Ο ενεργειακός χάρτης της ανατολικής Μεσογείου: εξωτερική πολιτική παικτών, γεωπολιτικά σενάρια και προκλήσεις
Τίτλος:
The energy map of eastern Mediterranean: foreign policy of players, geopolitical scenarios and challenges
Κύρια Υπευθυνότητα:
Αντζουλάτου, Αικατερίνη Ν.
Επιβλέπων:
Παπασωτηρίου, Χαράλαμπος
Θέματα:
Keywords:
Ενεργειακή ασφάλεια, ενεργειακοί πόροι, γεωπολιτικοί δρώντες, περιφερειακές συνεργασίες, αντικρουόμενα συμφέροντα Energy security, energy resources, geopolitical players, regional cooperation, conflict of interests
Ημερομηνία Έκδοσης:
2019
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Το πλέον διαμορφωμένο, νέο περιβάλλον ασφάλειας στον 21ο αιώνα αποτελεί θέμα άμεσου ενδιαφέροντος στη διεθνή πολιτική σκηνή, σε ένα κλίμα παρατεταμένης αστάθειας, κυρίως λόγω έλλειψης δυνάμεων εξισορρόπησης, αλλά και της ύπαρξης τριβών μεταξύ των διεθνών παικτών. Αδιαμφισβήτητα, ο τομέας της ενέργειας καθίσταται ως ένας εκ των πιο σημαντικών συντελεστών ισχύος στο διεθνές σύστημα. Αφενός, μπορεί να αποτελέσει πηγή ανταγωνισμού, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ανακατανομή ισχύος των ισχυρών συστημικών δρώντων, αφετέρου να τεθεί ως μοχλός οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Υπό το πρίσμα της γεωπολιτικής, εκτυλίσσεται ένα έντονο γεωπολιτικό παιχνίδι ως προς τις τιμές των φυσικών πόρων και την ενεργειακή ασφάλεια. Η παρούσα διπλωματική εργασία είναι προϊόν μίας περιπτωσιολογικής μελέτης ανάλυσης περιεχομένου, η οποία σκιαγραφεί την ενεργειακή σκακιέρα στην περιφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου. Η εν λόγω περιοχή κρίνεται ιδιάζουσα -με υψηλό ερευνητικό ενδιαφέρον- εξαιτίας της φύσης της, με τους κύριους περιφερειακούς παίκτες της να έχουν ως κίνητρο την οικονομική τους ανάπτυξη, την πολιτική σταθερότητα και ευημερία. Αυτή η μελέτη είναι μία προσπάθεια αποτύπωσης των γεωπολιτικών δεδομένων, διερεύνησης των πιθανών σεναρίων περιφερειακών συνεργατικών ενεργειών και των προκλήσεων, που ενδεχομένως ανακύπτουν από την διαχείριση των ενεργειακών πόρων ως μέσο πυροδότησης αντικρουόμενων συμφερόντων και διλημμάτων ασφαλείας. Τέλος, η έρευνα στοχεύει να καταδείξει τις εθνικές πολιτικές των ενεργειακών παικτών, ώστε να εξηγήσει τα περιφερειακά προβλήματα που αναδύονται, εξετάζοντας παράλληλα τις προοπτικές προς ένα βιώσιμο και ειρηνικό, ενεργειακό περιβάλλον στο υποσύστημα της Ανατολικής Μεσογείου.
Abstract:
The new 21st century’s security environment that has already been formed is a matter of immediate interest in the international political scene, in a climate of prolonged instability, mainly because of the lack of balancing powers and also the existence of friction among international players. Undoubtedly, the energy sector is one of the most important contributors of power in the international system. On the one hand it can be a source of competition, contributing decisively to the redistribution of power between the powerful systemic states, on the other hand as a lever for economic and social development. In the light of geopolitics, a tough geopolitical game is being held for natural resources’ prices and energy security. The present thesis is product of a case study content analysis, outlining the case of the energy chessboard in the region of Eastern Mediterranean. This specific area is considered to be unique -with high interest of research- due to its nature, with the main regional players to be motivated by economic prosperity and political stability. This thesis is an attempt of the writer to capture the regional geopolitical data, to examine the possible scenarios for regional cooperation and the challenges arisen by handling the energy resources, as a means of triggering conflict of interests and security dilemmas. Finally, the research aims to demonstrate the national policies of energy players in order to explain regional issues that surface, investigating in tandem the perspectives for a sustainable and peaceful, energy environment in the subsystem of Eastern Mediterranean.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές, 2019
