Το Οθωμανικό λουτρό ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση: Ισλάμ, χώρος, σώμα, φύλο, υγεία
Τίτλος:
The Ottoman bath between East and West: Islam, space, body, gender, health
Κύρια Υπευθυνότητα:
Μπάτρα, Χριστίνα Ε.
Επιβλέπων:
Μακρής, Γεράσιμος
Θέματα:
Keywords:
Χαμάμ, Οθωμανικό λουτρό, To κίνημα των «Βικτοριανών Τουρκικών Λουτρών», Το Χαμάμ «Τhe Jermyn Street Hamμam» Hammam, Ottoman Baths, The Victorian Turkish Baths Movement, Τhe Jermyn Street Hammam
Ημερομηνία Έκδοσης:
2020
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Το Οθωμανικό Λουτρό (Χαμάμ), το τζαμί (Cami) και η κλειστή αγορά είναι τρεις από τους σημαντικότερους δημόσιους χώρους στην Οθωμανική Πόλη. Η θρησκευτική λειτουργία του Χαμάμ σχετίζεται με τη δυνατότητα της σωματικής και ψυχικής κάθαρσης των μελών της ισλαμικής κοινότητας. Η κοσμική της διάσταση είναι επίσης σημαντική, καθώς προσφέρει στα μέλη της πολυεθνοτικής οθωμανικής κοινωνίας έναν τόπο συνάντησης και διαλόγου, ανεξάρτητα από τη θρησκεία, την κοινωνική τάξη ή την εθνική ταυτότητα. Αυτή η κοινωνική και πολιτιστική πολυμορφία εντυπωσίασε τους Ευρωπαίους. Ο D. Urquhart, γραμματέας της βρετανικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη (1835-38), εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ με το οθωμανικό λουτρό Çemberlıtaş Hamamı που ήθελε να κατασκευάσει ένα παρόμοιο κτίριο στο βικτοριανό Λονδίνο. Πίστευε ότι ένα τέτοιο οικοδόμημα όχι μόνο θα μπορούσε να συμβάλει στην ψυχοσωματική υγεία των Λονδρέζων, αλλά θα παρείχε μια ευκαιρία για διάλογο μεταξύ των κοινωνικών τάξεων. Το αποτέλεσμα της προσπάθειάς του ήταν η κατασκευή του τούρκικου λουτρού «The Jermyn Street Hammam». Ωστόσο, σε αντίθεση με τα δημόσια λουτρά και τα λουτρά που προορίζονταν ειδικά για τους φτωχούς και τις εργατικές τάξεις, το τουρκικό λουτρό θεωρήθηκε ως ένα αρχιτεκτονικό μνημείο, ως μια τεχνική καινοτομία και ένα μέσο κοινωνικής μεταρρύθμισης. Συγκεκριμένα, οφείλει τη δημοτικότητά του στην ελίτ και στις αλληλεπικαλυπτόμενες ιδέες της φιλανθρωπίας και της βιοπολιτικής, του εμπορίου και της εθνογραφίας, εγγεγραμμένες στις μεθόδους δημόσιας βελτίωσης που χαρακτήριζαν την πολιτισμική πρακτική κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ιδιαίτερα στη Βρετανία. Αυτή η μεταπτυχιακή εργασία σκοπεύει να διερευνήσει τον ρόλο του Οθωμανικού-Τουρκικού Λουτρού στις διαδικασίες κανονικοποίησης και ταξινόμησης του ατομικού σώματος και κατά συνέπεια του κοινωνικού σώματος, υπό το φως της «ηθικής» και φυσικής «κάθαρσής» του στη Βικτοριανή Αγγλία.
Abstract:
The Ottoman Bath (Hammam), the mosque (Cami) and the closed market are three of the most important public spaces in the Ottoman City. The religious function of Hamam, is related to the possibility of physical and mental purification of the Islamic community members; its secular dimension is also important, as it offers the members of the multiethnic Ottoman society a place of meeting and dialogue, regardless of, religion, social class or ethnic identity. It was this social and cultural diversity that impressed Europeans.D. Urquhart, secretary of the British embassy in Constantinople (1835-38), was so impressed with the Ottoman bath Çemberlıtaş Hamamı that he wanted to build a similar building in Victorian London. He believed that such an edifice not only could contribute to the psychosomatic health of Londoners, but would provide an opportunity for dialogue between social classes.The result of his effort was the construction of the Turkish bath «The Jermyn Street Hammam». However, contrary to the public baths and washhouses which were intended specifically for the poor and the working classes, the Turkish bath was conceived as architectural monument, technical innovation, and social reform. In particular, it owed its popularity to the elite and to overlapping ideas of philanthropy and body politics, commerce and ethnography, inscribed into the methods of public improvement that characterized cultural practice during this period, particularly in Britain.This Master thesis intends to investigate the role of the Ottoman-Turkish Bath in the processes of normalization and classification of the individual and consequently of the social body, in the light of its "moral" and physical "purification" in Victorian England.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνική και Πολιτισμική Ανθρωπολογία", 2020
