Αναπτυξιακά κίνητρα και ενίσχυση ιδιωτικών επενδύσεων για την Περιφερειακή Ανάπτυξη στην Ελλάδα
Τίτλος:
Development incentives and enhancement of private investments for the Regional Development in Greece
Κύρια Υπευθυνότητα:
Αργυρού, Ιωάννα-Ασπασία Ν.
Επιβλέπων:
Ψυχάρης, Ιωάννης
Θέματα:
Keywords:
Περιφερειακή Ανάπτυξη, Περιφερειακές Ανισότητες, Αναπτυξιακός Νόμος, Αναπτυξιακά Κίνητρα, Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων, Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός Regional Development, Regional Inequalities, Development Law, Development Incentives, Regional Aid Map, General Exemption Regulation
Ημερομηνία Έκδοσης:
2021
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Το σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από την απελευθέρωση των διεθνών ανταλλαγών και του παγκόσμιου εμπορίου, την παγκοσμιοποίηση των οικονομικών σχέσεων και την ανάπτυξη του ανταγωνισμού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, προσπαθώντας να διαφυλάξει τον υγιή ανταγωνισμό χωρίς να αντικαταστήσει τις εθνικές πολιτικές των κρατών-μελών της, καθοδηγεί τα κράτη-μέλη, μέσω των Κανονισμών, των Στρατηγικών και των Κατευθυντήριων Γραμμών της, με γνώμονα δύο βασικούς στόχους: την οικονομική ανάπτυξη και τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων. Για την επίτευξη των στόχων αυτών, αξιοποιούνται εδώ και δεκαετίες, πέραν των υπολοίπων χρηματοδοτικών μέσων και εργαλείων, οι Αναπτυξιακοί Νόμοι. Σύμφωνα με την πραγματοποιούμενη μελέτη, οι αρχικοί Νόμοι στόχευαν πρωτίστως στην αναζωογόνηση της αγοράς ενισχύοντας τις ιδιωτικές επενδύσεις με αποτέλεσμα τη δυσανάλογη αναντιστοιχία μεταξύ των παρεχόμενων κινήτρων, του κοινωνικοοικονομικού οφέλους και της μείωσης των περιφερειακών ανισοτήτων. Η έλλειψη αξιολόγησης των αναπτυξιακών αποτελεσμάτων των παλαιότερων νόμων, καθώς και οι εφήμερες πολιτικές επιλογές, βάσει των καθαρά μετρήσιμων και άμεσα ορατών αποτελεσμάτων στην κοινωνία, είχαν ως αποτέλεσμα την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων αμφιβόλου αποτελεσματικότητας στην ανταγωνιστικότητα και εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας. Με το πέρασμα των χρόνων, την απόκτηση σχετικής εμπειρίας στο σχεδιασμό και τη διαχείριση επενδυτικών προγραμμάτων καθώς και την υποχρέωση υιοθέτησης των ευρωπαϊκών αρχών και στρατηγικών προκειμένου για την ισόρροπη ανάπτυξη και τον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών, παρατηρείται η λήψη ορθότερων αποφάσεων στο πλαίσιο της αναπτυξιακής πολιτικής. Οι αδυναμίες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των περιφερειών, καθώς και η αξιολόγηση των προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων αποτέλεσαν αντικείμενο μελέτης κατά το σχεδιασμό του ισχύοντος επενδυτικού νόμου 4399/2016 σε συνδυασμό πάντα με το ενωσιακό δίκαιο των περιφερειακών ενισχύσεων. Στόχος δεν είναι η χορήγηση τεράστιων ποσών κρατικών ενισχύσεων, αλλά το πραγματικό αναπτυξιακό αποτέλεσμα των υλοποιούμενων έργων και οι πολλαπλασιαστικές τους επιδράσεις στους υπόλοιπους κλάδους και τις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες. Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζεται τον τελευταίο καιρό από τους αρμόδιους φορείς ο επόμενος αναπτυξιακός νόμος ο οποίος, συμπληρωματικά με τα υπόλοιπα επενδυτικά προγράμματα και χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, Δημόσιες Επενδύσεις), έχει ως στόχο την άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων και κατ` επέκταση την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή σε μια περίοδο που μαστίζεται από την υγειονομική κρίση της πανδημίας.
Abstract:
The modern economic environment is characterized by the liberalization of international exchanges and world trade, the globalization of economic relations and the development of competition. The European Union, in its efforts to safeguard healthy competition without substituting the national policies of its Member States, guides its Member States through its Regulations, Strategies and Guidelines, with two main objectives: economic growth and the reduction of the regional inequalities. In order to achieve these goals, in addition to other financial instruments and tools, the Development Laws have been used for decades. According to this study, the original Laws aimed primarily at revitalizing the market by boosting private investment resulting in a disproportionate mismatch between incentives, socio-economic benefits and the reduction of regional disparities. The lack of evaluation of the development results of the older laws, as well as the ephemeral political choices, based on the clearly measurable and immediately visible results in the society, resulted in the implementation of investment plans of dubious effectiveness in the competitiveness and extroversion of the Hellenic economy. Over the years, gaining relevant experience in the design and management of investment programs as well as the obligation to adopt European principles and strategies for balanced development and healthy competition between European regions, there is more proper decision-making in the context of development policy. The weaknesses and the comparative advantages of the regions, as well as the evaluation of the previous development laws were the subject of study during the drafting of the current investment law 4399/2016, always in combination with the EU regional aid law. The aim is not to provide huge amounts of state aid, but the real development result of the implemented projects and their multiplier effects on other sectors and local economies and communities. In this context, the next development law has been drafted recently by the competent bodies, which, in addition to the other investment programs and financial instruments (NSRF, Recovery Fund, Public Investments), aims to alleviate regional disparities and consequently the economic development and social cohesion in a period plagued by the pandemic health crisis.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Αστικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, 2021
