τεχνολογική εξέλιξη που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια όπως επίσης και η ατέρμονη ανάγκη του κοινού για συνεχή πληροφόρηση έχουν δημιουργήσει ένα αίσθημα έντονου προβληματισμού σε ό,τι αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι ο ιδιωτικός βίος και πιο συγκεκριμένα τα προσωπικά δεδομένα του ατόμου βρίσκονται στο επίκεντρο πολυποίκιλων απειλών. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων ανήκει στην κατηγορία των νέων δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στο αναθεωρημένο Σύνταγμα , και συγκεκριμένα το άρθρο 9Α που προστατεύει το άτομο από τη συλλογή και επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων. Η προστασία αυτή διασφαλίζεται από μια ανεξάρτητη αρχή που συγκροτείται και λειτουργεί όπως ο νόμος ορίζει (ΑΠΔΠΧ). Τα προσωπικά δεδομένα δεν είναι όμως ένα κυρίαρχο δικαίωμα έναντι όλων. Αντιθέτως πρέπει να συνυπάρχουν και να σταθμίζονται με τα υπόλοιπα συνταγματικώς προστατευόμενα έννομα αγαθά. Συχνά, η Αρχή όπως και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχουν ασχοληθεί με περιστατικά σύγκρουσης του δικαιώματος προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων ,με την ελευθερία έκφρασης και το δικαίωμα των πολιτών για πληροφόρηση , δημιουργώντας έτσι μια επιτακτική ανάγκη προστασίας των ισχυρών αυτών έννομων συμφερόντων. Οι δημοσιογράφοι με την σειρά τους στην προσπάθεια τους να υπηρετήσουν το λειτούργημα τους πρέπει να έχουν πρόσβαση στις πηγές ενημέρωσης. Προς επίτευξη αυτού του σκοπού το κράτος έχει υποχρέωση όχι μόνο να μην εμποδίζει αλλά να διευκολύνουν αυτήν την πρόσβαση, ώστε η κοινωνία να ενημερώνεται για όσα συμβαίνουν και όλα αυτά μέσα σε ένα πλαίσιο προστασίας και σεβασμού των προσωπικών δεδομένων.\r\nΤα ΜΜΕ δικαιούνται να ενημερώνουν την κοινή γνώμη και να μεταδίδουν πληροφορίες και σχόλια που αφορούν μεταξύ άλλων πρόσωπα της επικαιρότητας που εκτίθενται στην δημοσιότητα. Η προστασία του ιδιωτικού βίου των οποίων όμως δεν κατοχυρώνεται σε απόλυτο βαθμό, και στην περίπτωση αυτή , η μετάδοση πληροφοριών σχετικά με την προσωπική τους ζωή πρέπει να γίνεται με τρόπο λιτό και όχι υπερβολικό, διατηρώντας το μέτρο και να αποβλέπει στην ενημέρωση του κοινού. Η ελευθερία της έκφρασης και ειδικότερα η ελευθερία του τύπου δεν συνεπάγεται απαλλαγή από τις δεσμεύσεις των νόμων του κράτους.Αυτό ακριβώς θα μας απασχολήσει στην παρούσα εργασία ,τον τρόπο δηλαδή που θα κατέστι δυνατή η συνύπαρξη όλων των συνταγματικώς προστατευόμενων δικαιωμάτων.\r\nΟι νέες τεχνολογίες πολλαπλασιάζουν τις δυνατότητες, αλλά παράλληλα και τους κινδύνους για τα δικαιώματα των προσώπων τα οποία αφορούν οι πληροφορίες . Πιο συγκεκριμένα με την νέα τεχνολογία αυξάνεται ο όγκος των πληροφοριών που μπορούν να αρχειοθετηθούν και είναι εφικτή η περαιτέρω συσχέτιση διάσπαρτων πληροφοριών μέσω της χρήσης ψηφιακών συστημάτων ,όπως επίσης ο χρόνος που διατηρούνται οι πληροφορίες αυτές είναι σαφώς μεγαλύτερος. Φυσικά το νομικό μας πλαίσιο δεν θα μπορούσε να μείνει σταθερό , αντιθέτως εξελίσσεται παράλληλα με την τεχνολογία και στοχεύει σε ένα παράλληλο μοτίβο συνύπαρξης. Παρόλα αυτά το διαδίκτυο έχει καθοριστικό ρόλο στην αύξηση της πρόσβασης του κοινού στις ειδήσεις και στην διευκόλυνση της διάδοσης των πληροφοριών επηρεάζοντας με αυτόν τον τρόπο και τα ΜΜΕ. Τα ΜΜΕ έχουν εξελιχθεί και δεν περιορίζονται πλέον στα κλασικά (έντυπος τύπος και ραδιοτηλεόραση), δημιουργώντας ακόμα περισσότερους κινδύνους. Τα παραδοσιακά ΜΜΕ τείνουν να αντικατασταθούν πλήρως από τα «Νέα» Μέσα Ενημέρωσης διαφοροποιώντας τα πράγματα και αλλοιώνοντας την ιδιότητα του δημοσιογράφου και του δημοσιογραφικού λόγου γενικότερα. Το γεγονός μάλιστα ότι, στην εποχή του διαδικτύου, υπάρχει η δυνατότητα το υλικό αυτό να αναρτηθεί, να διανεμηθεί και να αναδιανεμηθεί από οποιονδήποτε , αποκτώντας πρόσβαση σε αυτό επιφέρει ίσως και σε ανυπολόγιστο βαθμό δυσάρεστες επιπτώσεις. Αυτό σημαίνει ότι κανένα πρόσωπο δεν αποδεσμεύεται πλήρως από το παρελθόν του και ανά πάσα στιγμή είναι δυνατή η επαναφορά πληροφοριών που ανήκουν πλέον στο παρελθόν. Προβληματισμός ,ωστόσο, υπάρχει σχετικά με το αν ένα δικαίωμα στην ψηφιακή λήθη θα ήταν αντίθετο με το δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης, την ελευθερία της πληροφορίας και γενικότερα της ελευθερίας τύπου , όπου επιβάλλεται η διατήρηση της πληροφορίας στο Διαδίκτυο.Οι κανόνες ,άλλωστε, προστασίας των προσωπικών δεδομένων αποτελούν την αντίδραση του νομοθέτη απέναντι στους κινδύνους που προκάλεσε η εξέλιξη της τεχνολογίας. Το νέο άρθρο 5Α αλλά και το άρθρο 9Α είχε σαν σκοπό να δικτυώσει την ελληνική έννομη τάξη με την «Κοινωνία την πληροφορία», όπου δεν επιτρέπεται να πλήττεται ο πυρήνας ούτε του ενός ούτε του άλλου, η δε αναζήτηση της ισορροπίας μπορεί να περνά από αμφίπλευρους περιορισμούς, αλλά εντός των συνταγματικών ορίων (άρθρο 25) και υπέρ του γενικού συμφέροντος. Η αρχή της στάθμισης εφαρμόζεται κατά την πάγια νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ). Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη η εναρμόνιση των αντικρουόμενων χωρίς όμως να παραγκωνίζεται κανένα δικαίωμα του ατόμου, ώστε να μην μετατραπεί η κοινωνία μας από Κοινωνία της πληροφόρησης σε Κοινωνία της επιτήρησης.
