Απo-εξημέρωση, αποκλεισμοί, δικαιώματα των ζώων, ζώα, ζωικότητα, πόλεις Feral, exclusions, animal rights, animals, animality, cities
Ημερομηνία Έκδοσης:
2021
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Από τον 19ο αιώνα έως τη σύγχρονη εποχή, σημαντικοί κοινωνικοί μετασχηματισμοί είχαν τεράστιες συνέπειες για τις ζωές των ζώων και καθόρισαν τους συγκεκριμένους χώρους και τόπους στους οποίους τα ζώα θα πρέπει να περιορίζονται: σφαγεία, εκτροφεία, εργαστήρια, ζωολογικοί κήποι και ανθρώπινα σπίτια. Στον κατεξοχήν ανθρωποκεντρικό χώρο της νεωτερικής πόλης, κάποια ζώα θεωρούνται «εκτός τόπου», καταλαμβάνοντας μια μοναδική και αμφίσημη κατηγορία ζωής η οποία στα αγγλικά ορίζεται ως «feral». Η λέξη αυτή σημαίνει πως ένα ζώο δεν είναι πλέον εξημερωμένο αλλά ούτε πραγματικά άγριο· το «feral» ζώο ενοικεί στο σύνορο της διάκρισης, σε έναν χώρο μετάβασης και ασάφειας, σε ένα πέρασμα από την εξημερωμένη κατάσταση προς μια άγρια. Τα ζώα αυτά υπερβαίνουν το όριο μεταξύ πολιτισμού και φύσης, μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού, και δεν παραμένουν σε μία θέση. Προκαλούν έτσι συχνά αισθήματα δυσφορίας και μια αίσθηση ότι το παραβιασμένο όριο μεταξύ αστικού πολιτισμού και ζωικής φύσης θα πρέπει να ανακτηθεί. Ερευνητικά ερωτήματα της παρούσας εργασίας αποτελούν το πώς συγκροτούνται λογοθετικά τα απο-εξημερωμένα ζώα που ζουν στον χώρο της πόλης και με ποιους τρόπους οι συναισθηματικές και επιτελεστικές διαστάσεις των λογοθετικών αυτών κατασκευών τα καθιστούν «εκτός τόπου», καταδεικνύοντας το ευρύτερο ζήτημα των συμπεριλήψεων και των αποκλεισμών τους στις κοινωνίες των νεωτερικών πόλεων. Σκοπός της διερεύνησης των ερωτημάτων αυτών είναι να αναδειχθούν οι τρόποι με τους οποίους η έννοια «feral» προκαλεί ανησυχία και επιθυμία για διαρκή έλεγχο αλλά, ταυτόχρονα, αποτελεί και μια δυνητικά ανατρεπτική συνθήκη η οποία μπορεί να μεταμορφώσει και να αποδομήσει τον καταστατικό ανθρωποκεντρισμό της πόλης. Επιπλέον, η εργασία θα εξετάσει κριτικά τη συζήτηση για τα δικαιώματα των ζώων και τους λόγους για τους οποίους αυτή η συζήτηση αδυνατεί να εξετάσει το όριο της πολιτικής κοινότητας, βάσει του οποίου η ζωικότητα ορίζεται ως «εκτός τόπου» από τον τόπο της πολιτικής. Τα παραπάνω ερωτήματα μελετήθηκαν μέσω βιβλιογραφικής έρευνας η οποία αντλεί τα επιχειρήματά της από τα πεδία των κριτικών σπουδών ζώων, των σπουδών ζώων, της φιλοσοφίας και της γεωγραφίας των ζώων, και συνυφαίνει το υλικό αυτό με την ανθρωπολογική οπτική, τη βιοπολιτική θεωρία, τη σύγχρονη κοινωνική θεωρία, την κριτική θεωρία δικαιωμάτων και τις πολιτισμικές σπουδές. Τα ζώα μελετήθηκαν ως κοινωνικές ομάδες που περιθωριοποιούνται μέσα στη δίνη της αστικής ζωής και ως ομάδες που εμπλέκονται σε σύνθετες σχέσεις εξουσίας. Οι σχέσεις αυτές διαμορφώνουν το χωρικό πλαίσιο στο οποίο αυτά βρίσκονται και καθορίζουν τη συμπερίληψη ή τον αποκλεισμό τους, επιφέροντας ανάλογες επιπτώσεις στα σώματα και τις ζωές τους.
Abstract:
Since the 19th century, important social transformations have had enormous consequences on animals’ lives and have designated the specific spaces and places where animals should be contained: slaughterhouses, breeding grounds, labs, zoos, and human residencies. In the highly anthropocentric modern city, some animals are thought to be “out of place;” those animals occupy the unique and ambivalent category of “feral.” Feral, means that an animal is no longer domesticated but is not really wild either; rather, the “feral” animal inhabits the limit of distinction, the place of transition and ambiguity, the passage from a domesticated state to a wild one. Those animals transgress the boundary between civilization and nature, between public and private, and do not stay in one place. Thus, they often cause discomfort and a feeling that the boundary between urban culture and animal nature should be restored. This thesis is based on questions that explore the ways in which feral animals that live in urban environments are discursively constructed, and also how the affective and performative dimensions of those discursive constructions mark feral animals as being “out of place,” thus manifesting the wider processes through which animal subjects are included in or excluded from the communities of modern cities. By exploring such questions, the thesis focuses on the ways in which the notion of ferality can provoke a feeling of anxiety and a desire for control, and how it can also be a potentially subversive condition that transforms and deconstructs the inherent anthropocentrism of modern cities. The thesis also aims to critically assess the discussion on animal rights and how it fails to raise questions concerning the limits of the political that define animality as “out of place” from the space of politics. The thesis approaches these questions through a bibliographical research that draws on critical animal studies, animal studies, philosophy, and animal geography; arguments from these fields of study are then given a perspective that combines anthropological reasoning, biopolitical theory, contemporary social theory, human/animal rights theory, and cultural studies. Throughout this study, animals are considered a social group that is being marginalized in the throes of urban life, as well as a group that is subjected to multiple power relations that shape the spatial context in which animals live and decide their inclusion or exclusion, affecting accordingly the animal bodies and lives.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνική και Πολιτισμική Ανθρωπολογία", 2021
