Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στην παρούσα εργασία μελετάται το πλαίσιο δικαιωμάτων που κατοχυρώνει για τα θύματα εγκληματικών πράξεων η ενωσιακή νομοθεσία μέσω της οδηγίας 2012/29/ΕΕ. Στόχο της Οδηγίας αποτελεί η θέσπιση κοινών ελάχιστων δικονομικών κανόνων αναφορικά με την πληροφόρηση, την υποστήριξη, τη συμμετοχή και την προστασία των θυμάτων κατά την διάρκεια της ποινικής διαδικασίας, με ειδική μέριμνα για ορισμένες κατηγορίες προσώπων, ιδιαιτέρως ευάλωτες προς την θυματοποίηση. Δεδομένης της έντονης ανομοιογένειας μεταξύ των εθνικών δικαίων των κρατών μελών αφήνεται ευρύ περιθώριο εκτίμησης στις εθνικές αρχές κατά την ενσωμάτωση. Παράλληλα δίνεται προτεραιότητα στο σεβασμό των δικαιωμάτων υπεράσπισης προκειμένου να μην πληγούν θεμελιώδεις αρχές του ποινικού δικαίου. Ο Έλληνας νομοθέτης παρόλο που φάνηκε πρόθυμος να συμμορφωθεί με τις ενωσιακές επιταγές εξασφαλίζοντας μάλιστα και μεγαλύτερο πλαίσιο προστασίας σε ορισμένες περιπτώσεις δεν έχει καταφέρει να ελέγξει την αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων που ενσωμάτωσε. Η συγκεκριμένη προβληματική χαρακτηρίζει το σύνολο των εθνικών συστημάτων ποινικής δικαιοσύνης των κρατών μελών που αδυνατούν να αναγνωρίσουν μια πιο ενισχυμένη θέση στο θύμα. Η τάση για μια πιο θυματοκεντρική προσέγγιση του ποινικού δικαίου έχει ενεργοποιήσει την νομοθετική πρωτοβουλία χωρίς αυτό όμως να συνεπάγεται την βελτίωση των συνθηκών συμμετοχής των θυμάτων στην ποινική δίκη. Συνεπακόλουθα, τίθεται εν αμφιβόλω η εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης και εν συνεχεία η καταπολέμηση των συνεπειών της θυματοποίησης και της εγκληματικότητας στην ευρωενωσιακή έννομη τάξη.
Abstract:
his master thesis examines the framework of rights guaranteed for victims of crime by EU legislation through Directive 2012/29/EU. The aim of the Directive is to establish common minimum procedural rules regarding information, support, participation and protection of victims during criminal proceedings, with special attention to certain groups of people who are particularly vulnerable to victimisation. Given the considerable disparities between the national laws of the Member States, a wide discretion of power is given to the national authorities when transposing the Directive. At the same time, priority is given to respecting the rights of the defence in order not to compromise fundamental principles of criminal law. Although the Greek legislator has been willing to comply with the EU requirements and has even ensured a greater level of protection in some cases, they have not been able to monitor the effective application of the provisions they have transposed. This problem is common to all the national criminal justice systems of the Member States, which are unable to empower the victim. The trend towards a more victim-centred approach to criminal law has stimulated legislative initiative, but this has not led to an improvement in the conditions for victims' participation in criminal proceedings. As a consequence, the confidence of European citizens in the justice system and, consequently, the fight against the consequences of victimisation and crime in the EU criminal justice system is called into question.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο και Πολιτική, 2022
