Τρόποι και μέσα για την εδραίωση ενός πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ Κύπρου, Αιγύπτου και Ελλάδας
Τίτλος:
Ways and means to establish a pillar of stability in Eastern Mediterranean through military cooperation between Cyprus, Egypt and Greece
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία περιλαμβάνει τέσσερα κεφάλαια, συμπεράσματα και προτάσεις. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η θεωρία πίσω από τη γεωπολιτική μας προσέγγιση η οποία βασίζεται στη συστημική ανάλυση της μεσογειακής γεωπολιτικής δομής από τον Δρ Ιωάννη Θ. Μάζη. Επικεντρώνεται περαιτέρω στα αυξανόμενα ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας και στη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου. Το δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζει τους ενδοπεριφερειακούς αποσταθεροποιητικούς παράγοντες που πηγάζουν κυρίως από την τουρκική ιμπεριαλιστική πολιτική. Επιπλέον, αποκαλύπτει την ισχυρή επιρροή εξωπεριφερειακών (ή υπερ-συστημικών) δρώντων όπως οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Ρωσία, η Κίνα και η Γαλλία. Το τρίτο κεφάλαιο επικεντρώνεται στα όρια της συνεργασίας διερευνώντας τις διαφορετικές απόψεις των διαφόρων σχολών διεθνών σχέσεων σε θέματα όπως η διακρατική συνεργασία, τα απόλυτα έναντι των σχετικών κερδών και η εξαπάτηση, καθώς και η αποτελεσματικότητα των διεθνών οργανισμών στην προώθηση της συνεργασίας. Επιπλέον, παρουσιάζει τη συμπληρωματική επίδραση του νεοκλασικού ρεαλισμού στην προσέγγιση των ρεαλιστών προσθέτοντας ενδοκρατικές μεταβλητές στη συνολική συστημική εικόνα. Τέλος, δίνονται κάποιες προϋποθέσεις επιτυχούς συνεργασίας για την εφαρμογή τους στην ελληνοκυπριακή-αιγυπτιακή τριμερή. Το τέταρτο κεφάλαιο λειτουργεί ως το επίκεντρο αυτής της εργασίας. Παρουσιάζει τρόπους και μέσα με τα οποία η υφιστάμενη ελληνοκυπριακή-αιγυπτιακή στρατιωτική συνεργασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της περιφερειακής ασφάλειας και τη δημιουργία ενός ισχυρού πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Εξετάζει περαιτέρω ορισμένα από τα σημεία της συνεργασίας, τα οποία μέσω της περαιτέρω ανάπτυξης, θα μπορούσαν να ενισχύσουν την περιφερειακή σταθερότητα, το αποτρεπτικό αποτέλεσμα και την κρατική κυριαρχία των συμμετεχόντων μέσω της επέκτασης της στρατιωτικής συνεργασίας και με την εμβάθυνσή της μέσω της κοινής επίγνωσης της κατάστασης και της αντίληψης των απειλών. Τα συμπεράσματα αντικατοπτρίζουν την απαίτηση ενίσχυσης αυτής της στρατιωτικής συνεργασίας με ένα επαναλαμβανόμενο ευρύτερο κοινό πρόγραμμα στρατιωτικών ασκήσεων. Επιπλέον, υπογραμμίζουν τον ζωτικό ρόλο της Ελλάδας και της Αιγύπτου στην ανάπτυξη μιας κοινής στρατηγικής αποτροπής για το την Ανατολική Μεσόγειο που βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό, τη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο και μια ειλικρινή, μη ευκαιριακή, συναίνεση. Τονίζουν επίσης την ανάγκη να μην παραβλέπεται η ανάπτυξη ατομικών στρατιωτικών ικανοτήτων. Τέλος, διατυπώνονται ορισμένες προτάσεις για την ενίσχυση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της συνεργασίας μέσω της κοινής ευαισθητοποίησης για την ασφάλεια στη θάλασσα, της συνεργασίας της αμυντικής βιομηχανίας, της διαλειτουργικότητας των δυνάμεων μέσω της προώθησης ενός διαπολιτισμικού περιβάλλοντος και της μελλοντικής επέκτασης σε πολυμερή σχήματα συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων χωρών.
Abstract:
This paper comprises four chapters, conclusions, and proposals. The first chapter presents the theory behind our geopolitical approach, which is based on the systemic analysis of the Mediterranean geopolitical structure by Dr. Ioannis T. Mazis. It further focuses on the rising energy security issues and the partnership between Greece, Cyprus and Egypt. The second chapter presents the intra-regional destabilizing factors that mainly stem from the Turkish imperialistic policy. Moreover, it unveils the strong influence of extra-regional (or super-systemic) actors such as the US, EU, Russia, China, and France. The third chapter focuses on the limits of cooperation by exploring the different views of various international relations schools on matters like inter-state cooperation, absolute vs. relative gains and cheating, and the effectiveness of international institutions in fostering collaboration. Additionally, it presents neoclassical realism’s complementary effect to realists’ approach by adding intrastate variables into the overall systemic picture. Lastly, some conditions for successful cooperation are given for their application to the Greek-Cypriot-Egyptian tripartite. The fourth chapter acts as the epicenter of this paper. It presents ways and means with which the existing Greek-Cypriot-Egyptian military cooperation can enhance regional security and establish a sturdy pillar of stability in the Eastern Mediterranean (EMED). It further discusses some of the points in the cooperation, which through further development, could enhance regional stability, the deterrent effect, and the state sovereignty of the participants through the expansion of the military cooperation and with its deepening through common situational awareness and threat perception. The conclusions reflect the requirement to strengthen this military cooperation with a recurring broader common military exercise schedule. Furthermore, they underline Greece’s and Egypt’s vital role in developing a common deterrence strategy for the EMED based on mutual respect, compliance with international law, and a sincere, non-opportunistic consensus. They also stress the need not to overlook individual military capacity building. Lastly, some proposals are made for enhancing the cooperation’s military capabilities through common Maritime Security Awareness, Defence Industry cooperation, interoperability of forces through the promotion of an intercultural environment, and future expansion into multilateral cooperation schemes, including more countries.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2022
