Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η μετανάστευση αποτελεί μια διαχρονική κοινωνική συνθήκη με τα κίνητρα του πληθυσμού που μετακινείται να μην διαφοροποιούνται σημαντικά ανά τα χρόνια. Οι πόλεμοι συνεχίζουν να υφίστανται στις μέρες μας με τις συνέπειες τους να επιφέρουν τεράστιες αλλαγές στην οικονομική και κοινωνική ζωή των ανθρώπων. Φυσικά η Ευρώπη δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από το μεταναστευτικό ζήτημα καθόσον οι μεταναστευτικές ροές που δέχεται είναι μεγάλες αφού αποτελεί ένα ασφαλές έδαφος τόσο για την ευημερία όσο και την ανάπτυξη των ανθρώπων που επιλέγουν να εισέλθουν στο έδαφος της. Η θέληση για ευημερία που θα μπορεί να απολάβει κάποιος υπήκοος τρίτης χώρας, με την εξασφάλιση αξιοπρεπών όρων διαβίωσης και κυρίως μακριά από την απειλή του πολέμου, ωθεί ένα μεγάλο αριθμό μεταναστών - προσφύγων να εισέλθουν παράτυπα στο ευρωπαϊκό έδαφος. \r\nΗ Ευρώπη εξέτασε την μετανάστευση υπό το πρίσμα της ασφάλειας και της προσπάθειας για αποτελεσματικό έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της. Από την δεκαετία του 1990 και έπειτα διακατέχεται από την αντίληψη ότι η μεταναστευτική πολιτική και ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων θα πρέπει να γίνεται από κοινού μεταξύ των κρατών μελών προκειμένου να υπάρξει μια ολοκληρωμένη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων με απώτερο σκοπό την εξασφάλιση της αποτελεσματικής ασφάλειας τόσο εντός του ευρωπαϊκού εδάφους όσο και στα εξωτερικά σύνορα. Η δημιουργία του χώρου Schengen συνέβαλε στον ανωτέρω σκοπό και μέσα από αυτόν αναδύθηκε ο λεγόμενος χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης που πρωταρχικό σκοπό έχει να απολαμβάνουν οι διαμένοντες εντός του ευρωπαϊκού εδάφους το μέγιστο επίπεδο όσον αφορά τα δικαιώματα τους διαβιώντας ταυτόχρονα σε ένα χώρο που θα είναι άμεσα συνυφασμένος με την δέουσα ασφάλεια και την δικαιοσύνη. Στο παραπάνω πλαίσιο αναπτύχθηκαν οι πολιτικές για τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών στα εξωτερικά σύνορα από την δεκαετία του 1990 και έπειτα παρουσιάζοντας μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον. Η Ευρώπη προσπάθησε και συνεχίζει να προσπαθεί προς την κατεύθυνση επίτευξης του στόχου αυτού με διάφορα προγράμματα τα οποία πηγάζουν από Συνθήκες και τα τελευταία χρόνια μέσω Συμφώνων. Η διαμόρφωση των πολιτικών αυτών εκπορεύονται από τις εκάστοτε αντιλήψεις και γεγονότα που συνέβησαν ανά τους καιρούς διαμορφώνοντας αυτές έτσι όπως τις γνωρίζουμε σήμερα. Καταλυτικό ρόλο στην διαμόρφωση της σημερινής πολιτικής της Ε.Ε. για την μετανάστευση και το άσυλο διαδραμάτισε η μεταναστευτική κρίση του 2015 απόρροια της οποίας ήταν η καταγραφή μεγάλου αριθμού θανάτων μεταναστών οι οποίοι προσπάθησαν να εισέλθουν παράτυπα δια θαλάσσης εντός της Ευρώπης. Στην κατεύθυνση αυτή η Ε.Ε. δημιούργησε τον Frontex ο οποίος ανέλαβε τον ρόλο τόσο της ολοκληρωμένης διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων όσο και το ρόλο του εκφραστή της πολιτικής της στα εξωτερικά σύνορα. Ταυτόχρονα όμως ανά το πέρασμα των χρόνων φτάνοντας στο σήμερα αναδύθηκαν βασικά ελαττώματα στις πολιτικές της μετανάστευσης και του ελέγχου των εξωτερικών συνόρων τόσο σε πολιτικό όσο και επιχειρησιακό επίπεδο μέσω της επιχειρησιακής λειτουργίας του Frontex.
Abstract:
Immigration constitutes a timeless social condition with the motives of the population that moves not to differentiate significantly over the years. Wars continue to exist in our days with their consequences to bring huge changes in people’s economic and social life. Of course, Europe couldn’t abstain from the immigration issue since the migration flows that Europe accepts are large because it is a safe territory not only for the well-being but also for the development of those people who choose to enter its territory. The will for prosperity that a third country national can get by ensuring decent living conditions and mainly away from the threat of war, pushes a large number οf immigrants – refugees to enter the European territory illegally. Europe examined immigration in the light of security and effort for effective control of its external borders. Since the 1990s and afterwards, Europe is possessed by the perception that immigration policy and external border control should be done jointly among the member states in order to exist an integrated management of external borders with the ultimate goal of ensuring effective security not only within the European territory but also at its external borders. The creation of Schengen Area contributed to that interior motive and the so-called area of freedom, security and justice whose primary purpose is to secure the European territory so residents enjoy the maximum level of their rights living at the same time in a place that is directly connected to the appropriate security and justice, emerged through it. Within the above context the policies for the control of immigration flows at the external borders since 1990s and afterwards were developed and they presented great scientific interest. Europe tried in the past and it continues to try towards the achievement of that goal through numerous programs that originate from Treaties and in recent years through Agreements. The formation of these policies comes from the various perceptions and events that happened over time, shaping them as we know them today. The immigration crisis of 2015 which resulted in the recording of a large number of deaths of migrants who tried to enter Europe illegally by sea, played a catalytic role in the formative of the current EU policy on migration and asylum. In this direction, the EU created Frontex which assumed the role of both the integrated management of the external borders and the role of the expressing its policy on the external borders. However, at the same time, over the years until today, fundamental defects emerged in immigration policies and the control of the external borders both at political and operational level through the Frontex operational function.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνές Δίκαιο και Διπλωματικές Σπουδές, 2022