Abstract:
The outrageously fast technological evolution as well as the people’s need for constantly renewed information have caused intense concern in regard to personal data protection. It is a wildly accepted belief that privacy , personal data, to be exact , is under threat in many different way. The protection of personal data fells in the group of the new rights that are referred and secured in the renewed text of the constitution and more specifically the article 9Α protects the individual against the collections and process of his own personal data by a third person. This protection is guaranteed by an Independent Authority that is consisted and functions according the law. However, personal data is not always out of anyone’s reach .On the contrary, it has to coexist and harmony with the other constitutionally secured rights. That Indepented Authority as well as the European Court of Human Rights have dealt with cases of contrast between the personal data and privacy rights on the one hand, and the people’s right of information on the other hand, creating the urgent need of providing protection to those lawful interests. Moreover, journalists, in order to be able to work efficiently, have to have access to the news sources. In order to achieve this goal the state has the obligation not to hinder , but to facilitate this access, so the society is well informed about what happens, while all that take place in a frame of protection and respect of personal data. Mass Media have the right to inform the public, providing information and making comments about people who are in the public eye, whose privacy, however can be partially broken, but not at the great extent , so the public gets informed. The freedom of speech as well as the freedom of the press have to abide by the rule of the law. This is the object of this project, exploring the way how conflicting constitutional rights can coexist. New digital technology increases the potential but at the same time, the danger for the rights of people who are presented by the media. More specifically, new digital technology increases the volume of information that can be processed and interrelated through the use of proper software. Furthermore, that information can be enriched and preserved for a long time. Nevertheless, the internet plays a critical role since is enables the public to have increased access capacity to the news and it facilitates the spread of information affecting in this way the Mass Media themselves. The media themselves have evolved, beyond the traditional forms (press, TV, radio) and that causes even more concern. The traditional Mass Media tend to be completely replaced by the new ones, something that changes the people, journalists and the involved in general. The fact that any online material can be accessed, processed and distributed by anybody anytime increases the risk. That means, for example, that no one can leave his past behind, since information about his past can be publicly brought back at any given time or occasion. There is a debate whether digital oblivion would be in contrast the right of expression the right of information the right of free press. In addition, the law concerning personal data protection consists the lawmaker’s reaction towards the danger imposed the digital evolution. The new article 5, as well as 9 intend to connect the value of law with the society of information, without allowing them to hurt each other. The pursue of this balance can go through mutual limitations, however always within the constitutional standards cortically article (25). The basic principle of this balance is applied in the courts decisions, as well as in the European court of human rights. We should take precautions in order to maintain our society as it is, society of information, and not turn it into a society of surveillance.