ΗΠΑ-Απομονωτισμός ή κυριαρχία; Oι δυο ακραίες επιλογές της αμερικανικής εθνικής στρατηγικής ασφαλείας. Συνεργασία ή αντιπαράθεση με την ΕΕ;
Τίτλος:
USA–Isolationism or dominance? The two extreme options of the American National Security Strategy. Cooperation or confrontation with the EU?
Κύρια Υπευθυνότητα:
Πέτρου, Φίλιππος Ι.
Επιβλέπων:
Αρβανιτόπουλος, Κωνσταντίνος
Θέματα:
Keywords:
Απομονωτισμός, παρεμβατισμός, αμερικανική εξωτερική πολιτική, ευρωατλαντική συμμαχία, παγκόσμια κυριαρχία Isolationism, Dominance,strategic approach for the US, American foreign policy, interventionism, euro-Atlantic, world domunation
Ημερομηνία Έκδοσης:
2022
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία επιχειρεί να απαντήσει το ποια στρατηγική στάση έναντι της ΕΕ εκτιμάται ως βέλτιστη για τις ΗΠΑ εντός ενός αναδυόμενου πολυκεντρικού διεθνούς συστήματος, υπό το πρίσμα των κυρίαρχων ιδεολογικών ρευμάτων, που συνυπάρχουν διαχρονικά από ιδρύσεως του αμερικανικού κράτους. Συγκεκριμένα, στο πρώτο κεφάλαιο επιχειρείται η, κατά το δυνατό, διεξοδικότερη παράθεση των επικρατέστερων ιδεολογικών ρευμάτων διαμόρφωσης της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ - του απομονωτισμού και της παγκόσμιας κυριαρχίας μέσω παρεμβατισμού - από την αμερικανική ανεξαρτησία έως το τέλος του ψυχρού πολέμου. Ειδική αναφορά γίνεται στις υποπεριπτώσεις του παρεμβατικού ιδεαλισμού αφενός, ως ρεύμα το οποίο προσπάθησε να συγκεράσει τις διαφορές των δύο αντιμαχόμενων σχολών σκέψης, και του πολιτικού ρεαλισμού αφετέρου, ο οποίος εν πολλοίς επικράτησε στην νεότερη διπλωματική ιστορία των ΗΠΑ. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρατίθεται η εξέλιξη των υπόψη ιδεολογικών ρευμάτων διαμόρφωσης της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, μετά το κομβικό σημείο του τέλους του ψυχρού πολέμου. Η καταγραφή αυτής της εξέλιξης αναδεικνύει το γεγονός ότι οι δύο αυτές σχολές σκέψης συνεχίζουν να είναι επίκαιρες στον αμερικανικό δημόσιο διάλογο και σήμερα. Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύονται οι λόγοι που πρέπει, κατά τον γράφοντα, να απορριφθεί ο απομονωτισμός από τις αμερικάνικες ηγεσίες ως επιλογή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Το ανά χείρας πόνημα προκρίνει ως βέλτιστη επιλογή για τις ΗΠΑ, έναν πιο λελογισμένο διεθνή παρεμβατισμό σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, ο οποίος μέσω ενεργοποίησης διπλωματικών και στρατιωτικών συμμαχιών με συγκεκριμένα κράτη – κλειδιά σε όλες τις υποπεριφέρειες αμερικανικών συμφερόντων του πλανήτη, θα αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της νέας παγκόσμιας τάξης που αναδύεται, σε αυτή τη φάση της στρατηγικής αναδίπλωσης στην οποία βρίσκονται οι ΗΠΑ. Στο τέταρτο κεφάλαιο απαριθμούνται οι λόγοι που δεν πρέπει, κατά τον γράφοντα, οι ΗΠΑ να απωλέσουν την ΕΕ από τη ζώνη συμμαχιών τους. Επίσης, καταγράφονται τα πλεονεκτήματα που θα προκύψουν από την περαιτέρω ενίσχυση της ευρωατλαντικής συμμαχίας στην αντιμετώπιση των προκλήσεων του νέου και πιο ασταθή πολυπολικού κόσμου που αναδύεται. Στο πέμπτο κεφάλαιο παρατίθεται μια εκτίμηση του γράφοντος για τη διαμόρφωση της νέας Ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, και (για) τη θέση της Ρωσίας σε αυτήν. Προηγουμένως, το ΝΑΤΟ θεωρούνταν «απαρχαιωμένο ή κλινικά νεκρό», η Αμερική έστρεφε το ενδιαφέρον της στην Ασία, και οι δυο πλευρές του Ατλαντικού όδευαν προς αποσύνδεση (decoupling). Μετά την εισβολή στην Ουκρανία η Δύση συσπειρώθηκε, η Αμερική ξανάστρεψε το ενδιαφέρον της στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, το ΝΑΤΟ ετοιμάζεται να υποδεχθεί νέα μέλη, και η Γερμανία άλλαξε υπόδειγμα εξωτερικής πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, η εργασία αναλύει τη σχέση ΗΠΑ και ΕΕ, υπό το πρίσμα των δύο κυρίαρχων σχολών σκέψης της αμερικανικής πολιτικής ελίτ, του απομονωτισμού και της παγκόσμιας κυριαρχίας μέσω παρεμβατισμού.
Abstract:
The thesis at hand aims to reveal the optimum strategic approach for the US vis-à-vis the EU in an emerging multipolar world. For this reason, the two dominant views that co-exist in the American foreign policy decision-making process, namely, isolationism and interventionism/internationalism, are used as the theoretical foundations. In more detail, the First chapter refers to the evolution of the above-mentioned views from the Declaration of Independence to the end of the Cold War. Special references are made to two subdivisions of the major views, i.e. liberal/idealistic interventionism, which tried to close the gap between being isolated and intervening, and political realism, which seems to be the leading trend in the modern era. The Second chapter focuses on how isolationism and interventionism/ internationalism evolved since the end of the Cold War. This evolution reveals that these two views have not been irrelevant as regards the American foreign policy decision-making process. The Third chapter analyses why isolationism should be abandoned as the USA’s foreign policy choice. Trying to avoid extreme normative connotations, the thesis stands for a mitigated interventionism based on selective alliances with key players in each region. Such interventionism could allow the US to tackle modern challenges effectively. Consequently, the Fourth chapter list the reasons why the US shall not lose their strategic influence on the EU. In this framework, the advantages of an enhanced euro-Atlantic partnership are scrutinized, given the challenges posed by the emerging multipolar world. The next chapter, the fifth, focuses on how the Ukrainian War has affected the Western security order. Before the Russian intervention, NATO was often deemed obsolete and US and EU seemed to decouple; the Ukrainian War strengthened the bonds between the two sides of the Atlantic, boosted NATO’s dynamic and made Germany adopt a new paradigm in its foreign affairs. Against this background, the thesis at hand analyses the relationship between the USA and the EU through the lens of the two dominant views of American foreign policy, isolationism and interventionism/internationalism, to answer the main research question.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές, 2022
